Khát vọng sống cao đẹp qua “Ngày cuối cùng của một tử tù”

Chia sẻ

Khát vọng sống cao đẹp qua “Ngày cuối cùng của một tử tù” - ảnh 1

Từ sâu thẳm trong mỗi chúng ta, hình ảnh những tù nhân luôn đem đến một cảm giác đáng sợ, căm phẫn, oán hận, khiến chúng ta chỉ trích, ghét bỏ…Nhưng, có mấy ai tự hỏi rằng bên trong những tù nhân ấy có chăng những điều tốt đẹp như bản tính hướng thiện của con người? Hình ảnh người tử tù khốn khổ trong kiệt tác “Ngày cuối cùng của một tử tù” của đại văn hào Victor Hugo đã đem đến cho chúng ta những góc nhìn khác về phạm nhân…

Mở đầu cuốn tiểu thuyết, đúng hơn là một cuốn nhật ký của người tử tù ghi lại những dòng tâm trạng, ký ức, cảm xúc khi gần cõi chết của nhân vật “tôi”- một nhân vật vô danh, không tên- với 5 chữ: “Bị kết án tử hình”. Cùng với đó là hiện thực khắc nghiệt khi ông bị giam cầm trong ngục tối, thân thể bị xiềng xích, nội tâm, ý chí bị hành hạ. Một suy nghĩ khủng khiếp vây chặt lấy ông: Tôi bắt buộc phải chết. Suy nghĩ đó như bóng ma đeo bám lấy nhân vật chính, ám ảnh “tôi”, ngay cả trong giấc ngủ chập chờn. Người tù phải sống chung trong nỗi sợ hãi, ăn không ngon, ngủ không yên, rối loạn tinh thần…

Chuỗi cảm xúc của người tử tù khi đứng ở vị trí cận kề cái chết khiến người đọc đầy xót xa. Ở những giây cuối cùng của cuộc đời, con người có xu hướng hồi tưởng lại ký ức, kỷ niệm, quá khứ đã qua. Nhớ về tuổi thơ êm đẹp, thanh bình, nhớ mối tình đầu đời trong sáng, luyến tiếc cuộc sống… Chịu án tử hình, “tôi” để lại một người mẹ, một người vợ và một đứa con. Như vậy, sau khi “tôi” chết, có ba người phụ nữ mồ côi theo ba kiểu khác nhau. Nhất là bé Marie bé bỏng sẽ phải sống bơ vơ trên thế gian tàn nhẫn này, trong khi bé con vẫn còn ngây thơ lắm. Lần cuối gặp bố, tuy cô bé không nhận ra mặt bố đẻ, nhưng em nói luôn cầu nguyện cho bố hằng đêm. Chính điều đó mới khiến “tôi” khổ sở. Trái tim người tử tù đau xót đến tê tái khi nghĩ đến gia đình chịu khổ đau, phỉ báng, lăng mạ vì mình.

Trước những xúc cảm ấy, có thể thấy người tử tù chưa sẵn sàng để chết. Ông hối hận, muốn sống, muốn làm lại cuộc đời, nhưng không ai trao cho ông cơ hội ấy khi bản án tử đã đóng dấu.

Cái gì đến cũng sẽ đến. Ngày thi hành án đã đến. Phạm nhân bị đưa ra pháp trường trong tiếng hò reo, vui cười, hớn hở của đồng loại. Họ sốt ruột vì chờ xem việc chém đầu tử tù. Khi ấy, người tử tù không còn đủ can đảm nữa, thứ ông khiếp đảm không phải là cái đầu rơi xuống mà chính là tiếng la hét bất nhẫn kia. Người tử tù không chịu đựng được đã quỳ mọp xuống kêu lên: “Ân xá cho tôi! Hãy rủ lòng thương cho tôi thêm chút nữa… Chết như thế này kinh khủng lắm”. Tôi đã thực sự bị ám ảnh bởi lời cầu xin này, đó không phải lời cầu xin được sống, mà là lời cầu xin được đối xử như một con người.

Người tử tù trong tiểu thuyết của Victor Hugo không có lấy một cái tên, thậm chí án cũng không rõ ràng, cụ thể. Bản thân nhân vật cũng không biết mình kết án vì tội gì mà chỉ biết mình rơi vào vòng xoáy công lý và chết một cách không rõ ràng. Điều đó càng khiến nỗi đau của người tử tù lớn hơn nữa. Sự bi thảm, nhá nhem, khốn cùng và cả man rợ này phản ánh xã hội Pháp thế kỷ XIX lúc bấy giờ. Đó là sự bất công trong xã hội, khi tầng lớp bình dân, người nghèo bị đối xử không phải là con người, bị dồn đến bước đường cùng.

