Đăng ký khai sinh cho con khi mẹ chưa đủ tuổi kết hôn
PNTĐ-Con gái tôi trót nhỡ nhàng có bầu với bạn trai. Xin hỏi, khi cháu sinh con mà vẫn chưa đăng ký kết hôn thì con của cháu có được đăng ký khai sinh hay không?
Con gái tôi trót nhỡ nhàng có bầu với bạn trai. Vì cháu mới 17 tuổi nên chính quyền không đồng ý cho đăng ký kết hôn. Họ nói rằng chờ khi cháu đủ tuổi cùng với đáp ứng các điều khác thì mới thực hiện được thủ tục này.
Xin hỏi, khi cháu sinh con mà vẫn chưa đăng ký kết hôn thì con của cháu có được đăng ký khai sinh hay không? Nếu được đăng ký khai sinh thì phần họ và tên của bố sẽ được ghi như thế nào?
Phạm Thị Hoàn, Q. Hoàng Mai, Hà Nội
Theo Điều 13 Luật Trẻ em số 102/2016/QH13 ngày 05/4/2016 có quy định rõ:
“Điều 13. Quyền được khai sinh và có quốc tịch.
Trẻ em có quyền được khai sinh, khai tử, có họ, tên, có quốc tịch; được xác định cha, mẹ, dân tộc, giới tính theo quy định của pháp luật”.
Như vậy, bất kỳ trẻ em nào được sinh ra, không phân biệt sinh ra trong hoàn cảnh nào thì việc đăng ký khai sinh là quyền đương nhiên và không phải tranh cãi. Được đăng ký khai sinh là quyền của trẻ em, không lệ thuộc vào việc bố mẹ có giấy chứng nhận kết hôn hay không.
Sau khi cháu của bạn được sinh ra thì gia đình vẫn khai sinh cho cháu với phần ghi thông tin của người mẹ bình thường, còn phần ghi thông tin về người cha thì sẽ để trống, đợi khi mẹ cháu đủ tuổi, làm thủ tục đăng ký kết hôn thì sẽ bổ sung vào giấy khai sinh trong phần thông tin về người cha sau. Trình tự thủ tục thực hiện như thế nào, mời bạn tham khảo các quy định dưới đây:
Điều 15 Nghị định 123/2015/NĐ-CP ngày 15/11/2015 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Hộ tịch về đăng ký khai sinh cho trẻ chưa xác định được cha mẹ:
“Điều 15. Đăng ký khai sinh cho trẻ khi chưa xác định được cha mẹ
1. Ủy ban nhân dân cấp xã nơi trẻ đang cư trú có trách nhiệm đăng ký khai sinh cho trẻ chưa xác định được cha, mẹ.
2. Trường hợp chưa xác định được cha thì khi đăng ký khai sinh họ, dân tộc, quê quán, quốc tịch của con được xác định theo họ, dân tộc, quê quán, quốc tịch của mẹ; phần ghi về cha trong Sổ hộ tịch và Giấy khai sinh của trẻ để trống.
Khi mẹ cháu đủ tuổi đăng ký kết hôn, thì sau này phần ghi thông tin của người cha sẽ được bổ sung sau khi hoàn tất các thủ tục theo quy định tại Điều 25 Luật số 60/2014/QH13 Luật Hộ tịch 20/11/2014:
“Điều 25. Thủ tục đăng ký nhận cha, mẹ, con
1. Người yêu cầu đăng ký nhận cha, mẹ, con nộp tờ khai theo mẫu quy định và chứng cứ chứng minh quan hệ cha con hoặc mẹ con cho cơ quan đăng ký hộ tịch. Khi đăng ký nhận cha, mẹ, con các bên phải có mặt.
2. Trong thời hạn 3 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ giấy tờ theo quy định tại khoản 1 Điều này, nếu thấy việc nhận cha, mẹ, con là đúng và không có tranh chấp, công chức tư pháp - hộ tịch ghi vào Sổ hộ tịch, cùng người đăng ký nhận cha, mẹ, con ký vào Sổ hộ tịch và báo cáo Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã cấp trích lục cho người yêu cầu.
Trường hợp cần phải xác minh thì thời hạn được kéo dài thêm không quá 5 ngày làm việc.”
Để thực hiện đúng thủ tục đăng ký nhận cha, mẹ, con và cung cấp chứng cứ chứng minh quan hệ cha con cho cơ quan đăng ký hộ tịch, mời bạn tham khảo Điều 11 Thông tư số 15/2015/TT-BTP ngày 16/11/2015 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Hộ tịch và Nghị định số 123/2015/NĐ-CP ngày 15/11/2015 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Hộ tịch:
“Điều 11. Chứng cứ chứng minh quan hệ cha, mẹ, con:
Chứng cứ để chứng minh quan hệ cha, mẹ, con theo quy định tại khoản 1 Điều 25 và Khoản 1 Điều 44 của Luật Hộ tịch gồm một trong các giấy tờ, tài liệu sau đây:
1. Văn bản của cơ quan y tế, cơ quan giám định hoặc cơ quan khác có thẩm quyền ở trong nước hoặc nước ngoài xác nhận quan hệ cha con, quan hệ mẹ con.
2. Trường hợp không có văn bản quy định tại Khoản 1 Điều này thì phải có thư từ, phim ảnh, băng, đĩa, đồ dùng, vật dụng khác chứng minh mối quan hệ cha con, quan hệ mẹ con và văn bản cam đoan của cha, mẹ về việc trẻ em là con chung của hai người, có ít nhất hai người thân thích của cha, mẹ làm chứng.
Cơ quan đăng ký hộ tịch có trách nhiệm giải thích rõ trách nhiệm, hệ quả pháp lý của việc cam đoan, làm chứng không đúng sự thật.
Cơ quan đăng ký hộ tịch từ chối giải quyết theo quy định tại Điều 5 của Thông tư này hoặc hủy bỏ kết quả đăng ký hộ tịch, nếu có cơ sở xác định nội dung cam đoan, làm chứng không đúng sự thật”.
Sau khi con gái bạn đã đủ điều kiện đăng ký kết hôn, bố của cháu bé hoàn tất các thủ tục theo hướng dẫn trên đây, thì mọi thông tin về cải chính hộ tịch liên quan đến giấy khai sinh của cháu bạn sẽ được điền đầy đủ các thông tin trong phần kê khai của người cha.
Trên đây là giải đáp của luật sư tư vấn cho bạn về những vấn đề bạn hỏi liên quan đến khai sinh để đảm bảo quyền lợi cho trẻ khi người mẹ chưa đến tuổi đăng ký kết hôn.
Luật sư Trần Thu Thủy
Văn phòng Luật sư Thiên Pháp
