Hà Nội vận hành Trung tâm điều khiển giao thông thông minh:
Hệ thống Camera AI - Công cụ nền tảng của đô thị thông minh
(PNTĐ) - Hệ thống camera AI tại Hà Nội đã chính thức đi vào hoạt động, hỗ trợ xử lý vi phạm và điều tiết giao thông. Sau 5 ngày triển khai, ý thức người dân khi tham gia giao thông đã nâng lên rõ rệt.
1.837 camera AI phủ khắp Hà Nội chính thức vận hành
Từ ngày 13/12, Công an thành phố Hà Nội chính thức đưa Trung tâm điều khiển giao thông Hà Nội vào hoạt động và thực hiện việc xử lý vi phạm hành chính đối với một số lỗi vi phạm trong lĩnh vực trật tự, an toàn giao thông trên môi trường điện tử.
Với vị thế là Thủ đô, trung tâm chính trị, kinh tế và văn hóa quốc gia, Hà Nội đang đối diện với những thách thức đáng kể trong quản lý giao thông. Tốc độ đô thị hóa cùng với sự gia tăng nhanh chóng về mật độ dân số và phương tiện giao thông cá nhân đã tạo nên áp lực vượt ngưỡng đối với hệ thống cơ sở hạ tầng giao thông hiện hữu. Tình hình khách quan cho thấy tình trạng ùn tắc giao thông trên địa bàn thành phố vẫn diễn biến phức tạp, đặc biệt trong các khung giờ cao điểm tại khu vực cửa ngõ và các tuyến đường nội đô có lưu lượng lớn. Ùn tắc giao thông không chỉ gây ảnh hưởng tiêu cực trực tiếp đến đời sống dân sinh, mà còn là rào cản cản trở tiến trình phát triển kinh tế, gia tăng ô nhiễm môi trường và suy giảm hình ảnh văn minh đô thị của Thủ đô.
Từ nhận định này, thời gian qua, Công an thành phố Hà Nội xác định ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số, ứng dụng AI trong quản lý, điều hành giao thông là một nhiệm vụ vừa cấp bách vừa chiến lược. Công an thành phố Hà Nội đã tiến hành triển khai, lắp đặt hệ thống camera với các tính năng hiện đại, phục vụ thực hiện mục tiêu hiện đại hóa hạ tầng giao thông đô thị, nâng cao năng lực quản lý nhà nước về trật tự an toàn giao thông. Đây là bước đi thiết thực góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về trật tự, an toàn giao thông, đồng thời tạo dấu ấn mạnh mẽ trong tiến trình thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TƯ ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia và nhiệm vụ chuyển đổi số quốc gia.
Trung tâm là “đầu não” của hệ thống 1.837 camera các loại kết nối trực tiếp với 188 tủ điều khiển đèn tín hiệu giao thông công nghệ AI.
Trung tâm điều khiển giao thông sau khi nâng cấp của Công an thành phố Hà Nội bảo đảm tính pháp lý và hạ tầng kỹ thuật để thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ được giao, giải quyết được các mục tiêu quan trọng trong công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông của thành phố và công tác phối hợp đấu tranh phòng chống tội phạm của lực lượng Công an.
Trung tướng Nguyễn Thanh Tùng - Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Công an thành phố Hà Nội nhấn mạnh: Việc khánh thành và đưa vào sử dụng Trung tâm điều khiển giao thông thông minh cùng hệ thống 1.837 “mắt” Camera AI tại 195 nút giao thông trọng điểm trên địa bàn Thành phố thể hiện quyết tâm đổi mới, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số của Công an Thành phố; là bước đi tiên phong góp phần xây dựng Thành phố thông minh trong thời gian tới.
Giám đốc Công an Thành phố khẳng định: Trung tâm điều khiển giao thông thông minh sẽ là “bộ não” giám sát tình hình giao thông và trật tự đô thị theo thời gian thực, giúp lực lượng chức năng kịp thời theo dõi tình hình tại các tuyến, nút giao trọng điểm; phát hiện nhanh các điểm ùn tắc, tai nạn, sự cố và các hành vi vi phạm để chủ động tham mưu, điều hành, tổ chức phân luồng, điều tiết phù hợp.
Hệ thống 1.837 camera AI được lắp đặt tại các tuyến phố, hoạt động 24/7, có khả năng phát hiện tối đa 28 loại hành vi vi phạm trật tự, an toàn giao thông.
Cùng với đó, hệ thống Camera AI hỗ trợ phân tích lưu lượng, điều chỉnh chu kỳ đèn tín hiệu giao thông theo thời gian thực; tự động nhận diện một số hành vi vi phạm, góp phần giảm phụ thuộc vào phương thức kiểm tra, xử lý trực tiếp thủ công như trước đây. Việc Trung tâm điều khiển giao thông thông minh và Hệ thống camera AI đi vào hoạt động không chỉ phục vụ yêu cầu quản lý TTATGT, mà còn gắn với nhiệm vụ chuyển đổi số, cải cách hành chính; từng bước nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân, góp phần xây dựng môi trường giao thông an toàn, minh bạch, hiện đại, tạo chuyển biến tích cực trong giải quyết ùn tắc giao thông trên địa bàn Thành phố.
Trung tâm mới được trang bị 3 hệ thống, gồm: Hệ thống quản lý vi phạm trật tự an toàn giao thông đường bộ; hệ thống điều khiển tín hiệu giao thông thông minh thích ứng theo thời gian thực và hệ thống quản lý an ninh trật tự.
Đây là “đầu não” của hệ thống 1.837 camera các loại kết nối trực tiếp với 188 tủ điều khiển đèn tín hiệu giao thông công nghệ AI. Hệ thống điều khiển tự động dựa trên thu thập cơ sở dữ liệu hoàn chỉnh về lưu lượng giao thông, thích ứng thời gian thực qua 957 camera lắp đặt tại 195 nút đèn trên tổng số 564 nút đèn tín hiệu giao thông đã tiếp nhận từ Sở Xây dựng đầu tháng 10/2025. Hệ thống kết hợp 132 camera giám sát PTZ (Pan – Tilt – Zoom) là loại camera có khả năng xoay ngang (pan), xoay dọc (tilt) và zoom (zoom) để mở rộng góc quan sát) phục vụ giám sát an ninh, trật tự và 748 camera AI chuyên dụng giám sát xử lý vi phạm hiện đại có độ phân giải cao (8 megapixel, tốc độ khung hình lên đến 50 khung hình/giây, tự động phân tích dữ liệu hình ảnh và lưu trữ tại hệ thống 20 máy chủ và hệ thống lưu trữ tập trung với thời gian lưu trữ tối đa đến 75 ngày), hỗ trợ phát hiện tối đa 28 loại hành vi vi phạm trật tự, an toàn giao thông.
Theo ghi nhận của phóng viên, sau 5 ngày vận hành 1.837 camera AI, tại nhiều nút giao, người tham gia giao thông dừng chờ đèn đỏ ngay ngắn trước vạch, đường phố thông thoáng hơn.
Theo Phòng Cảnh sát giao thông (Công an thành phố Hà Nội), mục tiêu của hệ thống không chỉ là “phạt nguội”, mà hướng tới giảm ùn tắc, hiện đại hóa hạ tầng, nâng cao năng lực quản lý nhà nước và xây dựng nếp sống văn minh đô thị; tự động phát hiện các hành vi vi phạm phổ biến, đồng thời thiết lập “làn sóng xanh”, cảnh báo các điểm ùn tắc và phát hiện các phương tiện thuộc diện theo dõi và cho phép điều chