Phiên toàn thể thứ nhất AIPA 41: Duy trì đoàn kết trong đa dạng của ASEAN

Các đại biểu tham gia Đại hội đồng AIPA 41 tại Hà Nội.

Tại phiên toàn thể này, có 26 bài phát biểu thảo luận, trong đó 10 bài phát biểu của 10 nước.

Hướng về tương lai thích nghi, đoàn kết của ASEAN

Mở đầu là bài phát biểu của ông Pehin Dato Abdul Rahman Taib, Chủ tịch Quốc hội Brunei - cảm ơn Chủ tịch Quốc hội Việt Nam và bày tỏ niềm vinh dự tham dự Đại hội đồng đầu tiên trong lịch sử AIPA được tổ chức theo hình thức trực tuyến.

Với chủ đề “Ngoại giao nghị viện vì Cộng đồng ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng” mang tính thời sự cao trong bối cảnh các nước trong khu vực đang đối mặt với những thách thức chưa từng có của đại dịch Covid-19 và đều đang nỗ lực thích nghi với hiện trạng bình thường mới. Chủ tịch Quốc hội Brunei khẳng định: “Chủ đề này nhấn mạnh vai trò của Quốc hội các nước ASEAN, tiếng nói của người dân, cũng như sự cần thiết đoàn kết, phản ứng nhanh chóng trước các vấn đề cấp thiết, phù hợp với pháp luật quốc tế”.

Do ảnh hưởng toàn cầu của đại dịch đối với kinh tế, y tế, giáo dục đã thay đổi cơ bản cách thức chúng ta sống hàng ngày, Chủ tịch Quốc hội Brunei cho rằng, điều quan trọng là phải duy trì cách tiếp cận hướng về tương lai và thích nghi một cách cẩn trọng để bảo đảm tính tiếp nối các công việc của AIPA bằng cách duy trì tinh thần đoàn kết trong đa dạng của ASEAN.

AIPA sẽ hỗ trợ ASEAN vượt qua thách thức, phản ứng một cách hiệu quả trước tương lai sắp tới. Các Quốc hội thành viên AIPA cần thúc đẩy hợp tác giữa các bên liên quan thông qua việc khuyến khích trao đổi kinh nghiệm kịp thời về việc giải quyết các hậu quả của dịch Covid - 19. Điều quan trọng là các đại biểu Quốc hội cần đánh giá đúng các thách thức của đại dịch và đưa ra các biện pháp kịp thời để bảo vệ lợi ích người dân, đặc biệt là các thành viên yếu thế nhất.

Chủ tịch Quốc hội Brunei đánh giá cao Đại hội đồng AIPA năm nay sẽ thảo luận các vấn đề quan trọng liên quan đến phát triển cộng đồng ASEAN, phản ứng trước Covid-19, phục hồi sau đại dịch. Đồng thời, Chủ tịch Quốc hội Brunei khẳng định sẽ tiếp tục ủng hộ nỗ lực của các quốc hội thành viên AIPA giải quyết các thách thức của toàn cầu, khu vực thông qua đối tác và ngoại giao để đạt được các mục tiêu chung, vì lợi ích của người dân.

Khuyến khích nghị sỹ trẻ tham gia hoạt động của AIPA

Chủ tịch Quốc hội Campuchia Samdech Heng Samrin trân trọng cảm ơn và chúc mừng Quốc hội Việt Nam đã tổ chức thành công AIPA 41 dù trong bối cảnh thách thức của Covid-19. Chủ tịch Quốc hội Brunei nhấn mạnh: “Tuy chúng ta không thể gặp nhau nhưng với tình hữu nghị và hợp tác, chúng ta sẽ vượt qua tất cả”.

Theo Chủ tịch Quốc hội Campuchia, chủ đề của Đại hội đồng 41 rất phù hợp với mối quan tâm chung của các nước trong khu vực; phù hợp với nhu cầu của chúng ta trong xây dựng cộng đồng ASEAN đoàn kết, thống nhất và đóng vai trò trung tâm ở khu vực. Đồng thời, thúc đẩy năng lực của ASEAN để đón bắt những cơ hội và xử lý hiệu quả các thách thức. Các Quốc hội, Nghị viện đóng vai trò rất quan trọng trong thúc đẩy hoạt động của các thể chế đa phương, đặc biệt trong hiện thực hóa mục tiêu biến ASEAN trở thành thể chế dựa trên luật lệ và hướng đến người dân.

