Giai cấp Công nhân - Tổ chức Công đoàn Thủ đô: Tự hào quá khứ, xây dựng tương lai
(PNTĐ) - Trong không khí hào hùng của người dân Thủ đô và cả nước hướng tới chào mừng 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 - 10/10/2024), dưới sự chỉ đạo của thành phố Hà Nội, sáng 26/9, Báo Lao động Thủ đô tổ chức Tọa đàm trực tuyến nhân chứng lịch sử “Giai cấp Công nhân - Tổ chức Công đoàn Thủ đô: Tự hào quá khứ, xây dựng tương lai”.
Cuộc Tọa đàm được tổ chức nhằm giúp độc giả hiểu thêm về tầm quan trọng, ý nghĩa lịch sử của Ngày Giải phóng Thủ đô, truyền thống đấu tranh cách mạng vẻ vang và những đóng góp to lớn của giai cấp công nhân, tổ chức Công đoàn Thủ đô trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đây cũng là dịp để chúng ta ôn lại truyền thống lịch sử, nhìn lại chặng đường đã đi qua và hướng tới tương lai.
Dự Tọa đàm có Phó Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông thành phố Hà Nội Nguyễn Thị Mai Hương; Phó Chủ tịch Liên đoàn Lao động thành phố Hà Nội Nguyễn Thị Thu Thủy.
Tham dự Tọa đàm có các diễn giả: Ông Nguyễn Tiến Dĩnh, nguyên Thứ trưởng Thường trực Bộ Nội vụ, nguyên Ủy viên Thường vụ Thành ủy Hà Nội, Phó Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội, nguyên Chủ tịch Liên đoàn Lao động thành phố Hà Nội; Nhà giáo ưu tú, TS Nguyễn Tùng Lâm, Công dân Thủ đô ưu tú, nguyên Chủ tịch Công đoàn ngành Giáo dục Hà Nội, Phó Chủ tịch Hội Khoa học Tâm lý giáo dục Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng giáo dục Trường THPT Đinh Tiên Hoàng; ông An Đức Độ, nguyên Chủ tịch Công đoàn Nhà máy Rạng Đông, nay là Công ty CP Bóng đèn phích nước Rạng Đông;
Nhà báo, nhà văn, Công dân Thủ đô ưu tú Nguyễn Ngọc Tiến; chị Nguyễn Ngọc Hà, Trưởng phòng Quản lý chi phí, Công ty TNHH Canon Việt Nam, 1 trong 100 công nhân lao động được Liên đoàn Lao động Thành phố tặng Bằng công nhận “Sáng kiến, sáng tạo trong Công nhân lao động Thủ đô năm 2024”.
Cùng dự, có các cán bộ công đoàn, nhà nghiên cứu về Hà Nội, công nhân lao động đã từng làm việc tại những nhà máy, xí nghiệp; các gương cán bộ công đoàn, công nhân điển hình Thủ đô xuất sắc - những người đã góp phần làm nên chặng đường lịch sử đầy tự hào của Thủ đô suốt 70 năm qua.
Phát biểu khai mạc buổi Tọa đàm, Tổng Biên tập Báo Lao động Thủ đô Nguyễn Văn Bình nhấn mạnh: Cuộc Tọa đàm nhằm cùng nhau ôn lại những ngày tháng hào hùng Giải phóng Thủ đô 10/10; khắc họa lại bức tranh về những năm tháng xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, ở Thủ đô Hà Nội với việc ra đời hàng loạt các nhà máy, xí nghiệp, hợp tác xã, bệnh viện, trường học... Đây chính là tiền đề làm hậu phương vững chắc cho chặng đường đấu tranh thống nhất đất nước.
Sự thành công trong xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và Thủ đô có sự đóng góp rất lớn của đội ngũ cán bộ, công nhân viên chức lao động và tổ chức Công đoàn. Các phong trào thi đua thời kỳ này thực sự tạo sức lan tỏa để nâng cao hiệu quả sản xuất - kinh doanh; đưa nhiều hàng hóa ra tiền tuyến phục vụ cuộc kháng chiến đi tới thành công.
Tự hào về những thành quả đã đạt được của giai cấp công nhân, tổ chức Công đoàn giai đoạn 1955 - 1975 và những thập kỷ sau đó, trong giai đoạn hiện nay, giai cấp công nhân, tổ chức Công đoàn được xác định là một trong những lực lượng nòng cốt trong cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc để thực hiện khát vọng đất nước hùng cường, Thủ đô Văn hiến - Văn minh - Hiện đại như Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ 13 và Đại hội 17 Đảng bộ thành phố Hà Nội đề ra.
Tại Tọa đàm, các đại biểu đã cùng nhau ôn lại những dấu mốc son lịch sử về Ngày Giải phóng Thủ đô, quá khứ đầy tự hào, những đóng góp to lớn của Đảng bộ, quân và dân Hà Nội góp phần vào thắng lợi vẻ vang trong công cuộc Giải phóng Thủ đô.
