Báo động trẻ vị thành niên quan hệ tình dục sớm

(Ảnh: minh họa)

Đi học cùng... bao cao su

Chị Nguyễn Thị Thảo (Hà Nội) có con trai năm nay lên lớp 11 kể, gần 4 năm nay, vợ chồng chị luôn trong tình trạng ăn ngủ không yên với cậu con trai yêu sớm. Điều làm họ đau đầu nhất là con trai tiếp xúc với chuyện quan hệ tình dục sớm. "Gần cuối năm lớp 9, ngày đầu tiên phát hiện trong cặp con trai có hai chiếc bao cao su, tôi thật sự hoảng hốt. Hôm đấy, tôi về tra hỏi con thì nó bảo đó là "đạo cụ" minh họa cho giờ học giới tính trên lớp. Nhưng, rồi sau đó tôi lại tiếp tục phát hiện ra một hộp bao cao su khác trong cặp sách của con. Lần này, con thừa nhận dùng nó khi gần gũi với bạn gái. Tôi đã sốc vì không nghĩ con lại tiếp xúc với tình dục sớm như thế" - chị Thảo kể.

Kể từ thời điểm đó trở đi, thỉnh thoảng chị lại phát hiện những chiếc bao cao su trong túi quần, dưới đáy ba lô đi học của con trai. Ban đầu, vợ chồng chị cấm đoán con không được yêu đương, quan hệ tình dục sớm nhưng họ chẳng thể theo sát con mỗi ngày để kiểm soát. Thằng bé yêu sớm, và chuyện quan hệ tình dục vẫn âm thầm diễn ra.

Gần một tháng nay, gia đình anh Nguyễn Trọng Bình (Hà Nội) lâm vào cảnh khốn khổ vì cô con gái đang học lớp 11 mang thai. Trước đó, N-con gái anh yêu sớm và từng phải phá thai một lần. Dù anh chị nhiều lần phân tích cho con tác hại của việc yêu sớm, phá thai sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe và học tập, nhưng con bé vẫn tái diễn và có thai tiếp. Lần này, bác sĩ khuyến cáo không được phá thai tiếp vì sẽ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của N sau này. Con làm mẹ ở tuổi này đồng nghĩa với việc phải nghỉ học nửa chừng, cưới hỏi cũng không được vì chưa đủ tuổi kết hôn, mà làm mẹ đơn thân thì... khổ cả nhà.

Gia đình và xã hội cần “vẽ đường” và “chạy cùng hươu”

Theo nghiên cứu của Tiến sĩ tâm lý học trẻ em và vị thành niên Trần Thành Nam (đại học Quốc gia Hà Nội) về trẻ quan hệ tình dục sớm ở một số trường nội thành và ngoại thành cho thấy: Có khoảng 10 % học sinh đã từng quan hệ tình dục, và con số này tăng lên 30% tính đến hết lớp 12. Đặc biệt, có 29,5% học sinh nam không sử dụng bao cao su trong lần quan hệ gần nhất, 8% học sinh nữ nói rằng mình có sử dụng ít nhất một cách phòng tránh thai, bao gồm nhiều hình thức không khoa học như: Uống nước chanh, quan hệ đứng và vệ sinh vùng kín bằng chanh sau khi quan hệ. Khoảng 10% học sinh THPT báo cáo đã từng quan hệ với từ 3 người trở lên, khoảng 15% có sử dụng các chất kích thích (gồm cả rượu, các dạng ma túy) trong lần quan hệ gần nhất.

Đây là thực sự là con số đáng báo động, bởi điều này kéo theo hệ lụy tỷ lệ nạo phá thai ở vị thành niên tăng cao. Thống kê chưa đầy đủ hàng năm của Tổng cục Thống kê cũng cho thấy Việt Nam có tới 250-300.000 ca phá thai mỗi năm. Thông tin với báo chí, ông Đinh Huy Dương (Vụ trưởng Vụ Truyền thông giáo dục-Tổng cục Dân số, kế hoạch hóa gia đình - Bộ Y tế) cho biết, hiện nay số lượng mang thai ngoài ý muốn ở đối tượng vị thành niên/thanh niên rất đáng báo động. Nguyên nhân dẫn tới tình trạng này là do nhận thức của đối tượng vị thành niên/thanh niên còn kém và tình trạng quan hệ tình dục trước hôn nhân vẫn còn phổ biến trong học sinh, sinh viên.

Thực tế cũng cho thấy, việc trang bị kiến thức giới tính, sức khỏe sinh sản cho vị thành niên/thanh niên vẫn còn hạn chế. Một phần do việc dạy cho học sinh từ phía nhà trường vẫn còn bất cập, một phần từ gia đình còn e ngại né tránh khi giáo dục giới tính cho con cái. Đặc biệt trong việc cung cấp dịch vụ phòng tránh cho thai đối tượng này vẫn còn nhiều khoảng trống. Bởi lâu nay, quan niệm xã hội vẫn cho rằng dịch vụ phòng tránh thai chỉ trang bị cho đối tượng đã kết hôn. Những người chưa kết hôn sử dụng dịch vụ này sẽ bị kỳ thị là... hư hỏng. Điều này đã khiến cho nhiều thanh/thiếu niên không dám tìm đến các biện pháp phòng tránh thai. Cùng với đó, việc tiếp cận với Internet sớm cũng khiến trẻ sa vào việc quan hệ tình dục sớm khi tiếp xúc với nhiều trang web không lành mạnh.

Trẻ vị thành niên yêu sớm, quan hệ tình dục sớm là vấn đề mà gia đình và xã hội không thể né tránh, mà cần có giải pháp để “vẽ đường cho hươu chạy”. Về phía gia đình, bố mẹ cần "chạy cùng hươu" thay vì cấm đoán, ngăn cản. Bởi tâm lý của trẻ ở tuổi vị thành niên là tò mò nên càng cấm đoán, sự tò mò càng lớn. Trong thời hiện đại, bố mẹ cần phải học thêm kỹ năng dạy con, nói chuyện với con về vấn đề giới tính khi con còn nhỏ, chứ không phải đợi đến lúc con quan hệ tình dục rồi mới... dạy theo kiểu "mất bò mới lo làm chuồng". Về xã hội, Nhà nước cần đẩy mạnh công tác giáo dục, truyền thông về giới tính, sức khỏe sinh sản cho học sinh trong nhà trường. Hiện nay giới trẻ tiếp xúc với công nghệ nhiều và sớm, nên chúng ta cần khai thác lợi thế này để tiếp cận giáo dục, trang bị kỹ năng, kiến thức sức khỏe sinh sản cho họ. Ví dụ như cho ra đời các ứng dụng trên điện thoại, trên mạng xã hội để truyền thông, trang bị kiến thức về sức khỏe sinh sản và giới tính - chuyên gia tư vấn tâm lý giới tính Lê Thị Túy (Trung tâm tuổi trẻ Hạnh phúc) khuyên.

HẠ THI