Chủ tịch Quốc hội Campuchia cho rằng, ở khu vực ASEAN, đại dịch Covid-19 đã được kiểm soát một cách chủ động, kịp thời với những nỗ lực tập thể, sự chia sẻ kiến thức và phương pháp thực tiễn tốt giữa các nước trong khu vực. Đặc biệt, chúng ta đã thiết lập Quỹ thích ứng với Covid - 19  của ASEAN gần đây giúp xử lý được các vấn đề cần thiết. Phòng, chống Covid - 19 cần có nguồn tài chính đáng kể cũng như vật tư, nhân lực.

Với kinh nghiệm thực tế trong vận động, kêu gọi các nguồn lực cũng như kêu gọi sự tham gia đóng góp của các thể chế, các tổ chức đối tác phát triển, các tổ chức phi chính phủ và khu vực tư nhân vì lợi ích của toàn xã hội. Đây là văn hóa chia sẻ, đoàn kết, thống nhất của chúng ta. Vì vậy, cần phải đoàn kết hơn để thúc đẩy việc nối lại dòng chảy hàng hóa, dịch vụ và người dân giữa các nước trong khu vực. Đến nay, ASEAN đã duy trì được chuỗi cung ứng hàng hóa, giải quyết những nhu cầu thiết yếu nhất trong giai đoạn này.

Chủ tịch Quốc hội Campuchia nhấn mạnh, Campuchia cam kết cùng với ASEAN thúc đẩy an ninh hòa bình trong khu vực, xử lý các bất đồng một cách hòa bình, dựa trên luật pháp quốc tế và biện pháp hòa bình. Quốc hội Campuchia khuyến khích các nghị sĩ trẻ AIPA tham gia vào các hoạt động của AIPA. Các nghị sĩ trẻ đóng vai trò rất quan trọng trong phát triển quốc gia và xây dựng Cộng đồng ASEAN.

ASEAN và AIPA kề vai sát cánh, cùng vượt qua khó khăn

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội Việt Nam tại AIPA 41 Tòng Thị Phóng

Phát biểu tại Phiên họp toàn thể thứ Nhất, bà Tòng Thị Phóng, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội Việt Nam tại AIPA 41 cho biết, chúng ta đang chứng kiến một năm 2020 đầy biến động, đại dịch Covid - 19 bùng phát và lan rộng đã gây ra những tổn thất vô cùng to lớn về sinh mạng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến mọi mặt đời sống kinh tế, xã hội đối với các quốc gia ASEAN và trên toàn thế giới.

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội Việt Nam tại AIPA 41 đánh giá, ASEAN và AIPA là minh chứng cho tinh thần đoàn kết, tương trợ lẫn nhau, kề vai sát cánh, giúp đỡ nhau cùng vượt qua khó khăn. Việc tổ chức Đại hội đồng AIPA 41 lần này đã thể hiện nỗ lực của các nghị viện thành viên AIPA, Ban Thư ký AIPA cũng như sự ủng hộ của các nghị viện bạn bè, nghị viện các nước Quan sát viên của AIPA.

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội Việt Nam tại AIPA 41 cho rằng, hơn bao giờ hết, người dân ở mỗi quốc gia chúng ta đều kỳ vọng ở các nghị sỹ Quốc hội, những người đại diện cho ý chí và nguyện vọng của nhân dân tham gia đóng góp mạnh mẽ, thiết thực vào việc thúc đẩy Chính phủ hành động nhằm bảo đảm môi trường hòa bình, ổn định, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho việc thực thi các chính sách phát triển kinh tế - xã hội, nhất là dành nhiều nguồn lực cho phòng chống đại dịch Covid-19. Đồng thời, tranh thủ sự ủng hộ quốc tế cùng hành động vì sự thịnh vượng của mỗi quốc gia và cả khu vực ASEAN mà trước hết phải đoàn kết lại, cùng vượt qua thách thức, hướng tới tương lai tốt đẹp.

Đổi mới và phát triển vì lợi ích của người dân

Đảm nhiệm cương vị Chủ tịch AIPA năm nay là một vinh dự lớn đối với Quốc hội Việt nam khi năm 2020 trùng với dịp kỷ niệm 25 năm Quốc hội Việt Nam tham gia AIPA.

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội Việt Nam tại AIPA 41 Tòng Thị Phóng nêu rõ, là một thành viên có trách nhiệm, Quốc hội Việt Nam đã tích cực, chủ động tiến hành nhiều hoạt động trong năm Chủ tịch AIPA 2020 như: Cuộc gặp các nhà Lãnh đạo ASEAN-AIPA nhân dịp Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 36; Hội nghị Hội đồng tư vấn AIPA về phòng, chống ma túy lần thứ 3; Hội nghị quan hệ đối tác nghị viện AIPA về hợp tác văn hóa, giáo dục vì sự phát triển bền vững; Hội nghị Nhóm tư vấn AIPA lần thứ 11 và sự kiện quan trọng nhất trong năm là Đại hội đồng AIPA lần thứ 41 được tổ chức đúng lịch trình.

