Lý do bữa ăn của trẻ cần bổ sung mỡ động vật
PNTĐ-Theo các chuyên gia y tế, chế độ ăn của trẻ cần có dầu ăn, nhưng phải kèm cả thịt hàng ngày thì mới thực sự đủ và cân bằng.
Ảnh minh họa |
Acid béo không no và acid béo no
Theo TS. BS Trương Hồng Sơn - Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam, chất béo được chia thành các acid béo không no và acid béo no.
Acid béo không no (thành phần của chất béo không bão hòa) phổ biến trong các loại cá và dầu thực vật như dầu cá hồi, cá trích, cá ngừ, dầu thực vật như dầu hạt lanh, dầu olive... Được biết đến rộng rãi nhất là các loại acid béo omega, đặc biệt là omega-3 và 6. Đây là những acid béo thiết yếu và phải được bổ sung bằng các loại thực phẩm khác nhau. Ngày nay, vai trò hay công dụng của các acid béo thiết yếu cũng đã được biết đến một cách phổ biến hơn.
Ở người lớn, các acid béo omega giúp bảo vệ và giữ gìn một hệ tim mạch khỏe mạnh. Ở trẻ em, đặc biệt là ở giai đoạn dưới 2 tuổi, khi mà cường độ phát triển của cơ thể đang ở mức cao nhất, thì các acid béo omega-3 (DHA) tham gia trực tiếp vào quá trình hình thành, phát triển não bộ, hình thành màng tế bào và xây dựng cấu trúc mô. Nghiên cứu đã cho thấy thiếu hụt các acid béo omega trong giai đoạn này có ảnh hưởng đến trí não và hệ thần kinh của trẻ.
Ngược lại với các acid béo không no, acid béo no (thành phần của chất béo bão hòa) được thấy phổ biến trong bơ, sữa, mỡ động vật, và thường ở thể rắn khi ở nhiệt độ thường. Acid béo no và mỡ động vật thường bị mang tiếng là không tốt cho cơ thể.
Tuy nhiên đây là một sự hiểu lầm tai hại, bởi lẽ trong giai đoạn đầu đời, trẻ cần rất nhiều năng lượng cũng như các dưỡng chất để hình thành các bộ phận trong cơ thể. Và phần lớn năng lượng đó đều đến từ chất béo. Các acid béo no cùng cholesterol trong mỡ động vật và bơ sữa là dưỡng chất quan trọng giúp hình thành màng và ổn định cấu trúc tế bào, là tiền chất để tổng hợp các hormone quan trọng của cơ thể.
Chúng cũng góp phần tăng cường hệ miễn dịch non nớt của trẻ và giữ ấm cho cơ thể trẻ. Những năm đầu đời là thời điểm trọng yếu về tăng trưởng và phát triển khả năng khám phá, tính độc lập và cũng như nhận thức. Vì vậy, mẹ không nên loại bỏ các chất béo no ra khỏi chế độ ăn bổ sung (ăn dặm) của trẻ.
Bổ sung phối hợp dầu ăn và mỡ động vật
TS. BS Trương Hồng Sơn cho biết, nhu cầu chất béo ở mỗi giai đoạn phát triển của trẻ đều khác nhau. Trẻ càng nhỏ thì nhu cầu về chất béo càng cao để đáp ứng được quá trình tăng trưởng và phát triển rất nhanh của cơ thể và não bộ.
Ở trẻ đang bú mẹ, vì 50-60% năng lượng ăn vào là do chất béo từ sữa mẹ cung cấp, nên trẻ dưới 6 tháng được bú sữa mẹ hoàn toàn là bảo đảm đủ nhu cầu chất béo. Nhưng nếu vì một lý do đặc biệt phải nuôi trẻ bằng thức ăn thay thế sữa mẹ, cần bảo đảm năng lượng chất béo tối thiểu đạt 40% tổng năng lượng cho lứa tuổi này. Với trẻ 6-11 tháng tuổi, tỷ lệ năng lượng từ chất béo cần đạt 40% và trẻ 1-3 tuổi cần đạt 35-40% năng lượng tổng số.
BS Sơn cho rằng, trong 6 tháng đầu mới sinh, nguồn chất béo của trẻ hoàn toàn đến từ sữa mẹ. Khi bước vào thời kì ăn dặm, trẻ nên được bổ sung chất béo từ các nguồn đa dạng như dầu, mỡ, bơ, phô mai. Tuy nhiên, chế độ ăn của trẻ cần phải được cần bằng giữa lượng chất béo no và không no.
Các loại cá béo như cá hồi, cá thu, cá trích... cùng các loại dầu thực vật như dầu oliu, dầu hạt lanh... có chứa nhiều acid béo không no omega-3 thiết yếu cho tốc độ phát triển cao trong giai đoạn này. Bơ, sữa, và mỡ động vật như mỡ lợn, mỡ gà thì chứa nhiều các chất béo no.
Vì vậy, chế độ ăn của trẻ cần có dầu ăn, nhưng phải kèm cả thịt hàng ngày thì mới thực sự đủ và cân bằng.
Phan Lương