Tăng nhanh, giảm… loanh quanh
PNTĐ-Là đầu vào quan trọng của nền kinh tế nhưng xăng giảm cứ giảm, hàng hóa và dịch vụ đa phần vẫn… đứng yên khiến người tiêu dùng rất bức xúc.
 |
Người tiêu dùng hy vọng các đợt kiểm tra của các cơ quan chức năng sẽ kéo giá cước vận tải giảm tương xứng với giá xăng |
Neo giá cao để trục lợi?
So với giá bán lẻ từ tháng 7/2014 đến nay xăng đã giảm tới 8.070 đồng/lít, tương đương với 31,5%. Trong cơ cấu giá thành vận tải, chi phí nhiên liệu chiếm 25 - 35%. Như vậy, với giá xăng hiện nay, giá cước vận tải điều chỉnh giảm 10 - 15% là hợp lý.
Nhưng, trên thực tế, phải đợi sau nhiều lần Bộ Tài chính đánh công văn thúc giục thì các doanh nghiệp (DN) vận tải mới “đủng đỉnh” điều chỉnh cước với mức giảm rất khiêm tốn, như một cách đối phó. Theo Sở Tài chính Hà Nội, trong số 69/114 DN taxi đăng ký giảm giá cước thì hơn 50 DN giảm 200 - 500 đồng/km (2 - 5%); 15 DN giảm 800 -1.000 đồng/km (5 - 8%). Chỉ có ba trường hợp giảm từ 1.200 - 1.500 đồng/km (10-11%) là Mai Linh, Thiên Phong (taxi Thành Công) và Thanh Nga. Trong số 62 DN vận tải khách cố định mới có 19 DN giảm giá cước với mức phổ biến là 5 - 10%. Đối với vận tải hàng hóa, đến nay mới có 2/172 DN giảm giá cước 3 - 4%...
Cước vận tải chưa giảm nên theo dây chuyền giá nhiều mặt hàng tiêu dùng cũng… đứng yên theo. Chi phí giá xăng trong cơ cấu giá của nhiều dòng hàng thiết yếu không lớn như trong vận tải nhưng cũng là một trong những yếu tố quyết định đến giá thành bán lẻ vì liên quan đến vận hành máy móc, vận chuyển… Tuy nhiên, tại các chợ, gần 1 năm nay, thịt, cá, dầu ăn, đường, gạo… vẫn giữ ổn định giá như gà ta 120.000 – 150.000 đồng/kg, thịt lợn từ 80.000 – 130.000 đồng/kg, thịt bò 160.000 – 220.000 đồng/kg…
Tương tự như vậy các hệ thống phân phối lớn trên địa bàn TP đều chưa nhận được phản hồi về việc điều chỉnh giá từ các nhà cung cấp. Vì vậy, để giữ khách, các hệ thống lớn như Saigon Co.opmart, BigC, Fivimart đều tăng cường các chương trình khuyến mãi (giảm giá trực tiếp, mua sản phẩm tặng sản phẩm) theo hướng có lợi nhất cho người tiêu dùng.
Tuy nhiên, đây chỉ là giải pháp tình thế trước mắt. Trong khi đó giá xăng dầu thế giới giảm mạnh được các chuyên gia kinh tế đánh giá là sẽ mang lợi ích lớn cho toàn bộ nền kinh tế, các mặt hàng, dịch vụ dù chịu ảnh hưởng trực tiếp hay gián tiếp từ giá xăng dầu sẽ điều chỉnh giảm giá ở mức độ phù hợp, góp phần tăng sức cầu, sức cạnh tranh...
Cần xử lý doanh nghiệp chây ỳ giảm giá
Neo giá cao, DN có thể thu được khoản lợi nhuận nhất định nhưng xét trên thực tế cung – cầu hiện nay, các chuyên gia kinh tế cảnh báo đây là cách làm không khôn ngoan. Việc làm này tựa như con dao hai lưỡi và có thể DN sẽ phải gánh hậu quả cho sự chây ỳ này. Chủ tịch Hiệp hội Siêu thị Hà Nội Vũ Vinh Phú phân tích, dù tổng mức lưu chuyển hàng hóa dịch vụ đã tăng nhưng đó chưa phải là tín hiệu cho sự phục hồi. Khó khăn phía trước vẫn còn nhiều, hàng tồn kho ở mức lớn, thu nhập người dân chưa phải cao. Vì vậy, đây là thời điểm tốt để DN để điều chỉnh giá bán, thu hút khách hàng, đẩy mạnh tiêu thụ hàng hóa và tăng doanh thu vào Tết Nguyên đán sắp tới.
Trước sự bức xúc của người dân về tình trạng giá cước vận tải chỉ giảm nhỏ giọt, bắt đầu từ tuần này, các đoàn kiểm tra của Bộ Giao thông vận tải với sự tham gia của Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) sẽ ra quân tại các địa phương trọng điểm, trong đó có TP Hà Nội kiểm tra công tác quản lý và thực hiện giá cước vận tải bằng ô tô và vận tải hàng không.
Trong đó, đáng chú ý là tổng hợp tình hình kê khai rà soát, kê khai, niêm yết giá cước của doanh nghiệp khi giá nhiên liệu giảm từ tháng 1/2013 đến nay. Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô VN Nguyễn Văn Thanh kỳ vọng, qua đợt kiểm tra này, các cơ quan chức năng sẽ kiên quyết với DN, thực hiện nghiêm túc các quy định về đăng ký giá cước vận tải... Ông Thanh từng kêu gọi người tiêu dùng tẩy chay DN vận tải, cố tình chây ỳ giảm giá để trục lợi. Để làm được như vậy, các cơ quan chức năng, qua đợt kiểm tra cần chỉ đích danh, công khai những DN vận tải cố tình chậm điều chỉnh giảm giá cước để người tiêu dùng được bày tỏ thái độ, dùng quyền chọn hoặc không chọn dịch vụ.
Bên cạnh đó, Bộ Tài chính sớm xem xét sửa đổi các quy định về giá bởi hiện nay, chúng ta mới chỉ yêu cầu DN vận tải tăng giá 3% thì phải kê khai giá, báo cáo cơ quan chức năng chứ chưa có quy định nào yêu cầu DN điều chỉnh, kê khai giá khi giá nhiên liệu giảm. Lỗ hổng pháp lý này là một trong những nguyên nhân khiến DN vận tải tự tung tự tác với giá như thời gian vừa qua.
Hạnh Lê - Nguyễn Hương