“Ngày cuối cùng của một tử tù” dù không đồ sộ về nội dung như các tác phẩm khác của Victor Hugo, nhưng để lại cho chúng ta một bài học sâu sắc về lòng nhân đạo và quyền được sống, khát vọng sống của mỗi con người. Mỗi một sinh linh, mỗi sinh mạng dù đẹp đẽ, trong trắng hay tội lỗi, sa ngã đều đáng sống và có quyền được sống, được đối xử đúng là một con người. Tôi tin rằng, bất cứ ai đọc cuốn tiểu thuyết này sẽ cảm nhận rõ ràng giống như tôi, đó là biết trân trọng cuộc sống hơn, trân quý hơn mỗi người, mỗi sinh linh trong đời sống này. Bởi, phía sau đó, đều là những khát vọng sống đẹp đẽ.

NGUYỄN QUỲNH HƯƠNG 
Lớp 8A1, THCS Lương Yên, Hà Nội)

Tin cùng chuyên mục

Tổng Thư ký OIF trải nghiệm chơi nhạc cụ truyền thống Việt Nam tại Nhà Triển lãm Việt Nam

Tổng Thư ký OIF trải nghiệm chơi nhạc cụ truyền thống Việt Nam tại Nhà Triển lãm Việt Nam

(PNTĐ) - Ngày 10/7/2025, Nhà Triển lãm Việt Nam vinh dự đón Bà Louise Mushikiwabo, Tổng Thư ký Tổ chức Quốc tế Pháp ngữ (OIF) đến thăm nhân chuyến công tác đến EXPO 2025 Osaka, Kansai, Nhật Bản. Hình ảnh bà Tổng Thư ký trải nghiệm các nhạc cụ truyền thống của Việt Nam và chơi một bản nhạc ngẫu hứng trên sân khấu Nhà triển lãm gây ấn tượng với quan khách.
Định hướng phát triển văn học, nghệ thuật trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Định hướng phát triển văn học, nghệ thuật trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

(PNTĐ) - Sáng 10/7 tại Hà Nội, Hội đồng Lý luận Trung ương đã tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Định hướng phát triển văn học, nghệ thuật trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”. Hội thảo là diễn đàn học thuật quan trọng, quy tụ đông đảo các nhà nghiên cứu, nhà lý luận, văn nghệ sĩ, các nhà quản lý văn hóa nghệ thuật trên cả nước, cùng trao đổi, hiến kế, góp phần xác lập những định hướng chiến lược cho sự phát triển của văn học, nghệ thuật Việt Nam trong giai đoạn phát triển mới của đất nước.
Góp sức cho chiến lược quảng bá hình ảnh quốc gia trong kỷ nguyên mới

Góp sức cho chiến lược quảng bá hình ảnh quốc gia trong kỷ nguyên mới

(PNTĐ) - Sáng 10/7/2025, Báo Việt Nam News and Law, Thông Tấn Xã Việt Nam, phối hợp với Cục Thông tin cơ sở và Thông tin đối ngoại (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), tổ chức tọa đàm “Định vị Việt Nam – Truyền thông quảng bá hình ảnh quốc gia trong kỷ nguyên mới”, nhằm lấy ý kiến đóng góp cho Dự thảo Chiến lược truyền thông quảng bá hình ảnh Việt Nam ra nước ngoài.
“Sông Đà – Lịch sử một vùng biên cảnh Việt Nam”: Bức tranh sử thi của miền Thượng qua góc nhìn Pháp học

“Sông Đà – Lịch sử một vùng biên cảnh Việt Nam”: Bức tranh sử thi của miền Thượng qua góc nhìn Pháp học

(PNTĐ) - Trong không gian địa - chính trị - văn hóa rộng lớn của Việt Nam, vùng sông Đà từ lâu đã tồn tại như một cột mốc vừa mờ ảo vừa quyết liệt. Đó là miền Thượng hiểm trở, nơi dòng sông cuộn trào vượt qua ba thung lũng Lai Châu, cắt dọc lãnh thổ phía Tây Bắc, mang theo bao lớp trầm tích địa chất lẫn ký ức con người.
Đảm bảo đến 15/8 phải hoàn thành công tác chuẩn bị tổ chức Triển lãm thành tựu Đất nước

Đảm bảo đến 15/8 phải hoàn thành công tác chuẩn bị tổ chức Triển lãm thành tựu Đất nước

(PNTĐ) - Văn phòng Chính phủ vừa có văn bản số 352/TB-VPCP ngày 7/7/2025 Thông báo Kết luận của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình và Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo Triển lãm tại cuộc họp triển khai tổ chức Triển lãm thành tựu Đất nước nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh (02/9/1945 - 02/9/2025).