Bảo tàng cần là nơi kết nối di sản với cộng đồng

PHÚ ĐỖ
Chia sẻ

(PNTĐ) - Nhân dịp kỷ niệm Ngày Quốc tế Bảo tàng (18/5), Bảo tàng Hà Nội tổ chức tọa đàm với chủ đề “Hoạt động giáo dục bảo tàng - kết nối cộng đồng”.

Bảo tàng đóng vai trò ngày càng lớn trong xã hội

Cùng với quá trình phát triển lịch sử, bảo tàng đã đóng một vai trò ngày càng lớn trong xã hội, chức năng của bảo tàng luôn được bổ sung, đáp ứng các nhu cầu xã hội.

Trong thế kỷ XXI, thử thách lớn nhất mà tất cả các bảo tàng phải đối đầu chính là sự khẳng định: “Các bảo tàng là để dành cho con người và do đó tương lai của các bảo tàng phụ thuộc vào việc tự nâng cấp, tự phát triển để đáp ứng nhu cầu đã được thị trường chỉ rõ”.

Năm 2024, hiệp hội Bảo tàng Quốc tế (ICOM) khuyến khích các bảo tàng trên toàn thế giới xây dựng hoạt động với chủ đề “Bảo tàng vì giáo dục và nghiên cứu”.

Với vai trò là một thiết chế văn hóa gắn với giáo dục, khuyến khích học tập, thúc đẩy sự tìm tòi, sáng tạo của công chúng và hướng tới các nhóm cộng đồng giáo dục, Bảo tàng Hà Nội tổ chức tọa đàm với chủ đề: “Hoạt động giáo dục bảo tàng - kết nối cộng đồng” nhân dịp kỷ niệm ngày Quốc tế bảo tàng 18/5/2024.

Trong khuôn khổ Toạ đàm đã có nhiều nội dung hấp dẫn như: các tổ chức đã từng phối hợp tổ chức hoạt động giáo dục tại Bảo tàng Hà Nội chia sẻ những câu chuyện về ý tưởng, hành trình khi xây dựng chương trình giáo dục; các hoạt động giáo dục đã thực hiện; năng lực và mong muốn khi hợp tác với Bảo tàng Hà Nội tổ chức hoạt động giáo dục.

Bên cạnh đó là những kinh nghiệm quý báu được các tổ chức, cá nhân, nhà khoa học đã/đang là nhà tổ chức hoạt động giáo dục, nghiên cứu về giáo dục tại bảo tàng chia sẻ lại về việc tổ chức các hoạt động giáo dục và gợi ý cho các hoạt động giáo dục trong tương lai của Bảo tàng Hà Nội.

Tọa đàm “Hoạt động giáo dục bảo tàng - kết nối cộng đồng” có sự tham gia của các cá nhân, tổ chức, nhà khoa học nghiên cứu chuyên sâu và có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tổ chức, xây dựng các chương trình giáo dục, hoạt động trải nghiệm gắn với bảo tàng. Các chuyên gia đã tích cực trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm đưa các hoạt động giáo dục, trải nghiệm vào các chương trình hoạt động của bảo tàng, từ đó góp phần đưa chương trình giáo dục trải nghiệm về di sản văn hoá đến gần hơn công chúng.

Đặc biệt khách tham dự sự kiện còn được tham quan các trưng bày của Bảo tàng Hà Nội, tham gia trải nghiệm đánh trống đồng, chơi cờ Mặt trời, làm móc khóa hình thú nhồi bông, làm tranh ghép vải,... Đây thực sự là những hoạt động trải nghiệm hết sức bổ ích, không chỉ tăng cường sự tương tác giữa công chúng với bảo tàng mà còn khiến công chúng nhận thức rõ về những lợi ích giáo dục mà bảo tàng mang đến thông qua các góc nhìn sinh động chứ không còn đơn thuần là những trưng bày khô khan như trước đây.

Bảo tàng cần là nơi kết nối di sản với cộng đồng - ảnh 1
Đạo diễn, nhà sản xuất, MC truyền hình Ninh Quang Trường (giữa) và các diễn giả tham dự Toạ đàm

Cần lấy công chúng làm trung tâm

"Hiến kế" để tăng thu hút công chúng đến với bảo tàng, Đạo diễn, nhà sản xuất, MC truyền hình Ninh Quang Trường cho rằng, để làm được điều này, bản thân các bảo tàng cần phải tìm được những "từ khoá" để "chạm" được vào nhu cầu của người thưởng thức, từ đó đưa ra những sản phẩm phù hợp cũng như có các cách truyền đạt thông tin phù hợp và cách kể chuyện thu hút nhất.

Ông Ninh Quang Trường so sánh việc đi tìm "từ khoá" để thu hút công chúng đến với các bảo tàng giống như việc dò tìm “long mạch” để có thể xây dựng được các chương trình hấp dẫn, có tính giáo dục bên cạnh những yếu tố giải trí. Theo quan điểm của ông, bảo tàng không nên là nơi khiến công chúng cảm thấy mình thật nhỏ bé hay kiến thức còn hạn hẹp, mà nên kích thích sự khám phá tìm tòi của công chúng thông qua nhiều hình thức, công chúng đến với bảo tàng không chỉ để tìm hiểu các kiến thức khô khan mà nên có thêm các hoạt động giải trí, tương tác dành cho nhiều lứa tuổi với một thời lượng thích hợp.

