Báo động người nghiện gây án
Vụ án nữ sinh học viện Ngân hàng bị sát hại trên đường đi học về một lần nữa rung lên hồi chuông cảnh báo về việc quản lý, ngăn chặn, phòng ngừa người nghiện ma túy gây án tại cộng đồng, đồng thời giáo dục trẻ em gái nâng cao nhận thức, kỹ năng bảo vệ bản thân.
Hội LHPN huyện Thường Tín và Hội LHPN xã Nguyễn Trãi cùng các ban, ngành, đoàn thể thăm hỏi, động viên, hỗ trợ gia đình nạn nhân vượt qua nỗi đau.
Vụ án đau lòng
Chiều 29/10, Công an TP Hà Nội đã tổ chức buổi họp báo thông tin về vụ nữ sinh học viện Ngân hàng bị cướp, sát hại tại huyện Thường Tín, Hà Nội. Tại buổi họp báo, Đại tá Trần Bình, Trưởng phòng Cảnh sát hình sự, Công an TP Hà Nội cho biết, vào khoảng 2 giờ ngày 24/10, Công an huyện Thường Tín nhận được đơn trình báo của người nhà nữ sinh Trần Thúy H (SN 2002) về việc nữ sinh H mất tích. Trong quá trình điều tra, cơ quan công an đã rà soát được các trường hợp nghi vấn trên địa bàn, trong đó tập trung vào người nghiện ma túy.
Bằng các nghiệp vụ, cơ quan cảnh sát điều tra đã xác định Nguyễn Xuân Trung (trú tại huyện Thường Tín) là đối tượng nghiện ma túy lâu năm nằm trong diện tình nghi. Tại cơ quan điều tra, Trung thừa nhận hành vi sát hại nữ sinh H để cướp tài sản. Hai ngày sau, đồng phạm của Trung là Nguyễn Văn Quân cũng bị bắt khi đang lẩn trốn. Tại cơ quan điều tra, hai đối tượng khai, sau khi trộm tài sản, Trung và Quân thấy nữ sinh H nghe điện thoại ở bờ sông Nhuệ (đoạn qua xã Nguyễn Trãi, huyện Thường Tín, Hà Nội).
Thực hiện chức năng đại diện chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của phụ nữ, trẻ em, Hội LHPN Thường Tín đã gửi công văn đề nghị Công an huyện Thường Tín chỉ đạo đội nghiệp vụ khẩn trương điều tra, làm rõ hành vi phạm tội và xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật. Chiều ngày 27/10, Huyện Hội và cơ sở đã đến tận nhà thăm hỏi, chia buồn và động viên gia đình, đồng thời hỗ trợ gia đình nữ sinh lo hậu sự chu đáo.
Để thực hiện hành vi của mình, Quân đứng cảnh giới, còn Trung đẩy nữ sinh xuống bờ sông. Dù nạn nhân đã xin tha nhưng Trung quyết sát hại nạn nhân đến cùng, sau đó Trung còn đẩy nạn nhân ra giữa dòng sông Nhuệ. Sau khi gây án, Trung mang xe đạp điện và điện thoại của H đem bán được 3,3 triệu đồng rồi chia cho đồng phạm. Hiện cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an TP Hà Nội đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Nguyễn Xuân Trung và Nguyễn Văn Quân về hai tội danh “Giết người” và “Cướp tài sản”.
Đây không phải là vụ việc đầu tiên người nghiện gây án tại cộng đồng. Theo số liệu từ Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (Bộ Công an), chỉ tính riêng năm 2019, toàn quốc phát hiện 22.814 vụ phạm tội liên quan đến ma túy, tăng 77% so với năm 2008. Trong 6 tháng đầu năm 2020, số vụ vi phạm pháp luật về ma túy và số đối tượng bị phát hiện bắt giữ tăng 9,46% so với năm ngoái. Các đối tượng nghiện ma túy gây ra các vụ án trộm cắp, cướp giật, gây rối trật tự cộng cộng, thậm chí giết người…
Cần có biện pháp quản lý người nghiện tại cộng đồng
Trung tá Đào Trung Hiếu, Thạc sỹ, chuyên gia tội phạm học, Bộ Công an cho rằng, công tác quản lý người nghiện ma túy, người nghiện sau cai hay người tái nghiện vẫn chưa chặt chẽ. Theo quy định hiện nay, sau thời gian cai nghiện ở trung tâm, người nghiện được đưa về bàn giao cho địa phương cùng gia đình giám sát, quản lý song vẫn có nhiều người tái nghiện trong thời gian này. Người nghiện lúc này được coi là người bệnh nên không vi phạm pháp luật về hình sự, không có nhiều chế tài để quản lý chặt hơn.
“Trước đây, Bộ luật Hình sự năm 1999 quy định hành vi sử dụng trái phép chất ma túy sẽ bị xử lý hình sự (Điều 199) và thực tế đã thể hiện tính chất răn đe tốt. Tuy nhiên, Bộ luật Hình sự sửa đổi, bổ sung năm 2015 đã bỏ tội danh này. Hành vi sử dụng trái phép chất ma túy chỉ bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại khoản 1 Điều 21 của Nghị định 167/2013/ NĐ-CP với mức hình phạt chưa đủ sức răn đe” – Thạc sỹ, Trung tá Đào Trung Hiếu lo ngại.
Trung tá Hiếu cho rằng, từ những vụ án do người nghiện gây ra thời gian qua, các cơ quan chức năng cần sớm ban hành các cơ chế quản lý người nghiện, người sau cai nghiện, người tái nghiện chặt chẽ, hiệu quả hơn, từ đó có thể để ngăn chặn tội ác tương tự.
Bên cạnh đó, gia đình, nhà trường, các cơ quan pháp luật cần thường xuyên quan tâm, giáo dục ý thức pháp luật, ý thức cảnh giác và kỹ năng ứng phó cho con em về nguy cơ có thể xảy ra khi di chuyển trên đường vắng, tối muộn. Bởi xét về đặc điểm tâm lý, các nghi can là người nghiện ma tuý chứa đựng sẵn những lệch lạc, lệch chuẩn, tiêu cực. Do đó, khi có tình huống thuận lợi như nạn nhân có tài sản, dễ tấn công, khống chế vì có một mình, trong điều kiện trời tối, vắng vẻ… thì sẽ tạo điều kiện cho đối tượng gây án.
“Cha mẹ cần nhắc các con không nên xuất hiện tại khu vực vắng vẻ khi trời tối, không để lộ tài sản, nếu buộc phải đi đường vắng cần đi theo nhóm. Khi bị các đối tượng chặn đường thì cần ưu tiên bảo vệ tính mạng, mau chóng khóa cổ xe, bỏ chạy, kêu cứu, tự vệ… để không xảy ra tội phạm hoặc giảm thiểu được hậu quả, tác hại” - Trung tá Hiếu cho biết.
Hồng Nhung