Thăng Long - Hà Nội: Những chặng đường lịch sử
Năm 2020, Thủ đô Hà Nội tròn 1010 tuổi, đánh dấu thêm một cột mốc vào lịch sử hình thành và phát triển của Thủ đô ngàn năm văn hiến- nơi địa linh nhân kiệt, hội tụ tinh hoa văn hóa của dân tộc. Nhìn lại, trải qua 1010 năm, Thăng Long - Hà Nội đã hình thành nên những giá trị tiêu biểu của nền văn hiến.
Đó là truyền thống yêu nước, hào khí Thăng Long - Hà Nội, là truyền thống nhân nghĩa, khát vọng hòa bình; là phẩm chất thanh lịch - văn minh của người Hà Nội tự ngàn xưa.
Năm 1010, Vua Lý Công Uẩn đã có một quyết định mang tầm lịch sử sau sau khi lên ngôi. Đó là quyết định dời đô từ Hoa Lư (Ninh Bình) ra thành Đại La (nay là Hà Nội). Vì sao lại chọn thành Đại La, trong “Chiếu dời đô”, bậc tiên đế có đoạn “Duy có thành Đại La ở giữa khu vực của trời đất, có cái thế Long, Hổ vững bền, địa thế rộng và bằng phẳng, đất thì cao mà sáng sủa, rõ là khu vực phồn thịnh. Đã xét khắp đất Việt, chỉ có nơi ấy là thắng địa, là nơi đô hội thật là kinh đô của muôn đời sau”. Như vậy ngay từ những ngày đầu tiên dời đô về, Thăng Long - Hà Nội đã được kiến tạo bởi tầm nhìn rộng lớn của Vua Lý Công Uẩn.
Thành Cổ Loa nơi An Dương Vương xây thành
Về truyền thống yêu nước, hào khí Thăng Long, là một Thủ đô lâu đời nhất trên thế giới, Thăng Long - Hà Nội từng 7 lần bị giặc chiếm đóng, và cả 7 lần ấy, quân dân kinh thành đều nhất tề chiến đấu kiên cường. Con người nơi đây thời bình thực hiện “ngụ binh ư nông”. Giặc đến, trên khắp đồng quê, làng phố, người tay cầm cày, tay cầm gươm, người tay cầm bút, tay cầm súng, vừa duy trì cuộc sống, vừa chiến đấu cứu nước, cứu nhà. Giặc đến nhà, đàn bà cũng đánh.
Sức mạnh lòng dân chính là nhân tố đem lại chiến thắng vẻ vang cho đất nước. Đó là chiến thắng Kỷ Dậu (1789), là phong trào cách mạng tháng Tám năm 1945 của Hà Nội góp phần cùng nhân dân cả nước Tổng khởi nghĩa dành chính quyền…
Hà Nội bình tĩnh ngoan cường lập nên kỳ tích “Điện Biên Phủ trên không”, đánh sập uy thế không lực Hoa Kỳ, buộc chúng phải ký Hiệp định Paris rút quân về nước.
Lịch sử đã ghi nhận lòng khoan dung, nhân ái của nhân dân Thăng Long - Hà Nội ngay cả khi kẻ thù buộc chúng ta phải cầm gươm, cầm súng để tự vệ, nhân dân ta vẫn tìm cách “vừa đánh vừa đàm” cho kẻ thù thoát khỏi cuộc chiến tranh hao người, tốn của, tìm cách cho kẻ thù đường rút danh dự.
Thăng Long - Hà Nội còn là nơi hội tụ nhân tài, hội tụ tinh hoa văn hóa-nghệ thuật, hội tụ tri thức. Năm 1070, Thăng Long có Văn Miếu. Năm 1076, Quốc Tử Giám, nhà Thái học - trường đại học đầu tiên của nước ta được xây dựng, là lò “nguyên khí quốc gia” qua 124 khoa thi đã đào tạo được 2.248 tiến sĩ. Nền giáo dục Thăng Long - Hà Nội còn lưu danh nhiều nhà giáo tâm huyết đào tạo ra nhiều học trò thành danh cho đất nước như: Chu Văn An, Bùi Xương Trạch, Lương Văn Can…
Thăng Long - Hà Nội còn có những nghệ nhân - những người thợ tài hoa đã làm sáng danh đất Kẻ Chợ. Tên nghề ở Thăng Long - Hà Nội gắn liền với tên làng, tiếng thơm của nhiều làng nghề Thăng Long - Hà Nội nức tiếng gần xa như: Đúc đồng Ngũ Xá, tranh Hàng Trống, thêu Quất Động, gốm Bát Tràng…
Phẩm chất thanh lịch, văn minh của Thăng Long - Hà Nội thể hiện nhiều mặt. Trong giao tiếp biết nhún mình, tôn trọng người, mềm mỏng mà không thớ lợ, tài hoa mà không khoe khoang, biết rộng mà không làm cao. Người thợ thủ công trên đất Thăng Long - Hà Nội giữ cái chất tương trợ, phường hội giúp đỡ lẫn nhau, bênh vực lẽ phải, kẻ yếu. Người nông dân giữ cái chất thuần phác, cần cù “biết nhịn”, “biết nể”. Nho sĩ, Hàn sĩ giữ cốt cách của người học đạo thánh hiền, lời nói văn vẻ, dễ nghe.
Những năm đầu của thế kỷ XXI, Hà Nội đổi thay lớn lao, không gian được phân thành các vùng rõ nét. Việc cải tạo, xây dựng Thủ đô thành một đô thị văn minh, hiện đại, Quốc hội đã có Nghị quyết số 15-2008/QH12 về mở rộng địa giới thành chính Thủ đô. Cùng với đó, Thủ tướng Chính phủ đã có Chỉ thị số 260/CT-TTg ngày 4/3/2008 về việc tổ chức thực hiện chủ trương mở rộng địa giới hành chính Thủ đô. Hà Nội hôm nay dù chỉ chiếm 1% về diện tích, 8,5% về dân số nhưng đã đóng góp 16% GDP, 18,5% thu ngân sách cả nước. Cùng với đó, Hà Nội đang trở thành trung tâm du lịch của cả nước, tích cực đi đầu trong công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp nông thôn.
Tháng 10/2019, tròn 20 năm, Hà Nội được vinh danh Thành phố vì hòa bình của UNESCO, Hà Nội đã chính thức trở thành viên của Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO trên toàn cầu. Đảng bộ và nhân dân TP Hà Nội đã và đang nỗ lực thực hiện những mục tiêu để đưa Hà Nội trở thành một thành phố phát triển, văn minh, hiện đại xứng tầm với thành phố ngàn năm tuổi.
HẠ THI