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội Việt Nam tại AIPA 41 nhấn mạnh: “Với trách nhiệm cao nhất, Quốc hội Việt Nam khẳng định: Tiếp tục đóng góp vào phát triển quan hệ đoàn kết, hữu nghị, hợp tác trong ASEAN và AIPA, đồng thời kết nối AIPA với Tổng Thư ký IPU và các tổ chức nghị viện trên thế giới, hướng tới mục tiêu cùng xây dựng một Cộng đồng ASEAN vững mạnh, đoàn kết và tự cường”.

ASEAN đang ở thời điểm mang tính bước ngoặt. Những biến động mới trong môi trường địa - chiến lược cũng như sự nổi lên của những vấn đề toàn cầu và khu vực đòi hỏi ASEAN phải gắn kết, chủ động thích ứng hơn và duy trì vai trò trung tâm trong khu vực.

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội Việt Nam tại AIPA 41 Tòng Thị Phóng khẳng định: “Quốc hội Việt Nam hoan nghênh những sáng kiến của ASEAN trong năm 2020 nhằm duy trì môi trường hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực, thúc đẩy liên kết, kết nối khu vực, nâng cao khả năng thích ứng, tận dụng các cơ hội của Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư, thúc đẩy ý thức cộng đồng và bản sắc ASEAN, đẩy mạnh quan hệ đối tác vì hòa bình, phát triển bền vững, nâng cao năng lực thích ứng và hiệu quả hoạt động của ASEAN. Đặc biệt, ủng hộ những nỗ lực hợp tác của ASEAN ứng phó với đại dịch Covid - 19 trong kiểm soát lây lan, chăm sóc, điều trị và khắc phục hậu quả đại dịch”.

Hướng tới mục tiêu nêu trên, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội Việt Nam tại AIPA 41 Tòng Thị Phóng cũng nêu 5 đề xuất cụ thể:

Một là, AIPA tiếp tục quyết tâm củng cố môi trường hòa bình, ổn định để xây dựng Cộng đồng ASEAN dựa trên luật lệ, thống nhất trong đa dạng, nêu cao pháp quyền, lấy người dân làm trung tâm, đoàn kết, thống nhất, thông qua đẩy mạnh hợp tác pháp luật, tăng cường giám sát, ủng hộ Chính phủ các nước ASEAN trong ứng phó với những tình huống khẩn cấp như đại dịch Covid - 19.

Hai là, thúc đẩy thực hiện các sáng kiến xây dựng Cộng đồng kinh tế tự chủ tự cường, ủng hộ ASEAN chủ động ứng phó, kiểm soát hiệu quả đại dịch đi đôi với khôi phục nền kinh tế; thúc đẩy phê chuẩn các thỏa thuận kinh tế khu vực, nhất là sớm ký kết Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực trong năm 2020 và mở rộng phát triển quan hệ với các đối tác bên ngoài ASEAN.

Ba là, AIPA và các Nghị viện thành viên AIPA cần đoàn kết vượt qua thách thức, chung tay ủng hộ Cộng đồng Văn hóa Xã hội AIPA trong việc ứng phó với đại dịch Covid - 19 trên mọi lĩnh vực như: bao phủ y tế toàn dân, mạng lưới ứng phó các tình huống khẩn cấp về y tế, bảo vệ môi trường, đa dạng sinh học, quản lý rác thải. Một trong những việc cần làm ngay là hợp tác để phát triển vaccine ngừa Covid - 19 và bảo đảm quyền tiếp cận vaccine của người dân.

Bốn là, Kêu gọi phát huy vai trò và sự tham gia mạnh mẽ hơn của các nghị sỹ trẻ AIPA, tăng cường giao lưu, đoàn kết, cũng như sự tham gia bình đẳng của phụ nữ trong tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN; tăng cường các giải pháp bảo đảm để phụ nữ được tiếp cận việc làm bền vững và tăng thu nhập, vượt qua những khó khăn do đại dịch Covid - 19 gây ra.

Năm là, ủng hộ sự đổi mới và phát triển của AIPA và quan hệ đối tác giữa AIPA và ASEAN cũng như các cơ chế hợp tác khu vực và quốc tế khác vì lợi ích của người dân mỗi quốc gia và cả Cộng đồng ASEAN.

VÂN NGA