Chia sẻ về kinh nghiệm của Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, bà Lê Thị Liên, cán bộ Phòng Giáo dục-Công chúng, Bảo tàng Lịch sử quốc gia nhấn mạnh: "Với khẩu hiệu "Công chúng là đối tượng bảo tàng hướng tới", các hoạt động giáo dục, trải nghiệm của bảo tàng luôn phải thu hút được công chúng, để lại ấn tượng và làm cho công chúng muốn quay lại bảo tàng". Bà cho biết, với đặc thù của Bảo tàng Lịch sử quốc gia thường có tới 70% lượng khách tham quan thuộc thế hệ học đường nên Bảo tàng còn phải là cuốn cẩm nang sách giáo khoa lịch sử để học sinh các trường học đến tìm hiểu, là bước đệm cung cấp nền tảng kiến thức cơ bản về lịch sử, văn hoá, di sản dân tộc.

Để đạt được điều này, cần phải nhìn từ góc độ của công chúng, từ đó đa dạng hóa các hoạt động giáo dục và trải nghiệm"
Bà Lê Thị Liên - Cán bộ Phòng Giáo dục-Công chúng, Bảo tàng Lịch sử quốc gia
Bảo tàng Hà Nội đang lưu giữ một kho tàng di sản quý giá trên 73.000 tài liệu, hiện vật gốc về lịch sử tự nhiên, xã hội của Thủ đô. Với lợi thế không gian lớn, Bảo tàng Hà Nội đã xây dựng các hoạt động trải nghiệm giáo dục ở khuôn viên bảo tàng, gồm các trò chơi dân gian, chợ Tết, ngắm trăng Trung thu...
Bảo tàng Hà Nội còn nghiên cứu, tổ chức các hoạt động giáo dục gắn liền với di sản văn hóa phi vật thể, giao lưu với các nghệ nhân. Nhiều hoạt động hấp dẫn du khách trải nghiệm như: Làm tò he, nón chuông, cốm Mễ Trì, gốm Bát Tràng… và các chương trình biểu diễn nghệ thuật như múa rối nước Đào Thục, ca trù, hát xẩm…
Ngoài ra, Bảo tàng còn tổ chức nhiều chương trình có sự tham gia của người khuyết tật đến từ các doanh nghiệp xã hội như Vụn Art, Kym Việt…

Tin cùng chuyên mục

Tổng Thư ký OIF trải nghiệm chơi nhạc cụ truyền thống Việt Nam tại Nhà Triển lãm Việt Nam

Tổng Thư ký OIF trải nghiệm chơi nhạc cụ truyền thống Việt Nam tại Nhà Triển lãm Việt Nam

(PNTĐ) - Ngày 10/7/2025, Nhà Triển lãm Việt Nam vinh dự đón Bà Louise Mushikiwabo, Tổng Thư ký Tổ chức Quốc tế Pháp ngữ (OIF) đến thăm nhân chuyến công tác đến EXPO 2025 Osaka, Kansai, Nhật Bản. Hình ảnh bà Tổng Thư ký trải nghiệm các nhạc cụ truyền thống của Việt Nam và chơi một bản nhạc ngẫu hứng trên sân khấu Nhà triển lãm gây ấn tượng với quan khách.
Định hướng phát triển văn học, nghệ thuật trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Định hướng phát triển văn học, nghệ thuật trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

(PNTĐ) - Sáng 10/7 tại Hà Nội, Hội đồng Lý luận Trung ương đã tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Định hướng phát triển văn học, nghệ thuật trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”. Hội thảo là diễn đàn học thuật quan trọng, quy tụ đông đảo các nhà nghiên cứu, nhà lý luận, văn nghệ sĩ, các nhà quản lý văn hóa nghệ thuật trên cả nước, cùng trao đổi, hiến kế, góp phần xác lập những định hướng chiến lược cho sự phát triển của văn học, nghệ thuật Việt Nam trong giai đoạn phát triển mới của đất nước.
Góp sức cho chiến lược quảng bá hình ảnh quốc gia trong kỷ nguyên mới

Góp sức cho chiến lược quảng bá hình ảnh quốc gia trong kỷ nguyên mới

(PNTĐ) - Sáng 10/7/2025, Báo Việt Nam News and Law, Thông Tấn Xã Việt Nam, phối hợp với Cục Thông tin cơ sở và Thông tin đối ngoại (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), tổ chức tọa đàm “Định vị Việt Nam – Truyền thông quảng bá hình ảnh quốc gia trong kỷ nguyên mới”, nhằm lấy ý kiến đóng góp cho Dự thảo Chiến lược truyền thông quảng bá hình ảnh Việt Nam ra nước ngoài.
“Sông Đà – Lịch sử một vùng biên cảnh Việt Nam”: Bức tranh sử thi của miền Thượng qua góc nhìn Pháp học

“Sông Đà – Lịch sử một vùng biên cảnh Việt Nam”: Bức tranh sử thi của miền Thượng qua góc nhìn Pháp học

(PNTĐ) - Trong không gian địa - chính trị - văn hóa rộng lớn của Việt Nam, vùng sông Đà từ lâu đã tồn tại như một cột mốc vừa mờ ảo vừa quyết liệt. Đó là miền Thượng hiểm trở, nơi dòng sông cuộn trào vượt qua ba thung lũng Lai Châu, cắt dọc lãnh thổ phía Tây Bắc, mang theo bao lớp trầm tích địa chất lẫn ký ức con người.
Đảm bảo đến 15/8 phải hoàn thành công tác chuẩn bị tổ chức Triển lãm thành tựu Đất nước

Đảm bảo đến 15/8 phải hoàn thành công tác chuẩn bị tổ chức Triển lãm thành tựu Đất nước

(PNTĐ) - Văn phòng Chính phủ vừa có văn bản số 352/TB-VPCP ngày 7/7/2025 Thông báo Kết luận của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình và Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo Triển lãm tại cuộc họp triển khai tổ chức Triển lãm thành tựu Đất nước nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh (02/9/1945 - 02/9/2025).