Làn sóng các cô gái trẻ tự... cưới chính mình ở Châu Á
Theo nền tảng chuyên về dịch vụ cưới hỏi Meituan, trong mùa cao điểm kết hôn ở Trung Quốc diễn ra vào mùa thu năm nay, từ khóa tìm kiếm các studio chấp nhận thực hiện ảnh cưới chỉ có mình cô dâu tăng 23% so với cùng kỳ năm ngoái.
Dịch vụ này có mức giá từ 500-2.000 NDT (75-298 USD), thấp hơn nhiều so với ảnh cưới truyền thống có đầy đủ cặp uyên ương. Gói chụp ảnh cho phép khách hàng nữ thay 2-3 bộ váy cưới khác nhau, đã kèm dịch vụ trang điểm do bên studio cung cấp.
Muốn ghi lại khoảnH khắc đẹp nhất
“Tôi không muốn kết hôn khi còn trẻ. Nhưng tôi muốn ghi lại khoảnh khắc mặc váy cưới của mình khi còn ở độ tuổi đẹp nhất. Khoác lên mình váy cô dâu và đồ trang sức lộng lẫy, tôi cảm thấy mình như một nàng công chúa”, Tang Yunuo, 27 tuổi, chia sẻ về lý do thực hiện bộ ảnh. Không riêng mình Tang, các nhiếp ảnh gia ở Cáp Nhĩ Tân cũng đón tiếp nhiều khách hàng là nữ giới có mong muốn tương tự. Hiện Tang Yunuo đang trong tâm trạng háo hức. Để có bộ ảnh đẹp, cô gái sẵn sàng bỏ nhiều tiền hơn để thuê một studio chuyên nghiệp ở thành phố Cáp Nhĩ Tân, tỉnh Hắc Long Giang. Tuy nhiên, bộ ảnh không có sự xuất hiện của chú rể, chỉ có mình Tang diện trang phục cô dâu. Đây hoàn toàn là chủ đích của cô gái 27 tuổi đang làm vũ công ballet. Theo nhân viên của một studio, cơ sở của họ đón tiếp nhiều khách hàng là các cô gái dưới 30 tuổi đến đăng ký xin tư vấn và đặt lịch chụp ảnh. “Lượt người đến chụp đông đến mức có những người phải chờ hơn một tháng mới đến lượt”, người này cho biết. Nhìn thấy cơ hội mới, một số quán cà phê, nhà sách cũng bắt đầu kinh doanh dịch vụ tương tự.
Tang Yunuo chụp ảnh cưới một người tại một studio chuyên nghiệp ở Cáp Nhĩ Tân. Ảnh: China Daily
Tại một cửa hàng cà phê được trang trí bằng đèn chùm pha lê, lấy cảm hứng từ các vở kịch của sân khấu Pháp, các cô gái có thể thuê váy cưới với mức giá 59 NDT cho cả ngày và chụp ảnh thỏa thích. “Mặc dù không cung cấp dịch vụ trang điểm, làm tóc hay chụp ảnh chuyên nghiệp nhưng nhiều khách hàng trẻ tuổi vẫn kéo đến bởi chi phí phải trả tương đối thấp, kèm nhiều ưu đãi hấp dẫn”, quản lý của quán cho biết. Các thành phố ven biển như Đại Liên (tỉnh Liêu Ninh), Tam Á (tỉnh Hải Nam), Thanh Đảo (tỉnh Sơn Đông) và Hạ Môn (tỉnh Phúc Kiến) trở thành điểm đến thu hút những cô gái muốn chụp ảnh cưới một mình. Với những cô gái có khả năng tài chính cao hơn, họ chọn gói chụp ảnh du lịch cao cấp. Các công ty du lịch vốn có tour riêng dành cho phụ nữ độc thân, giờ cung cấp thêm gói chụp ảnh cô dâu đơn thân.
Chính phủ Trung Quốc đề xuất giảm tuổi kết hôn vì người dân không chịu kết hôn
Theo trang China Statistical Yearbook, tính đến tháng 12/2019, Trung Quốc có khoảng 120 triệu người trên 15 tuổi chưa kết hôn. Ngoài ra, số liệu mới nhất của Bộ Dân chính Trung Quốc cũng cho thấy, tỷ lệ kết hôn có xu hướng giảm từ năm 2013. Năm ngoái, khoảng 9,2 triệu cặp vợ chồng ở đất nước tỷ dân đăng ký kết hôn, giảm 8,5% so với năm 2018. Sự phổ biến của xu hướng "không yêu đương, không kết hôn" tại nước này đã thúc đẩy ngành công nghiệp "dành cho một người", với hàng loạt các sản phẩm, dịch vụ nhắm tới khách hàng độc thân. Điển hình là các suất ăn đơn, phòng karaoke đơn, hoạt động dùng bữa cùng gấu bông... Một số người Trung Quốc độc thân cho biết lý do đằng sau quyết định "cô đơn lẻ bóng" của họ là quyết tâm tập trung phát triển chính mình.