Vẹn nguyên ký ức ngày 10/10/1954
Ông An Đức Độ, nguyên Chủ tịch Công đoàn Nhà máy Rạng Đông, nay là Công ty CP Bóng đèn phích nước Rạng Đông chia sẻ: “Thời điểm năm 1954 khi Thủ đô giải phóng, tôi mới 13 tuổi và nhà ở Thanh Trì, nhưng trong ký ức vẫn đậm nét kỷ niệm không thể nào quên về không khí hào hùng ngày 10/10/1954. Tôi còn nhớ, để chuẩn bị cuộc mít tinh chào mừng, trước ngày 10/10/1954 nhiều tuần lễ, tôi được các anh, chị dân quân tự vệ trong làng lựa chọn vào đội cổ động tuyên truyền. Tôi thấy vinh dự lắm.
Tối ngày 9/10/1954, vào khoảng 9h tối, chúng tôi được tập trung. Khi ấy, mỗi người chúng tôi được trao cho nắm cơm và muối vừng. Nắm cơm ấy được gói trong lá chuối khô để lo cho ngày đón bộ đội. Nắm cơm ấy chúng tôi dành cho những anh hùng, những chú bộ đội chưa kịp dùng bữa khi tiến vào Thủ đô.
Đêm ấy dù không đèn đuốc, từ làng lên phố đường xá vẫn quanh co, đi bộ cả đêm nhưng không ai kêu than mệt mỏi. Ai ai cũng háo hức đón đoàn quân giải phóng. Sáng hôm sau chúng tôi nhập vào đoàn người đón quân giải phóng.
Giờ đây, mỗi khi nhìn lại những bức ảnh, xem lại những thước phim về ngày 10/10/1954, ký ức trong tôi lại tràn về. Tôi tự hào và tin trong đoàn người đón đoàn quân giải phóng ghi lại ở những thước phim trân quý ấy thì ở đó có tôi - một cháu thiếu niên đón đoàn quân giải phóng trùng trùng về Thủ đô", ông An Đức Độ nói.
Chúng ta đã làm được việc mà Bác Hồ từng tâm nguyện là “ai cũng được học hành”
Là người có gần 60 năm gắn bó với ngành Giáo dục Thủ đô, ông Nguyễn Tùng Lâm chia sẻ: “Tôi là học sinh Trường cấp 3 Việt Đức, được hưởng một nền giáo dục hết sức hiện đại. Thời ấy, chúng tôi không học thêm, đúng như Bác Hồ nói “một giáo dục phát huy khả năng tiềm ẩn của mỗi người”.
Hiện nay, chúng ta có thể thấy Thủ đô của chúng ta đã to đẹp hơn, đàng hoàng hơn rất nhiều so với ngày Giải phóng. Chúng ta đã làm được một việc mà Bác Hồ từng tâm nguyện là “ai cũng được học hành”. Quy mô giáo dục Hà Nội từng ngày phát triển, trở thành địa phương dẫn đầu cả nước về số lượng trường học cũng như số lượng giáo viên và học sinh. Tất cả các quận, huyện, thị xã đều có những trường xây dựng mới theo chuẩn quốc gia rất đẹp, hiện đại.
Hiện nay, vai trò của đội ngũ nhà giáo không những được Đảng, Nhà nước quan tâm mà phải ở từng nơi, từng địa phương. Tại Hà Nội, đội ngũ nhà giáo đã nhận được sự quan tâm của Thành ủy, UBND Thành phố nhưng quan trọng là ở từng quận, huyện, địa phương luôn có những hoạt động quan tâm, chăm lo những thầy cô giáo có hoàn cảnh khó khăn.
"Đây chính là giai đoạn giai cấp công nhân phát triển mạnh mẽ nhất"
Là người gắn bó hầu hết thời gian công tác với Hà Nội, nghiên cứu nhiều về Hà Nội, viết nhiều sách về Thủ đô, Nhà văn, nhà báo Nguyễn Ngọc Tiến nhấn mạnh: “Tôi xin hoan nghênh toạ đàm do Báo Lao động Thủ đô tổ chức, vì năm nay là 70 năm Giải phóng Thủ đô và cũng là dịp kỷ niệm 90 năm thành lập tổ chức Công đoàn.
Nhà văn, nhà báo Nguyễn Ngọc Tiến chia sẻ những nghiên cứu của ông về công nhân Hà Nội. Khi thực dân Pháp xâm lược đất nước thì bắt đầu có công nhân Hà Nội. Khi chưa có tổ chức Công đoàn thì năm 1926, những người công nhân sản xuất bánh mì đã liên kết với nhau đứng lên đấu tranh, phản đối những ông chủ Pháp và đình công 3 ngày không làm bánh mì. Đây là những cuộc đấu tranh không hẳn tự phát mà đã có ý thức tập hợp, liên kết với nhau.
Nhà văn, nhà báo Nguyễn Ngọc Tiến nói: "Tôi là người sinh sau chiến tranh, nhưng cũng có những nghiên cứu và đi cơ sở gặp gỡ nhiều nhân chứng thì thấy rằng, đoàn quân tiến về Thủ đô 10/10 là hình ảnh có tính chất biểu tượng".
