Dạy trẻ khuyết tật phòng chống xâm hại tình dục
PNTĐ-Vừa qua, hơn 440 trẻ em khiếm thính, trẻ chậm phát triển, thiểu năng trí tuệ tăng động… đã được tập huấn về kỹ năng phòng chống xâm hại tình dục do nhóm KID+ tổ chức.
Các cô trò trường PTCS Hi Vọng trong tiết học phòng chống xâm hại tình dục trẻ em |
Tại buổi học về kỹ năng phòng chống xâm hại tình dục trong chương trình dự án “Phòng chống xâm hại tình dục trẻ em” do nhóm KID+ phối hợp với các giáo viên trường PTCS Hi Vọng (Long Biên, HN), cô giáo chỉ tay vào hình ảnh người đàn ông đang sờ tay vào bộ phận sinh dục của bé gái rồi dùng ký hiệu hỏi: “Hành vi này có đúng không?”. Các em học sinh khiếm thính từ 6 tuổi đến 15 tuổi đồng loạt lắc đầu, nhăn mặt, xua tay tỏ ý: “Không được”. Đến bức ảnh một bạn gái nhận quà người lạ, cô giáo tiếp tục hỏi: “Bạn ấy có nên nhận quà của người phụ nữ trên xe ô tô này không?”. Một học sinh đứng dậy lắc đầu: không được.
Thông qua các hình ảnh và trực quan sinh động, các cô giáo và tình nguyện viên đã chia sẻ với các học sinh “đặc biệt” về những kiến thức về giới, giới tính, những hành vi bị coi là xâm hại tình dục, cách phòng chống xâm hại tình dục. Cuối buổi học, các em được phân theo các nhóm để vẽ tranh về “các bộ phận trên cơ thể người”, tự liên hệ với các bộ phận “được động chạm” và “không được động chạm” trên cơ thể mình và được “đóng vai” vào các tình huống cụ thể.
Trường PTCS Hi Vọng có khoảng 61 học sinh đang theo học, trong đó có khoảng 20 học sinh bị thiểu năng trí tuệ, chậm phát triển trí tuệ, còn lại là học sinh câm điếc. Đa số các em đều được bố mẹ đưa đón, một số em tự đi xe đạp hoặc xe buýt đến trường. Theo cô Vũ Thị Tú, giáo viên lớp 3.2 trường PTCS Hi Vọng, các em là đối tượng nguy cơ bị xâm hại tình dục cao do các em có những khiếm khuyết nhất định về mặt cơ thể và nhận thức. Trẻ khiếm thính bị hạn chế về nghe, nói nên hiểu biết vấn đề xâm hại tình dục hạn chế hơn so với trẻ bình thường. Nếu bị xâm hại, các em cũng gặp khó khăn để tìm kiếm sự giúp đỡ do giao tiếp khó khăn. Nhóm trẻ down, chậm phát triển trí tuệ thường dậy thì sớm, thích được ôm hôn bế, động chạm cơ thể. Các thầy cô giáo trong trường đã không ít lần bắt gặp các em rủ rê bạn làm chuyện người lớn, hoặc chạm vào bộ phận nhạy cảm trên cơ thể bạn khác.
Theo số liệu của UNESCO, các em khuyết tật có nhiều nguy cơ trở thành nạn nhân của xâm hại thể chất, tinh thần và thậm chí là tình dục cao hơn gấp 4 lần so với bạn bè khỏe mạnh cùng trang lứa. Thống kê của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cũng cho thấy, từ năm 2011 đến năm 2016, ước tính có hơn 1.000 trẻ em trở thành nạn nhân của xâm hại tình dục. Nguy cơ đối với trẻ khuyết tật thậm chí còn đáng báo động hơn nữa, bởi các em thường xuyên thiếu tài liệu, cơ hội học tập và kỹ năng để nhận biết và đối phó với xâm hại, đặc biệt là về giáo dục giới tính.
Với mục đích trao kỹ năng phòng chống xâm hại tình dục cho trẻ khuyết tật, đặc biệt là trẻ khiếm thính, 4 bạn sinh viên đến từ các trường đại học ở Hà Nội đã thành lập nhóm KID+ dưới sự bảo trợ của Trung tâm nghiên cứu phát triển bền vững (CSDS) để thực hiện dự án “phòng chống xâm hại tình dục trẻ em”.
Đến nay, nhóm các bạn trẻ đã kết nối với 3 trường học dạy trẻ chuyên biệt trên địa bàn TP Hà Nội để tổ chức các buổi học kỹ năng, giúp trẻ em khuyết tật, đặc biệt là trẻ khiếm thính được trang bị kiến thức và kỹ năng cơ bản để tự bảo vệ bản thân mình; tập huấn cho các trung tâm nuôi dưỡng, các trường học và hơn 50 giáo viên được trang bị đầy đủ thông tin, kiến thức, kỹ năng giảng dạy và tài liệu học tập để truyền đạt cho học sinh các kiến thức về giáo dục giới tính; tổ chức tọa đàm, nói chuyện chuyên đề về giáo dục giới tính cho hàng trăm phụ huynh hoặc người chăm sóc trẻ khuyết tật để bảo vệ, chăm sóc và cùng nhà trường giáo dục trẻ...
“Để dạy trẻ khiếm thính, thiểu năng trí tuệ, các tình nguyện viên phối hợp với thầy cô giáo, sử dụng hình ảnh minh họa mô tả, tương tác vận động trên lớp để các em nhận ra được hành vi, cử chỉ động chạm như thế nào là xâm hại tình dục. Sau buổi học, trường sẽ tổ chức cuộc thi vẽ tranh về các chủ đề này cho các em tham gia. Hầu hết các em đã bước đầu có nhận thức được hành vi được hay không được, hoặc biết cách xử lý trước tình huống bị xâm hại” – bạn Nguyễn Thị Trang – phụ trách dự án chia sẻ.
Hồng Nhung