Hou Hongbin, nhà hoạt động nữ quyền người Quảng Châu (Trung Quốc) lý giải, chính sách dân số và quan niệm "trọng nam khinh nữ" là hai trong nhiều nguyên nhân dẫn đến sự suy giảm tỷ lệ kết hôn tại đất nước tỷ dân này. Bên cạnh đó, một lý do khác chính là sự độc lập, tự chủ của phụ nữ hiện đại.
Theo hãng tin Tân Hoa Xã, mới đây một số thành viên của Ủy ban Thường vụ Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc Trung Quốc (UBTVQHTQ) đề xuất giảm ngưỡng tuổi kết hôn xuống còn 18, so với quy định 22 tuổi ở nam giới và 20 tuổi ở nữ giới như hiện nay. Ông Zhang Sujun, thành viên trong nhóm Ủy viên Ủy ban Thường vụ đề xuất thay đổi trên, cho rằng bước đi mới không thể làm đảo ngược tỉ lệ kết hôn đang giảm. Tuy nhiên, ông tin rằng cùng với những chính sách khác thì quy định này sẽ giúp giải quyết vấn đề dân số già trong khi tỉ lệ sinh ở Trung Quốc giảm. Tuy nhiên, giới trẻ Trung Quốc đã có những phản ứng nghi ngại trước đề xuất này. Cô Xu Nuo, 18 tuổi, đến từ tỉnh Hà Bắc – Trung Quốc, vừa hoàn thành kỳ thi đại học mới đây và đang nộp đơn vào các trường đại học. Cô cho rằng những người ở độ tuổi như cô còn quá trẻ để kết hôn.
Những ý kiến tương tự cũng được bày tỏ trên mạng xã hội Weibo. Một cư dân mạng chế nhạo: "Kết hôn ở tuổi 18 khi người trẻ đang vật lộn kiếm sống mà còn phải nuôi con ư? Thật là nực cười". Tài khoản mạng xã hội khác cho rằng: "Tỉ lệ ly hôn sẽ cao hơn nếu kết hôn ở tuổi 18 khi người ta chưa chín chắn cho hôn nhân". "Chúng tôi sẽ không kết hôn không phải vì giới hạn tuổi kết hôn. Nếu chúng tôi giàu và không chịu áp lực gì như các thành viên UBTVQHTQ, chúng tôi sẽ kết hôn sớm" – một người trên mạng xã hội viết. Ông Yi Fuxian, nhà khoa học tại trường ĐH Wisconsin-Madison, cho rằng những phản ứng như thế này đã được dự đoán trước. "Người Trung Quốc từng sinh một con và kết hôn trễ nên người dân xem tình trạng bất bình thường đó như bình thường" – ông Yi cho biết.
Phụ nữ Châu Á tìm cách sống cho riêng mình
Không chỉ phụ nữ Trung Quốc, các cô gái ở Nhật Bản cũng đi theo trào lưu chụp ảnh cưới một mình này. Thậm chí, có người bước xa hơn, tự làm đám cưới mà không có chú rể. Năm 2018, Sanae Hanaoka (31 tuổi) khoác lên mình chiếc váy cưới lộng lẫy, xuất hiện trong phòng tiệc ở Tokyo trước sự chứng kiến của nhóm gần 30 người bạn. Chỉ mình cô đứng trên lễ đường, không hề có bóng người con trai nào xuất hiện bên cạnh. “Tôi muốn tự tìm cách sống cho riêng mình. Tôi muốn hoàn toàn dựa vào sức mạnh của bản thân”, Hanaoka nói khi đứng một mình trên sân khấu và gửi lời cảm ơn bạn bè đã tham dự lễ cưới của riêng cô. Lý do đằng sau quyết định này là Hanaoka đã “quá mệt mỏi với những tiêu chuẩn kép đặt lên phụ nữ”. Khi phái yếu kết hôn, xã hội Nhật Bản vẫn mặc định họ phải đảm đương tốt cả hai nhiệm vụ: hoàn thành công việc lẫn chăm lo, vun vén cho gia đình.
Một phụ nữ Nhật chuẩn bị chụp bộ ảnh cô dâu đơn thân. Ảnh: New York Times.
