Những người “gieo chữ” trên non
(PNTĐ) - 3 lần đến với Điện Biên, Đoàn công tác của Báo Phụ nữ Thủ đô và Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam với tình thương yêu và trách nhiệm đã biến ước mơ của ngôi trường nhỏ bé ở xã Chiềng Đông thành hiện thực, giúp các em học sinh có nơi ăn chốn ở ổn định, yên tâm nuôi con chữ.
Từ bãi đất trống trong ngày khởi công (tháng 9 năm 2024), giờ đây, một khu nhà nội trú vững chãi đã được xây nên dành cho các em học sinh dân tộc nội trú nhờ sự hỗ trợ của Báo Phụ nữ Thủ đô và Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam
Ngày 26/2/2025, Báo Phụ nữ Thủ đô và Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam đã khánh thành nhà nội trú cho học sinh dân tộc thiểu số trường THCS Chiềng Đông, xã Chiềng Đông, huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên. Đây là công trình Báo thiết thực kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Đảng bộ thành phố Hà Nội (17/3/1930-17/3/2025); chào mừng Đại hội Đảng các cấp tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV nhiệm kỳ 2025-2030. Công trình còn mang theo tình cảm, mong muốn san sẻ khó khăn, động viên các em học sinh vùng cao nỗ lực vươn lên để sau này có tương lai tươi sáng của các nhà báo, phóng viên Báo Phụ nữ Thủ đô.
Tấm lòng Hà Nội dành cho Điện Biên
Vượt đường xa, có những đoạn đường đèo quanh co, cua tay áo, Đoàn công tác của Báo Phụ nữ Thủ đô và Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam lần thứ 3 đến với Chiềng Đông, xã có mức độ phát triển trung bình khá trên địa bàn huyện Tuần Giáo với dân cư đa phần là người dân tộc Thái và Mông, sống dựa vào nông nghiệp như trồng ngô, sắn, lúa nương... Trong số 10 bản của xã, chỉ có 4 bản có vị trí tương đối thuận lợi nằm dọc quốc lộ, 2 bản xa nhất hiện là Hua Chăn, Hua Nạ vừa mới có đường bê tông, một bản vẫn chưa có điện.
Trường THCS Chiềng Đông, nằm tại địa bàn xã Chiềng Đông mới đi vào hoạt động từ năm 2021 trên cơ sở tách ra từ trường THCS Chường Sinh. Ông Nguyễn Trường Lâm, Hiệu trưởng trường THCS Chiềng Đông cho biết, trường hiện đang thực hiện nhiệm vụ chăm sóc, giáo dục 452 học sinh. Trong số này 97% là học sinh dân tộc thiểu số; 82 học sinh dân tộc Mông đến từ hai bản khó khăn Hua Chăn, Hua Nạ đang nội trú tại trường. Gia đình các em đa phần đều là hộ thuần nông, điều kiện kinh tế còn rất khó khăn. Thời gian qua, trường đã được đầu tư cơ sở vật chất xong vẫn còn thiếu phòng ở cho học sinh trong khu nội trú. Nhiều em phải nằm ghép giường với tỷ lệ 18-20 em một phòng. Điều kiện sinh hoạt chật chội đã ảnh hưởng đến chất lượng sinh hoạt và học tập của học sinh cũng như công tác quản lý của nhà trường.
Theo bà Lê Quỳnh Trang, Tổng Biên tập báo Phụ nữ Thủ đô, là tờ báo của giới nữ, báo Phụ nữ Thủ đô luôn dành sự quan tâm đặc biệt tới phụ nữ, trẻ em. Sau chuyến đi khảo sát vào đầu năm 2024, biết được khó khăn mà các em học sinh xã Chiềng Đông đang gặp phải, Báo đã tích cực phối hợp với Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam hỗ trợ kinh phí 450 triệu đồng giúp trường xây thêm nhà nội trú cho học sinh. Tháng 9 năm 2024, lãnh đạo Báo và đơn vị đồng hành đã đặt những nhát cuốc đầu tiên khởi công công trình để rồi sau 4 tháng thi công, nhà nội trú đã hoàn thành, quy mô rộng 80m2 với 4 phòng ở.
