Bà Tỉnh Dậu

Mỗi tháng thằng Tài còn biếu bà thêm một triệu để bà ăn quà, bà còn thiếu cái gì? Bà không nghe thiên hạ nó chửi vào mặt các con bà sao? Đường đường con bà là quản đốc của một công ty nước ngoài, ai cũng có chức có quyền mà phải để bà hàng ngày thức khuya dậy sớm đi bán rau...

Bà không nói gì, quay lại bỏ đôi quang thúng vào một góc rồi lặng lẽ đi vào trong nhà. Tư ngồi xuống bậc thềm thở dài, bởi nhiều lần Tư đã góp ý với bà mẹ già là đừng đi bán rau nữa, nhưng chỉ vài hôm sau đâu lại vào đấy. Góp ý không được Tư chuyển sang xin, bà vẫn không nghe, đến lần này thì Tư đã phải lớn tiếng. Mà chung quy lại thì cũng chỉ muốn tốt cho mẹ mà thôi.

Bà năm nay cũng vừa tròn bảy mươi tuổi, người ta hay gọi bà là bà Tỉnh Dậu, bởi hồi trước bà còn hay đi xa buôn gà con, về già bà không đi xa được nữa mới chuyển đi bán rau. Dáng bà nhỏ nhưng bước đi vẫn còn nhanh nhẹn lắm, mỗi tội là về già bà đâm ra khó tính, thi thoảng lại dỗi như trẻ con mỗi khi không vừa ý. Sau khi bị thằng Tư con trai cả cấm đoán không cho đi bán rau nữa, bà liền dỗi cả ngày không chịu ăn cơm. Đến tối Tư vừa đi làm về thì nghe vợ với các con kể lại anh sốt ruột lắm. Bữa cơm tối vừa dọn ra, như người có lỗi Tư đi vào trong buồng mời bà ra ăn cơm. Trong buồng tối om, cái điện bà cũng chẳng thèm bật, nhưng nghe thấy tiếng Tư đi vào, lại như các lần trước được thể bà lại làm mình làm mẩy quay mặt vào tường mà dỗi, làm Tư có mời kiểu gì bà cũng nhất quyết chẳng chịu ra ăn cơm, Tư đành đi ra. Cô vợ Tư thì khéo hơn, thấy vậy xới cơm vào một cái bát thêm cả thức ăn đầy đủ rồi sai thằng con trai bê vào để trên cái bàn cạnh giường, để lúc nào đói bà ăn.

Ảnh minh họa

Tư sốt ruột thi thoảng lại đi qua cánh cửa buồng đến cái tủ quần áo, giả vờ để lấy cái này cái kia, sợ bà ngại... nhưng mục đích chính là liếc mắt vào xem bà đã ăn chưa.

Qua chín giờ tối bát cơm vẫn nằm nguyên trên bàn chưa có động tĩnh gì, Tư tỏ ra lo lắng. Còn bà Tỉnh sau khi nhịn cả ngày cũng thấy đói, mấy lần nhấp nhổm dậy định ra ăn, nhưng cứ thấy thi thoảng Tư lại lượn lờ qua, bà đành giả vờ nằm xuống. Cô vợ Tư thấy thế mới kéo Tư ra một góc nói:

- Anh cứ lượn lờ như thế bà làm sao dám ăn cơm?

Tư thấy vợ nói vậy lại ra ghế ngồi im không nói gì, lát sau Tư mới sai thằng con trai ra ngó đầu vào xem thế nào, thằng con trai vào nhòm rồi vui mừng chạy ra báo tin là bà đang ngồi ăn. Tư mừng rỡ, rón rén ra cánh cửa buồng xem, vừa thò mặt nhòm vào thì bắt gặp ánh mắt của bà Tỉnh nhòm ra, làm cả hai đều giật cả mình .

Có lần hai vợ chồng nhà Tư đang tranh nhau cái tivi để xem các chương trình mình yêu thích, Tư thì thích xem bóng đá, còn vợ thì nhất quyết đòi xem phim “Cô dâu tám tuổi”. Cũng như mọi lần vợ Tư thắng, trong gia đình nhà Tư âm đang thịnh và dương thì đang suy. Tư ngồi ghế lầm bầm: “Phim phò gì mà chiếu mấy năm chả hết, tám tuổi gì nghìn tuổi thì có, thà bật cải lương cho bà xem còn hay hơn”. Bà Tỉnh đang ngồi ghế, nghe thấy hai chữ cải lương phát liền ra cầm điều khiển bật hết kênh này kênh kia là Tư sung sướng cười thầm trong bụng, còn vợ Tư chẳng dám hé răng nửa lời, sợ bà dỗi thì mệt lắm...

Bà Tỉnh còn có cái thói quen ăn trầu rồi nhổ ra cái bậc thềm trước nhà, đỏ choét cả cái lối đi. Vợ Tư nhiều lần phải dội nước cũng bực lắm, nhưng nói bà hôm trước hôm sau bà lại nhổ, mãi cũng thành quen. Lần khác bà Tỉnh không tìm thấy cái bình vôi đâu bà chửi um nhà lên, mà chửi con dâu bà cứ ra trước mặt Tư mà chửi, nào là: “Vợ mày ghét tao không cho tao ăn trầu nên vứt cái bình vôi của tao đi”. Rồi thì: “Nó dội có mấy gáo nước thôi mà nó cũng lầm bầm nói tao không ra gì, nhà tao tao thích nhổ nước trầu ở đâu thì tao nhổ”... Vợ Tư ức lắm không nói được gì chạy vào trong giường úp mặt vào gối khóc tu tu. Vài hôm sau bà vừa mua cái bình vôi mới thì vợ Tư tìm thấy cái bình vôi cũ trong gầm giường, vợ Tư thấy thế đem ra cho bà nói:

- Bình vôi của bà để lấp sau cái túi đỗ nhỏ trong gầm giường đây này, thế mà bà mắng con mấy hôm trời!