Giữa những năm 1990, chỉ 1/20 phụ nữ Nhật tới 50 tuổi vẫn chưa kết hôn, nhưng vào năm 2015, con số này là 1/7. Với phụ nữ từ 35 tới 39 tuổi, tỷ lệ này còn cao hơn, gần 25% chưa bao giờ kết hôn, so với 10% của hai thập niên trước.
Vào năm ngoái, số cặp đôi kết hôn ở Nhật đã xuống ở mức thấp nhất kể từ sau thế chiến II. Đây là năm thứ 6 liên tiếp Nhật chứng kiến tỷ lệ kết hôn giảm và mức giảm này thậm chí còn nhanh hơn so với tình trạng suy giảm dân số. Số ca sinh tại đất nước này cũng đang giảm mạnh. Vào năm ngoái, số trẻ sơ sinh xuống mức thấp nhất từ năm 1899 tới nay.
Chính quyền ở các địa phương đã tìm mọi cách, khởi động nhiều chiến dịch khuyến khích người dân kết hôn và sinh con. "Chúng tôi đang nỗ lực thúc đẩy ý định kết hôn của mọi người", đó là quảng cáo về một tour du lịch mai mối và hội thảo dành cho người độc thân do chính quyền Tokyo tài trợ.
Tuy nhiên, ngày nay, càng có nhiều phụ nữ Nhật Bản, những người bị truyền thống trói buộc trong các mối quan hệ, coi việc độc thân là đại diện cho một hình thức giải phóng. "Khi lấy chồng, họ phải hy sinh nhiều thứ. Họ phải từ bỏ tự do và độc lập", Mari Miura, Giáo sư môn Khoa học chính trị, đại học Sophia, Tokyo nói.
"Tôi đã nghĩ nếu lấy chồng, tôi sẽ càng phải làm thêm nhiều việc nhà. Tôi yêu công việc của mình và muốn được tự do làm việc", Kyaoko Masuda, 49 tuổi, họa sĩ vẽ truyện tranh giải thích lý do vì sao cô không muốn lấy chồng.
"Đối với nhiều người phụ nữ đi làm, rất khó để tìm thấy một người đàn ông sẵn sàng cùng họ chăm lo công việc gia đình", Kumiko Nemoto, giáo sư ngành xã hội học, đại học Ngoại ngữ Kyoto, giải thích.
Ngày nay, phụ nữ Nhật Bản không cần lấy chồng để có chỗ dựa về kinh tế. Miki Matsui, 49 tuổi, giám đốc một nhà xuất bản ở Tokyo, cho hay một trong những lý do chính để phụ nữ kết hôn là đảm bảo tài chính ổn định. Tuy nhiên, với công việc hiện tại, cô không cần lo lắng về việc mình sẽ thiếu thốn tiền bạc nên không có lý do gì để cô phải "tự dồn mình vào góc tường và lấy chồng vì lý do tài chính".
Đối với một số phụ nữ độc thân, những người bạn đã lấy chồng, cuộc sống vô cùng bận rộn, xoay quanh nhà cửa với con cái khiến họ e ngại.
"Thật không công bằng với phụ nữ khi họ bị mắc kẹt trong nhà với công việc nội trợ. Họ hạnh phúc khi ở bên con, nhưng một số thấy chồng như những đứa trẻ to xác, mãi không chịu lớn. Họ không muốn chăm sóc chồng kiểu đó", Shigeko Shirota, 48 tuổi, làm quản trị viên một trường mầm non nói.
Độc thân khiến Shirota thảnh thơi đi du lịch, theo đuổi sở thích cá nhân. Cô đăng ký các lớp học làm đồ trang sức và học nhảy. Vào hè năm ngoái, cô từng đi thi nhảy và đưa mẹ du lịch Trung Quốc.
Điều này đã khiến nam giới Nhật Bản hiện nay lâm vào tình trạng khó lấy vợ.
"Phụ nữ Nhật Bản giờ đây không còn muốn lấy chồng nữa. Nhưng tôi vẫn muốn đi làm về có người đợi ở cửa và nói: Chào anh yêu", anh Masayuki Kado, 39 tuổi, đã trải qua 10 lần tìm cô dâu thông qua dịch vụ mai mối chia sẻ. Một xu hướng mới đây đã xuất hiện tại xã hội Nhật Bản đó là có rất nhiều phụ nữ độc thân ở Nhật Bản nuôi chó mèo. Họ không muốn lập gia đình mà thường nuôi chó, làm bạn với chó để không cảm thấy cô đơn. Họ thoải mái khi ở bên cạnh chúng hơn là tìm kiếm một người bạn trai. Tình trạng này cũng được các tổ chức nghiên cứu cho biết cũng đang diễn ra ở một số quốc gia châu Á khác như Hàn Quốc.
NGUYỄN HƯNG