Họa sĩ 9X và câu chuyện phía sau hai bức sơn mài giá 100.000 USD

Sự kiện có sự hiện diện của nhiều gương mặt quen thuộc trong lĩnh vực mỹ thuật như họa sĩ Lương Xuân Đoàn - Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam, cùng các nhà nghiên cứu và công chúng yêu nghệ thuật. Trong không gian ánh sáng vàng trầm, hai bức tranh “Linh” và “Tĩnh hương” được đặt ở vị trí trung tâm, tạo điểm nhìn cho toàn bộ buổi trưng bày. 

“Linh” - bức tranh được nhượng quyền với giá 1 tỷ đồng, được Chu Nhật Quang thực hiện trong hơn 8 tháng. Anh kể rằng tác phẩm là ký ức về những không gian linh thiêng của đền đài, những đêm người dân chèo thuyền trong tĩnh lặng, và hình ảnh rồng Việt hiển linh như biểu tượng của sự bảo hộ. Sự tỉ mỉ, độ chín của lớp sơn và ánh sáng đặc trưng của vàng bạc khiến bức tranh mang vẻ trầm mặc, đằm sâu.

Tác phẩm của hoạ sĩ Chu Nhật Quang được mua với giá 100 ngàn USD mang tên "Tĩnh hương".

“Tĩnh hương” - tác phẩm có giá 100.000 USD được anh thực hiện trong hơn 2 năm. Bức tranh tái hiện hình ảnh một vị thiền sư dưới ánh trăng, đứng trên những bậc thang được tạo thành từ lá sen. Riêng phần vóc đã mất ba tháng thực hiện. Những lớp sơn mài được xếp chồng, mài, phủ, rồi lại mài, đúng với tinh thần “không thể vội” mà họa sĩ nhiều lần nhắc đến. Anh nói: “Sơn mài đòi hỏi thời gian. Mỗi lớp đều phải chờ chín, không thể đốt cháy giai đoạn”.

Việc một họa sĩ 9X thực hiện những bức sơn mài công phu như vậy là điều khiến nhiều người trong giới mỹ thuật dành sự trân trọng. Họa sĩ Lương Xuân Đoàn nhận xét Chu Nhật Quang có cá tính nghề nghiệp rõ ràng, biết mình cần làm gì trong bối cảnh mỹ thuật đương đại và đặc biệt can đảm khi chọn con đường gắn bó với sơn mài - chất liệu truyền thống nhưng nhu cầu thị trường lại không dễ đoán.

Hành trình ấy không phải khởi đầu từ những con số triệu đô la hay từ ánh hào quang truyền thông. Chu Nhật Quang sinh ra trong gia đình có truyền thống nghệ thuật: Ông nội là NSND Chu Mạnh Chấn, bố là NSƯT Chu Lượng. Từ nền tảng này, anh lựa chọn phát triển theo hướng riêng với sơn mài.

Trong vài năm gần đây, công chúng biết đến anh qua các triển lãm như “Dấu Thiêng” và “Mùa Xuân Độc Lập”, nơi anh trưng bày 17 tác phẩm sơn mài khổ lớn tái hiện lịch sử, trong đó bức “Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập” được ghi nhận Kỷ lục Guinness Thế giới vào ngày 11/10. Những hoạt động này cho thấy định hướng rõ ràng của anh: Dùng sơn mài để kể chuyện văn hoá và lịch sử một cách có chiều sâu.

Hoạ sĩ Chu Nhật Quang giới thiệu tác phẩm đến công chúng.

Khi nói về hai tác phẩm vừa được mua lại quyền sử dụng, Chu Nhật Quang không nhấn mạnh vào giá trị tài chính mà bày tỏ: “Họ ủng hộ không vì mục đích sẽ mua tranh, mà vì muốn cùng tôi lan tỏa những tác phẩm sơn mài về đất nước, dân tộc và Bác Hồ tới công chúng và bạn bè quốc tế. Tôi biết ơn họ vì giá trị họ mang lại cho tôi là vô giá - anh nói. 

Khoản thu từ hai tác phẩm, theo chia sẻ của nghệ sĩ, sẽ được anh tái đầu tư vào việc làm vóc, mua vật tư như vàng, bạc và tiếp tục những dự án sơn mài mới. Anh cũng duy trì các hoạt động cộng đồng từng được triển khai trước đó như mở lớp vẽ cho trẻ tự kỷ, hỗ trợ học sinh vùng cao, và đồng hành cùng gia đình trong một dự án ứng dụng AI để nhận biết sớm trẻ tự kỷ trong cộng đồng.

Buổi trưng bày “Vóc Thu” vì thế để lại điều gì đó hơn những con số được nhắc tới. Đó là câu chuyện về một người trẻ chọn đi cùng một chất liệu đòi hỏi sự kiên nhẫn, về giá trị của những mối quan hệ đồng hành âm thầm, và về nỗ lực đưa sơn mài Việt Nam đến gần hơn với công chúng trong nước và bạn bè quốc tế. Trong ánh sáng trưng bày tối hôm ấy, khi từng lớp sơn được phản chiếu, người ta thấy ở đó cả độ lặng của thời gian lẫn nhiệt huyết của một nghệ sĩ trẻ tin vào con đường mình đã chọn.