Cần tăng trách nhiệm của người giám hộ
PNTĐ-Nghị định 19/2019/NĐ-CP về họ, hụi, biêu, phường (Nghị định 19),có hiệu lực từ ngày 5/4/2019 được đánh giá là cơ sở pháp lý để quản lý vấn đề hụi, họ có diễn biến phức tạp hiện nay. Tuy nhiên...
Nghị định 19/2019/NĐ-CP về họ, hụi, biêu, phường (Nghị định 19), có hiệu lực từ ngày 5/4/2019 được đánh giá là cơ sở pháp lý để quản lý vấn đề hụi, họ có diễn biến phức tạp như hiện nay. Tuy nhiên, bên cạnh đó có một số nội dung liên quan đến trẻ đủ 15 tuổi được quyền tham gia dây họ đang khiến nhiều người băn khoăn.
Phụ huynh nên đồng hành cùng con để tránh rơi vào bẫy của các chủ họ không đáng tin cậy |
Nghị định 19 do Chính phủ ban hành có hiệu lực từ ngày 5/4/2019 với nhiều điểm cộng trong việc cụ thể hóa những nguyên tắc tổ chức họ, hụi, biêu, phường (họ) lãi suất; quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm pháp lý của thành viên, chủ họ. Tuy nhiên, quy định tại Điều 5, 6 của Nghị định19 đang khiến nhiều bậc cha mẹ băn khoăn và mong muốn được làm rõ về mặt pháp lý. Cụ thể, cá nhân trên 15 tuổi có tài sản riêng có thể là thành viên của dây họ, trường hợp sử dụng tài sản riêng là bất động sản, động sản phải đăng ký để tham gia "dây" họ thì phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý (ví dụ: cha, mẹ…).
Chị Lan Anh (quận Cầu Giấy, Hà Nội) cho rằng, trẻ trên 15 tuổi còn hạn chế về hiểu biết pháp luật, kỹ năng và kinh nghiệm sống. Việc "trao quyền" được tham gia dây họ cho trẻ liệu có đúng và đảm bảo an toàn quyền lợi của trẻ. Cùng với đó, hiện nay, nhiều trẻ từ 15 đến 18 tuổi đã có tài sản riêng là bất động sản do bố, mẹ, ông, bà cho thừa kế khi qua đời hoặc bố mẹ khi ly hôn chia cho con. Việc bố mẹ sẽ dùng quyền đại diện theo pháp luật để lấy tài sản của con tham gia chơi hụi, họ rồi gặp rủi ro mất trắng cũng là một khả năng cần lường đến trong bối cảnh vỡ hụi, họ diễn ra nhiều như hiện nay.
Luật sư Trương Quốc Hòe - Trưởng đại điện văn phòng luật sư INTERLA cho rằng, lo lắng của chị Lan Anh cũng như các bậc phụ huynh khác là đúng. Tuy nhiên, hành lang pháp lý hiện nay cũng đã tương đối đầy đủ và an toàn trong việc bảo vệ quyền lợi của người được giám hộ, cụ thể là đối tượng trẻ trong độ tuổi hạn chế về hiểu biết pháp luật, kỹ năng, kinh nghiệm sống.
Trước kết phải khẳng định, việc con có quyền có tài sản riêng là hoàn toàn phù hợp theo quy định của Luật Hôn nhân và Gia đình (HN&GĐ) năm 2014. Việc định đoạt tài sản riêng của con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự được quy định tại Điều 77 Luật HN&GĐ: “Thứ nhất: Trường hợp cha mẹ hoặc người giám hộ quản lý tài sản riêng của con dưới 15 tuổi thì có quyền định đoạt tài sản đó vì lợi ích của con, nếu con từ đủ 9 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.
Thứ 2: Con từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi có quyền định đoạt tài sản riêng, trừ trường hợp tài sản là bất động sản, động sản có đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng hoặc dùng tài sản để kinh doanh thì phải có sự đồng ý bằng văn bản của cha mẹ hoặc người giám hộ. Thứ 3: Trong trường hợp con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự thì việc định đoạt tài sản riêng của con do người giám hộ thực hiện”.
Bên cạnh đó, Điều 59 Bộ luật Dân sự năm 2015 nêu, người giám hộ có trách nhiệm quản lý tài sản của người được giám hộ như tài sản của chính mình. Việc quản lý tài sản của người được giám hộ là để thực hiện việc chăm sóc, giáo dục, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của người được giám hộ; Tài sản của người được giám hộ đặt dưới sự quản lý của người được giám hộ.
Tuy nhiên không có nghĩa, người giám hộ là chủ sở hữu đối với tài sản này. “Quy định này nhấn mạnh trách nhiệm của người giám hộ đối với tài sản của người được giám hộ. Theo đó, quy định yêu cầu sự tận tâm và thực hiện mọi hành vi trong khả năng có thể để thực hiện việc quản lý tài sản, cũng chính là để thực hiện việc bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người được giám hộ” - luật sư Hòe nhận định. Bên cạnh đó, luật cũng quy định, người giám hộ khi thực hiện các giao dịch dân sự liên quan đến tài sản có giá trị lớn phải có sự đồng ý của người giám sát việc giám hộ.
Các giao dịch này chỉ được xác định là đủ điều kiện khi đặt dưới sự giám sát, có sự đồng ý của người giám sát việc giám hộ. Như vậy, người giám hộ chỉ được bán tài sản của người được giám hộ khi việc bán nó để phục vụ cho nhu cầu thiết yếu của người được giám hộ và được sự đồng ý của người giám sát việc giám hộ.
Luật sư Hòe cho biết, với những quy định chặt chẽ tại Điều 59 Bộ luật Dân sự, khả năng người giám hộ tự ý lấy tài sản của người được giám hộ để chơi hụi, họ, dẫn đến nguy cơ mất trắng không thể xảy ra.
Tuy nhiên, theo Ths Trần Thị Thục, giảng viên Tâm lý, đại học KHXH và NV, ĐHQG Hà Nội: “15 tuổi là độ tuổi dậy thì nên trẻ có những biến đổi tâm sinh lý khó lường, dễ bị bạn bè lôi kéo, dụ dỗ. Vì thế, phụ huynh cần đồng hành cùng con để kịp thời nắm bắt và định hướng cho con tránh rơi vào bẫy của các chủ họ không đáng tin cậy”.
Tuệ Liên