Đến thăm và trò chuyện với các em học sinh trong nhà nội trú kiên cố còn thơm mùi vôi mới, mỗi phòng có 4 giường tầng dành cho 8 học sinh, Tổng biên tập Báo Lê Quỳnh Trang rất vui khi nghe các em tíu tít khoe không còn phải nằm ghép giường. Bà chia sẻ: Dù cách nhau trăm núi, ngàn khe, nhưng Hà Nội và Điện Biên vẫn luôn dành cho nhau những tình cảm thân thiết, nghĩa tình. Trong chiến tranh, Hà Nội - Điện Biên đã cùng viết lên khúc ca chiến thắng, thì nay trong hòa bình, Hà Nội lại tiếp tục đồng hành, chia sẻ khó khăn cùng Điện Biên trong quá trình phát triển. Những người làm báo Phụ nữ Thủ đô tin rằng, đầu tư vào giáo dục chính là sự đầu tư ý nghĩa và bền vững nhất. Khi có điều kiện học tốt, cùng với sự chăm lo chu đáo của các thầy cô giáo, các em học sinh sẽ nỗ lực hơn nữa, kiên trì bám lớp, bám trường để học lấy con chữ.
Cùng em xây tương lai tươi sáng
Cũng như cán bộ, phóng viên báo Phụ nữ Thủ đô, tại Chiềng Đông, các thầy cô giáo đều rất tâm huyết, nỗ lực cống hiến cho giáo dục vùng cao.
Cô giáo Trương Thị Tâm Hương, sinh năm 1978, quê Thạch Hà, Hà Tĩnh, hiện là Phó hiệu trưởng trường THCS Chiềng Đông. Tính từ khi tốt nghiệp Đại học Sư phạm Tây Bắc năm 2003 đến nay, cô đã giảng dạy tại 8 trường THCS trên địa bàn huyện. Đây đều là những trường có nhiều khó khăn. Ngôi trường đầu tiên cô Hương dạy là THCS Tỏa Tình nằm cheo leo trên đỉnh đèo Pha Đin, một trong tứ đại đỉnh đèo của vùng Tây Bắc với những khúc cua tay áo. Đường đi hiểm trở, nhưng quanh năm ngày tháng, dù nắng hay mưa, có hôm nhiệt độ xuống thấp tới mức có băng tuyết, cô Hương và các đồng nghiệp vẫn đi xe máy vượt hàng chục km đưa chữ đến với học sinh. Ngôi trường thứ 2 cô Hương công tác là THCS Nà Sáy, xã Nà Sáy với 98% là con em người dân tộc Thái, Mông. Không chỉ dạy cho học sinh tại trường, các giáo viên còn chia nhau băng rừng, vượt suối đi xóa mù chữ cho học sinh, bà con dân tộc tại các điểm bản cách trường hàng chục km. Nhưng, cũng nhờ những lớp học bổ túc ấy mà đến nay, tỷ lệ xóa mù chữ ở bà con dân tộc tại Tuần Giáo đã đạt trên 90%.
Cô Hương chia sẻ: Giáo viên vùng cao không chỉ là người dạy chữ mà còn là gia đình của học sinh. Như tại trường THCS Chiềng Đông, có khá nhiều em lớn lên trong gia đình có bố mẹ ly hôn, thoát ly, mồ côi... nên việc chăm sóc, giáo dục các em thường giao phó cả cho nhà trường. Một số em bị khuyết tật, một phần từ hệ quả của hôn nhân cận huyết. Vì vậy, ngoài truyền thụ kiến thức văn hóa, các cô giáo còn dạy học sinh về giới tính, cách chăm sóc bản thân, không được nghe lời người xấu để bị dụ dỗ đưa sang biên giới, bỏ học đi làm, không tảo hôn, kết hôn cận huyết... Sau mỗi dịp nghỉ dài ngày, các thầy cô lại chia nhau đến tận nhà học sinh để thuyết phục, đưa các em trở lại trường học.
