“Nữ chiến binh” trẻ của hành tinh xanh

Từ “con mọt sách nhút nhát” trở thành biểu tượng toàn cầu

Những tác hại tiêu cực gây ra bởi biến đổi khí hậu mà con người là nguyên nhân chủ yếu đã khiến cô nữ sinh cấp 3 không thể “ngồi yên”. Có tình yêu đặc biệt với thiên nhiên và môi trường, Greta sớm có suy nghĩ về vấn nạn biến đổi khí hậu cũng như luôn trăn trở với hành động “hời hợt” của con người trong việc kiềm chế hiện tượng này từ năm 8 tuổi. Thậm chí có lúc, cô bé còn buồn rầu đến mức gần như rơi vào trạng thái trầm cảm do không thể làm gì hơn để cứu lấy hành tinh xinh đẹp.

Greta đã giành chiến thắng trong một cuộc thi viết về biến đổi khí hậu của tờ báo Svenska Dagbladet, Thụy Điển, vào tháng 5 năm 2018. Chiến thắng này chính là động lực to lớn, đồng thời cũng là nguồn gốc bắt đầu sự nghiệp hoạt động vì môi trường của cô bé.

Greta Thunberg cầm loa kêu gọi mọi người, chính phủ hành động để chống lại biến đổi khí hậu.

Mùa hè năm 2018, khi đang học cấp 3, Greta đã có một quyết định mang tính bước ngoặt, đó là nghỉ học vào mỗi thứ sáu hàng tuần nhằm mục đích kêu gọi mọi người hành động chấm dứt khủng hoảng khí hậu và hệ sinh thái bằng cách biểu tình bên ngoài tòa nhà Quốc hội Thụy Điển. Chiến dịch của cô đã nhanh chóng lan truyền trên khắp các mạng xã hội để rồi cuối cùng dẫn đến hàng loạt các phong trào như Bãi khóa vì khí hậu, Thứ sáu vì tương lai… Những phong trào này không chỉ kêu gọi giới sinh viên, học sinh châu Âu mà còn trên khắp thế giới nghỉ học nhằm tạo áp lực buộc chính phủ các nước phải có hành động thiết thực chống lại biến đổi khí hậu. Theo trang Business Insider, Greta đã tổ chức thành công một cuộc biểu tình vì khí hậu kéo dài đến 2 tuần bên ngoài tòa nhà Quốc hội Thụy Điển để yêu cầu chính phủ nước này cắt giảm 15% lượng khí thải mỗi năm vào tháng 11 năm 2018. Khác với những cô cậu bạn đồng trang lứa, cho đến nay, Greta vẫn dùng mỗi thứ sáu hàng tuần của mình để biểu tình thay vì đi chơi, giải trí như các bạn. Cô bé hiện đang bước vào tuần thứ 72 của hành động vì môi trường này. Tạp chí Time nhận định, trong 18 tháng qua, Greta “đã thành công trong việc tạo ra sự thay đổi thái độ toàn cầu, biến hàng triệu nỗi lo lắng từ mơ hồ trở thành một phong trào kêu gọi hành động khẩn cấp thiết thực trên khắp thế giới”.

Coi sự khác biệt là một điều may mắn

Mắc hội chứng Asperger (một hội chứng rối loạn phát triển hệ thần kinh) hiếm gặp nhưng Greta không cho đó là một sự thiệt thòi của bản thân. Ngược lại, cô nghĩ đó là một “món quà”, là cội nguồn của bản chất hoạt động phong trào mạnh mẽ trong mình.

Greta cho rằng nếu không mắc hội chứng này thì có lẽ cô đã không thể có đủ can đảm cũng như nhiệt huyết để trở thành một nhà hoạt động đầy đam mê như bây giờ. Trong một chia sẻ của mình, cô còn gọi Asperger là “siêu năng lực”.

Greta Thunberg bên cạnh tấm biển với nội dung “Bãi khóa vì khí hậu”.