Trước đó, từ 2-5/10/1954, các đơn vị lực lượng vụ trang, cán bộ hành chính đã vào tiếp quản các xí nghiệp, nhà máy. Sáng 10/10 các cánh quân của các đơn vị quân đội, đi từ sân bay Bạch Mai, đi đến Ngã tư Vọng.. Các nhóm khác xuất phát từ “Việt Nam học xá” (khu vực Đại học Bách khoa bây giờ), tiến qua phố Bạch Mai, phố Huế… vòng quanh hồ Hoàn Kiếm. Cánh quân nữa đi từ Văn Cao qua cửa ô Thanh Bảo…
Ngày 17/10/1954, tức là sau 7 ngày tiếp quản thành phố, Thành ủy Hà Nội đã tổ chức hội nghị bàn và đưa ra biện pháp giữ gìn an ninh trật tự xã hội, ổn định đời sống nhân dân. Việc đầu tiên là cung cấp điện và nước sạch cho Thành phố, như vậy là công nhân Nhà máy điện Yên Phụ, Nhà máy nước Yên Phụ là lực lượng tiên phong tham gia tái thiết Thành phố sau chiến tranh...
Đối với người lao động, tôi nghĩ rằng dù làm việc ở bất kỳ thành phần kinh tế nào, người lao động cần ý thức được vai trò của mình trong việc xây dựng Thủ đô văn minh, hiện đại. Người lao động cần gắn bó với nơi làm việc, biết chia sẻ khó khăn, thuận lợi và thực hiện tốt trách nhiệm của mình.
Tổ chức Công đoàn, chủ lực tạo ra các giá trị vật chất, tinh thần, văn hoá cho Thủ đô
Từ góc nhìn của một nhà quản lý, một cán bộ công đoàn, ông Nguyễn Tiến Dĩnh, nguyên là Chủ tịch Liên đoàn Lao động thành phố Hà Nội, Thứ trưởng Thường trực Bộ Nội vụ cho rằng: "Tổ chức Công đoàn, lực lượng công nhân lao động đã có đóng góp quan trọng cho sự phát triển của Thủ đô".
Theo ông Dĩnh, trong lịch sử đất nước, Thủ đô, giai cấp công nhân và tổ chức Công đoàn có một vị trí, vai trò và đóng góp to lớn trong sự phát triển của Thủ đô. Giai cấp công nhân và người lao động là lực lương cơ bản chủ lực để tạo ra các giá trị vật chất, tinh thần, văn hóa của Thủ đô.
Hiện, toàn Thành phố có trên 270 nghìn doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực công nghiệp, xây dựng cơ bản, du lịch, dịch vụ; 10 khu công nghiệp, khu chế xuất, trong đó có Khu công nghệ cao Hòa Lạc, trên 70 cụm công nghiệp, 2,7 triệu công nhân, người lao động là lực lượng to lớn đang hăng say làm việc tạo ra nhiều giá trị của cải vật chất, tạo nên nền kinh tế của Thủ đô hết sức đặc sắc...
Hiện Công đoàn Thủ đô có gần 10 ngàn Công đoàn cơ sở các loại hình, trên 710 ngàn đoàn viên Công đoàn. Tổ chức Công đoàn Tủ đô đã được trao tặng những phần thưởng cao quý: Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương độc lập hạng Nhất…
Thời gian qua mặc dù tiền lương đã được điều chỉnh hàng năm, nhưng hiện nay th nhập của người lao động vẫn còn thấp, nên tới đây Nhà nước cũng cần cho chính sách cải cách tiền lương mạnh mẽ hơn để nâng cao tiền lương, thu nhập cho người lao động.
Tự hào, biết ơn và trân trọng công lao của các thế hệ cha ông
Là một công nhân lao động tiên tiến xuất sắc, chị Nguyễn Ngọc Hà, Trưởng phòng Quản lý chi phí, Công ty TNHH Canon Việt Nam bày tỏ: Qua những trang sách, qua những thước phim lịch sử, đặc biệt là qua những chia sẻ của các ông, các bác tại buổi Toạ đàm, chị càng hiểu được những hi sinh và đóng góp to lớn của cha ông cho nền độc lập nước nhà.
Đặc biệt, càng hiểu thêm về ý nghĩa lịch sử của Ngày Giải phóng Thủ đô, truyền thống đấu tranh cách mạng vẻ vang và những đóng góp to lớn của Đảng bộ, chính quyền, quân và dân Hà Nội nói chung, tổ chức Công đoàn và công nhân lao động nói riêng trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
“Tôi tự hào, biết ơn và trân trọng công lao của các thế hệ ông cha đã chung sức xây dựng, phát triển Thủ đô Hà Nội suốt 70 năm qua. Là một người công nhân lao động tôi cũng rất tự hào về tổ chức Công đoàn, giai cấp công nhân của mình" - chị Hà nhấn mạnh.
“Tự hào là thế hệ trẻ, là đoàn viên Công đoàn, là nhân viên đại diện của giai cấp công nhân, chúng tôi sẽ cố gắng cải thiện nâng cao kiến thức và tay nghề, góp phần xây dựng Thủ đô Văn hiến - Văn minh - Hiện đại".