Đó còn là câu chuyện can trường bám lớp của cô giáo trẻ Phạm Thu Hà, giáo viên môn Văn-Sử. Trước khi về công tác tại trường THCS Chiềng Đông, ngày mới vào nghề, Hà và nhiều thầy cô giáo trẻ đã tình nguyện về dạy học tại trường THCS Khong Hin là trường khó khăn thứ 2 của huyện Tuần Giáo, cách trung tâm huyện khoảng 20km. Vì trường ở xa, Hà phải nội trú tại trường trong gian nhà tạm, tranh tre, nền đất, mái pro xi măng. Vào cuối tuần được về thăm nhà, các thầy cô giáo phải đi cùng nhau vì đường đi vừa dài, vừa gập ghềnh. Và rồi cũng từ trong gian khó ấy, nhiều thầy cô đã nảy sinh tình cảm và nên duyên vợ chồng, như là vợ chồng cô giáo Hà. Lấy nhau rồi, vợ chồng Hà lại càng đồng lòng bám lớp, bám trường ở vùng khó khăn, hết mình vì các học sinh dân tộc thiểu số.
Cô Lò Thị Thu, sinh năm 1984, người dân tộc Thái, cũng là một giáo viên có nhiều đóng góp cho sự nghiệp giáo dục vùng cao. Từ năm 2008-2014, cô Thu dạy học tại ngôi trường “nhiều không” THCS Ta Ma của huyện Tuần Giáo (không có điện, không có sóng điện thoại, không nước...). Vào những tháng nước khan hiếm (tháng 3,4) ngoài giờ đứng lớp, cô Thu và các đồng nghiệp phải chia nhau chở từng can nước hứng ở các khe suối về trường để có nước sinh hoạt. Đầu tuần, các thầy cô còn được ăn rau xanh được tiếp tế từ nhà nhưng cuối tuần thì chỉ còn cá khô, trứng và rau rừng. Thời gian con còn nhỏ chưa cai sữa, Thu phải đưa cả con lên trường để vừa nuôi con, vừa dạy học. Khi con được 16 tháng, Thu gửi con về cho bà nội nuôi còn mình ở lại trường tiếp tục dạy học. Chồng Thu công tác tại huyện Mường Nhé cách nhà 400km đi về nên vài tuần, thậm chí cả tháng gia đình Thu mới được sum họp một lần. Sau đó, hai vợ chồng lại lên 2 xe máy, quay lưng vào nhau rồi đi mà không biết tin tức về nhau vì không có sóng điện thoại để liên lạc. Về công tác tại trường THCS Chiềng Đông, Thu tiếp tục phát huy năng lực, lòng tận tâm với nghề, được BGH nhà trường tín nhiệm giao làm chủ nhiệm lớp. Thu thuộc rất rõ hoàn cảnh học sinh, lúc nào cũng sát sao, động viên các em chăm chỉ học. Thu lấy chính hoàn cảnh của mình sinh ra trong gia đình dân tộc nghèo, mồ côi mẹ nay đã trở thành giáo viên để làm động lực cho học sinh vươn lên.
Trường THCS Chiềng Đông, dù mới được thành lập ít năm, đã đứng thứ 3, 4 về chất lượng giáo dục của huyện Tuần Giáo.
Bây giờ, với sự quan tâm đầu tư của Nhà nước, sự góp sức của cộng đồng, những ngôi trường khó khăn ngày nào giờ đã được xây dựng lại khang trang hơn, có điện, nước, có sóng điện thoại, đường đến trường được bê tông hóa. Trường THCS Chiềng Đông, dù mới được thành lập ít năm, đã đứng thứ 3, 4 về chất lượng giáo dục của huyện Tuần Giáo. Một số học sinh tốt nghiệp THCS tiếp tục theo học tại trường PTDT nội trú, giành giải học sinh giỏi của huyện và đỗ vào đại học.
Đó chính là phần thưởng lớn nhất mà các thầy cô giáo ở Chiềng Đông và những người làm báo Phụ nữ Thủ đô luôn mong muốn được đón nhận sau rất nhiều nỗ lực chung tay “gieo chữ” trên non.
