Bác sĩ Trung tâm Chống độc - BV Bạch Mai thăm khám cho bệnh nhân ngộ độc methanol. (Ảnh: BVCC)
TS. BS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc (BV Bạch Mai) cho biết: Từ tháng 7 tới nay, Trung tâm đã tiếp nhận 7 trường hợp nhập viện cấp cứu trong tình trạng có rối loạn ý thức, lơ mơ hoặc hôn mê, toan chuyển hóa nặng vì ngộ độc methanol. Phần lớn bệnh nhân là nam giới, có tiền sử nghiện rượu, uống rượu nhiều năm.
Các bệnh nhân đến từ nhiều tỉnh khác nhau như: Hà Nội, Hải Dương, Bắc Giang nhưng đều uống rượu trôi nổi không rõ nguồn gốc, được đưa đến viện trong tình trạng có rối loạn ý thức, lơ mơ hoặc hôn mê... Xét nghiệm thấy nồng độ methanol trong máu cao, có trường hợp lên tới gần 200 mg/dL (vượt xa nồng độ gây ngộ độc nặng).
Đơn cử trường hợp bệnh nhân Nguyễn Văn Ch (52 tuổi, Hà Nội), nhập viện ngày 2/8 trong tình trạng hôn mê sâu, huyết áp tụt, nhiễm toan chuyển hóa nặng. Kết quả chụp MRI cho thấy bệnh nhân tổn thương sọ não nghiêm trọng, không có nhiều chuyển biến, thậm chí chuyển biến xấu, ngày càng trầm trọng nên gia đình đã xin cho bệnh nhân về nhà ngày 4/8.
Trước đó, Trung tâm Chống độc tiếp nhận bệnh nhân Vi Văn C (44 tuổi, trú tại Bắc Giang), nhập viện trong tình trạng kích thích, lú lẫn, Glasgow 13 điểm, giảm thị lực. Theo chia sẻ của người nhà, 3 ngày trước khi vào viện, bệnh nhân có uống rượu ở bên ngoài, đều là loại không có nguồn gốc rõ ràng. Sau khi uống, bệnh nhân xuất hiện triệu chứng mệt mỏi, đau đầu, lú lẫn, chân tay yếu. Bệnh nhân có được đưa đến bệnh viện đa khoa tỉnh Bắc Giang, được chẩn đoán ngộ độc methanol, được truyền dịch natri bicarbonat và chuyển tuyến lên bệnh viện Bạch Mai ngày 1/8.
May mắn sau 5 ngày điều trị, bệnh nhân thoát cơn nguy kịch, giữ được tính mạng. Tuy nhiên vẫn phải chịu di chứng về thần kinh, tổn thương não và thị giác (hiện vẫn nhìn mờ cả 2 mắt); phải chuyển tới khoa Mắt để tiếp tục điều trị.
Lý giải tác hại của methanol, TS.BS Nguyễn Trung Nguyên cho biết: Hoạt chất này khi vào trong cơ thể sẽ được chuyển hóa thành chất độc hơn, phát tác chậm, sau 1-2 ngày các biểu hiện bên ngoài mới rõ rệt như mờ mắt, lơ mơ, thở nhanh do rối loạn axit máu, co giật, hôn mê…Nếu uống liên tục với liều tuy không cao nhưng chúng sẽ được tích lũy gây các tổn thương cho người bệnh. Khi đến viện, hầu hết các trường hợp này đã tổn thương não, mắt và tuần hoàn, ở trong tình trạng nguy kịch.
Cụ thể, ngộ độc methanol với liều 8gg (1ml dung dịch 100%) đã có thể gây mù; ngộ độc với liều 10gr (30ml dung dịch 40%) có thể gây tử vong ở người lớn. Ở trẻ em, với liều 0,25ml/kg sẽ gây mù mắt và 0,5ml/kg có thể gây tử vong.
“Trung tâm Chống độc (BV Bạch Mai) đã từng tiếp nhận bệnh nhân ngộ độc rượu với nồng độ methanol lên đến 687 mg/dL, dẫn tới tử vong không thể qua khỏi. Một số ít các ca bệnh thoát cơn nguy kịch nhưng lại gặp di chứng nặng nề sau điều trị như: di chứng ở não, mắt do phù, hoại tử nhân bèo, chảy máu não… Người bệnh tuy được cứu sống nhưng mất khả năng lao động, trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội” - BS Nguyên cho hay.
Từ những trường hợp thực tế nói trên, BS Nguyên khuyến cáo người dân, hạn chế, không nên uống rượu, đặc biệt với sản phẩm không có nguồn gốc rõ ràng. “Rượu ethanol và methanol nếu chỉ dựa vào cảm quan thông thường rất khó phân biệt. Thậm chí methanol còn ngọt, dễ uống hơn; người dùng cũng có cảm giác giống với say nên dễ bị nhầm lẫn”.Bởi vậy mọi người cần cảnh giác với những loại rượu không nhãn mác, giá rẻ; Không uống rượu khi đang đói, mệt. Sau vài tiếng uống rượu nếu thấy cơ thể có biểu hiện đau đầu, chóng mặt, nhìn mờ bóng mây... người dân cần tới bệnh viện khám ngay.
Bên cạnh đó, người dân cũng không nên uống hoặc pha bất cứ loại cồn sát khuẩn nào thành rượu, hoặc pha với bia để uống. Bởi ngoài methanol, cồn ethanol khi uống nồng độ cao cũng có thể khiến đường tiêu hóa bị bỏng, thậm chí tử vong nếu tình trạng quá nặng.
Ngăn chặn tình trạng ngộ độc methanol do uống rượu được pha chế từ cồn công nghiệp đáng báo động như hiện nay, TS.BS Nguyễn Trung Nguyên cũng mong muốn các cơ quan chức năng có biện pháp quyết liệt hơn nữa trong quản lý sản xuất và kinh doanh rượu, hóa chất cồn công nghiệp…
YÊN HƯNG