Trong một sự kiện toàn cầu diễn ra hồi tháng 3/2019, Greta đã cùng hơn 1 triệu học sinh, sinh viên và những người trẻ tuổi tại hơn 123 quốc gia tham gia vào các cuộc bãi khóa Thứ sáu vì tương lai (Friday for Future) yêu cầu các chính phủ có chính sách mạnh mẽ hơn nhằm chống biến đổi khí hậu và giảm khí thải nhà kính. Cô gái 17 tuổi cũng từng có cơ hội được trở thành người phụ nữ thứ 18 nhận được giải Nobel Hòa bình khi được đề cử giải này hồi tháng 3/2019 vì những đóng góp cho phong trào chống biến đổi khí hậu toàn cầu. Tuy nhiên, quan điểm của Greta là: “Phong trào vì khí hậu không cần thêm bất cứ giải thưởng nào. Những gì chúng tôi cần là các chính trị gia và những người có quyền lực lắng nghe tiếng hối thúc của khoa học về tình hình môi trường sống sẽ bị hủy hoại bởi biến đổi khí hậu như hiện nay”.

Người truyền cảm hứng

Nhờ các thành tích hoạt động không mệt mỏi để “giải cứu” thế giới của mình, Greta đã được Tổng Thư ký Liên Hợp quốc, Antonio Guterres khen ngợi, được Arnold Schwarzenegger - diễn viên lừng danh và là cựu Thống đốc bang California mời đến tham dự cuộc họp khí hậu hằng năm của ông tại thủ đô Vienna, Áo. “Tôi thích thấy một người trẻ không chỉ phàn nàn mà có một hành động gì đó cụ thể. Cô bé này truyền cảm hứng cho tôi” – Schwarzenegger nói. Không những thế, cô còn được gặp nhiều nhân vật nổi tiếng khác như Giáo hoàng Francis tại Vatican, cựu tổng thống Barack Obama và các thành viên Quốc hội Anh. Trong đó, cựu Tổng thống Mỹ có dòng chia sẻ: “Greta Thunberg là một trong những người truyền cảm hứng tuyệt vời nhất hành tinh của chúng ta". Trước những lo lắng về các phong trào vận động học sinh sinh viên nghỉ học tham gia biểu tình, cô có bài nói trước các thành viên Quốc hội Anh: “Nhiều người trong các ngài có vẻ lo lắng rằng chúng tôi đang lãng phí thời gian để học hành, nhưng tôi đảm bảo với các ngài rằng chúng tôi sẽ quay trở lại trường học ngay khi các ngài bắt đầu lắng nghe khoa học, và cho chúng tôi một tương lai”.

Greta Thunberg được đánh giá là “Một trong những người truyền cảm hứng tuyệt vời nhất hành tinh”.

Vào ngày 20/9/2019, có tới hơn 4 triệu người đã hưởng ứng lời kêu gọi của Greta, tham gia vào các cuộc tuần hành vì khí hậu tại 161 quốc gia trên thế giới. Không chỉ học sinh, sinh viên, người lớn thậm chí cũng nghỉ làm để tham gia cùng những người biểu tình trẻ tuổi ở hầu hết các thành phố lớn trên thế giới. Đây được xem là cuộc biểu tình chống biến đổi khí hậu lớn nhất trong lịch sử nhân loại.

“Nữ chiến binh” chống biến đổi khí hậu Greta Thunberg còn là nhân vật chính trong một bộ phim tài liệu kể về chính cuộc sống hằng ngày của cô. Được biết, bộ phim này không chỉ tiết lộ về cuộc sống hằng ngày của nhà hoạt động vì môi trường, những nỗi đau và rủi ro mà cô phải trải qua khi đấu tranh chống lại biến đổi khí hậu, mà còn giúp khán giả biết thêm về Greta ở một khía cạnh khác: Một người yêu thích khiêu vũ và có khiếu hài hước.

Greta cho biết bộ phim miêu tả đúng con người thật của cô, là một người “yêu những con chó và những công việc thường nhật của mình”. Tuy nhiên, kể từ khi tình trạng biến đổi khí hậu diễn ra, cuộc sống của cô đã bị đảo lộn.

Nhà hoạt động vì môi trường cũng bày tỏ hy vọng rằng những hình ảnh về cuộc sống riêng tư của cô sau khi được phát sóng sẽ chấm dứt những thuyết âm mưu cho rằng cô không nghĩ cho bản thân mà để cho người khác viết nên các bài phát biểu hộ mình. “Trong bộ phim này, bạn có thể thấy điều đó không thực sự đúng, rằng tôi tự mình quyết định việc tôi làm”, Greta nói. Điều này được cho là nhằm đáp trả nhận định của Tổng thống Brazil, Jair Bolsonaro khi ông này cho rằng Greta Thunberg “chỉ là một đứa nhóc đang bị người khác thao túng”. Phim của nhà sản xuất Nathan Grossman được công chiếu tại Liên hoan phim Venice 2020.

ĐỖ HỮU