Bà Tỉnh thấy thế hơi ngại nhưng cũng chỉ trả lời cụt ngủn:

- Ờ tao quên.

Cũng may vợ Tư là người chịu đựng giỏi, biết nghĩ, chứ nếu phải mấy con mụ bán thịt bán cá thì lành làm gáo vỡ làm muôi...

Mấy hôm sau như đâu lại vào đấy. Bà Tỉnh vừa gánh đôi quang thúng lên vai thì nhìn thấy Tư đã đứng ngay đằng sau. Bà nói:

- Hôm qua u trót đặt cọc ít tiền mua rau của người ta rồi... mày để u đi bán mấy hôm nữa cho xong rồi u hứa u không đi bán nữa!

Ảnh minh họa

Tư nhất quyết không cho bà đi, bởi không ít lần bà cũng nói với Tư như thế rồi. Bà có giận dỗi gì thì Tư cũng chịu, giờ già rồi buôn mấy mớ rau lãi lời được bao nhiêu mà thức khuya dậy sớm, gánh gánh gồng gồng nhỡ cái xe cộ nó va nó quệt cho cái thì khổ. Tư lo lắng và luôn nghĩ những trường hợp xấu nhất xảy ra đối với bà, kể từ hôm đó Tư khoá cổng lại, dặn vợ con là bao giờ đi làm mới được đưa chìa khoá cho bà. Tư nhất nhất giữ quan điểm của mình. Chả phải nói, hôm đó bà Tỉnh lại tiếp tục nhịn ăn. Tư đi làm về thấy vậy cũng chẳng chịu ăn cơm, vào giường bà ngồi nhịn đói cùng cho đến khi bà chịu ăn thì mới thôi. Thế là bà Tỉnh phải chịu: “Ờ thì cá chuối đắm đuối vì con”. Tư ngồi bên xúc cơm cho bà ăn, bà vừa ăn bà vừa phụng phịu khóc lóc nói thế.

Hôm sau Tư bị tai nạn ngã gẫy tay phải bó bột xin công ty ở nhà một thời gian. Cả ngày Tư cứ hết ra lại vào, buồn thối ruột, mà nhất là lúc vợ đi làm, con thì đi học. Bà Tỉnh thì cũng hết ra hiên ngồi rồi lại vào giường nằm, thi thoảng mới bật tivi xem, bởi không phải lúc nào cũng có chương trình bà yêu thích. Hai cái bóng cứ quanh quẩn ra chạm mặt nhau một cái, vào chạm mặt nhau một cái mà cả ngày chẳng nói với nhau câu nào. Một ngày trôi qua, hai ngày trôi qua, rồi một tuần trôi qua... Tư bắt đầu thấy mình thật vô dụng, Tư chán cái cảnh ăn không ngồi rồi cả ngày mà chẳng làm được cái việc gì ra hồn, bất giác Tư nhìn bà Tỉnh, bà ngồi lặng lẽ, đôi mắt như vô hồn nhìn về phía xa xôi, bà đang buồn hay đang nghĩ ngợi một điều gì chẳng rõ. Từ hôm phải ở nhà bà ít nói hẳn đi, thi thoảng nhớ chợ bà lại đi bộ ra ngồi nói chuyện với mấy bà buôn bán cùng chốc lát lại đi bộ về, nhưng những điều đó cũng chẳng thể nào lấp đầy những nỗi trống vắng ở trong lòng bà. Tư giật mình nghĩ về mình bây giờ và nghĩ về mình sau này...

Sáng hôm sau trời trở gió mùa, Tư vừa tỉnh giấc thì nghe thấy tiếng của chùm chìa khoá va vào nhau, bà Tỉnh đã lấy chùm chìa khoá để trong túi áo khoác của Tư để mở cổng. Thấy vậy Tư tỉnh dậy cầm thêm chiếc áo và đi ra ngoài, bà Tỉnh đang gánh đôi quang thúng trên vai đi ra phía cổng thì nghe thấy tiếng của Tư đằng sau, bà giật mình ngoảnh lại ấp úng nói:

- U...

Chưa để bà nói hết câu Tư đã nói:

- Bà mặc thêm cái áo cho đỡ lạnh rồi hẵng đi!

Bà Tỉnh hạ đôi quang thúng xuống đất, mắt bà rưng rưng khi Tư khoác tấm áo vào vai bà. Bà Tỉnh không thể hiểu hành động của Tư vừa rồi, nhưng bà cảm thấy xúc động, bà cố kìm giọt nước mắt cho Tư khỏi nhìn thấy rồi quẩy đôi quang thúng lên và đi... Tư thương bà, nhưng Tư cũng chẳng thể làm gì hơn ngoài sự quan tâm với bà khi có thể, kể từ đây Tư cũng phải chấp nhận và bỏ ngoài tai lời đồn thổi của thiên hạ về gia đình mình, bởi người ta chẳng bao giờ chịu đứng ở vị trí người khác để thấu hiểu... Hạnh phúc ư, nó đâu phải là sự ngồi không như mọi người vẫn nghĩ, bởi có những thói quen theo thời gian nó đã ăn sâu vào trong tiềm thức của mỗi con người, một hôm nào đó con người ta cảm thấy vô cùng hụt hẫng vì thiếu vắng... Tư nghĩ như thế, Tư không chắc là mình sẽ đúng nhưng Tư cảm thấy nhẹ lòng hơn...

Gió đang thổi xô nhau trên những ngọn cây, bóng bà Tỉnh vừa khuất vào con đường làng vẫn còn xâm xẩm tối.

LÊ ĐÌNH TIẾN