Cần giải pháp đột phá và đồng bộ
PNTĐ-Xe buýt là phương tiện giao thông công cộng quan trọng để giải quyết bài toán ùn tắc giao thông. Tuy nhiên, hiện nay xe buýt Thủ đô vẫn chưa tạo sức hấp dẫn với hành khách.
 |
Nhiều người dân ngoại thành chọn xe buýt làm phương tiện di chuyển |
Ưu đãi nhiều, vẫn vắng khách
Theo Giám đốc Trung tâm Quản lý và điều hành giao thông đô thị Hà Nội Nguyễn Hoàng Hải, hiện nay, trên địa bàn TP có 110 tuyến xe buýt (bao gồm cả tuyến buýt nhanh BRT) với gần 1.800 phương tiện và “phủ sóng” xe buýt có trợ giá đến toàn bộ 30 quận, huyện, thị xã và kết nối với các địa phương lân cận như Hải Dương, Bắc Giang, Bắc Ninh… nhằm đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân Thủ đô và các tỉnh.
Gần đây, xe buýt Thủ đô đã có những bước chuyển mình đáng ghi nhận. Đó là việc thay mới nhiều loại chất lượng cao, thân thiện môi trường; có chỗ dành riêng cho người khuyết tật, ghế ưu tiên cho người cao tuổi, trẻ em; lộ trình của một số tuyến được điều chỉnh mở rộng; tăng cường kết nối tới các khu đô thị, bến xe, trung tâm thị trấn, thị tứ thuộc các huyện ngoại thành với khu vực nội đô... Bên cạnh các loại xe lớn, Hà Nội đưa vào sử dụng các loại xe vừa và nhỏ có khả năng di chuyển trên các tuyến phố nhỏ, nhiều ngã tư, ngã ba, phù hợp với đặc thù phố phường của Hà Nội cũng như tăng khả năng tiếp cận cho hành khách.
Mặc dù vậy, xe buýt hiện nay vẫn là sự lựa chọn của đa phần học sinh, sinh viên, người già và người lao động tại các khu vực lân cận vào nội thành buôn bán trong khi một bộ phận lớn công chức, cán bộ văn phòng vẫn chưa thiết tha lựa chọn phương tiện di chuyển này. Một nghịch lý đang tồn tại: xe buýt được đầu tư với nhiều ưu đãi nhưng vẫn dừng lại ở mốc vận chuyển đã được duy trì trong nhiều năm là 1.1 triệu lượt khách một ngày (chỉ đáp ứng được 10% nhu cầu đi lại của người dân) mà chưa có sự bứt phá.
Chia sẻ với PV, chị Nguyễn Phong Châu ở phố Phạm Tuấn Tài, phường Dịch Vọng Hậu cho biết, rất muốn đi xe buýt đến cơ quan nhưng “điểm đón gần nhất của xe buýt cách nhà quá xa nên việc đi lại rất mất thời gian. Khu vực Cầu Giấy thường xuyên xảy ra tắc đường, xe thay đổi lộ trình chạy, hành khách không có thông tin nên có ngày, mình phải chờ gần 1 giờ đồng hồ không bắt được xe, đúng bằng thời gian mình di chuyển bằng xe máy đến cơ quan”.
Chờ đợi các giải pháp đột phá
Tăng tính hấp dẫn, thu hút khách để xe buýt vượt qua mốc đáp ứng 10% nhu cầu đi lại của người dân như hiện nay là thách thức khá nặng nề với xe buýt Hà Nội. Đặc biệt, thời gian gần đây, phương tiện vận tải công cộng này còn chịu nhiều sức ép và sự cạnh tranh quyết liệt từ các loại hình vận tải mới như: taxi, xe máy Uber và Grab. Các phương tiện này có ưu thế vượt trội là giá rẻ hơn xe buýt ở những chặng ngắn; đặt xe tiện và di chuyển nhanh, nhất là trong các khung giờ cao điểm, khác hẳn với sự chen chúc, chật chội và chậm chạp của xe buýt trên cùng một cung đường.
Là người vừa có chuyến đi trải nghiệm trên xe buýt, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam Hồ Quang Lợi cho rằng, muốn giải bài toán ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường của Hà Nội thì trước tiên phải có mạng lưới vận tải công cộng phát triển, đủ năng lực đáp ứng nhu cầu đi lại cho người dân. Ông Hồ Quang Lợi cũng đưa ra những vấn đề Hà Nội cần phải giải quyết để giải bài toán khó trên. Đó là cần có hạ tầng dành riêng cho xe buýt; các chính sách đối với vận tải công cộng; tăng cường hiệu quả sử dụng phương tiện xe buýt, hạn chế bất cập như việc cho phép xe thường chạy vào làn xe buýt nhanh trên trục Kim Mã – Yên Nghĩa, một tuyến đường mới, dân cư đông đúc...
Còn theo ông Nguyễn Trọng Thông - Chủ tịch Hiệp hội Vận tải hành khách công cộng Hà Nội, để tăng sản lượng khách, Hà Nội cần triển khai các giải pháp đồng bộ để gia tăng thêm tính tiện ích cho hành khách. Ngoài việc trang bị xe mới, chất lượng cao nên tái lập lại đường dành riêng cho xe buýt như đã từng thực hiện tại đường Nguyễn Trãi, quận Thanh Xuân; ưu tiên quỹ đất xây dựng các điểm trông giữ xe tại các nhà ga, bến xe, cửa ngõ ra vào TP để hành khách gửi phương tiện cá nhân, sử dụng phương tiện vận tải công cộng đi lại trong nội đô; nâng cao trình độ chuyên môn, giao tiếp, văn hóa ứng xử cho lái xe, nhân viên phục vụ… Đồng thời, ứng dụng các giải pháp kỹ thuật công nghệ để tạo sự thuận lợi cho hành khách sử dụng dịch vụ này. Đây là mong muốn của nhiều người dân thường xuyên di chuyển bằng xe buýt khi trao đổi với PNTĐ.
“Sự hiện đại và thân thiện của xe buýt còn thể hiện ở cả hệ thống nhà chờ, trạm xe buýt và khả năng khai thác thông tin. Tại các điểm dừng đón khách cần có mái che, vách ngăn bằng kính và bảng điện tử tra cứu thông tin. Tôi thấy các điểm dừng ở phố Hai Bà Trưng, Trần Hưng Đạo… được đầu tư tốt nhưng ở nhiều tuyến phố khác lại kém hơn hẳn” – bác Đào Tuyết Hằng ở Vĩnh Tuy, Hai Bà Trưng chia sẻ.
Hà My
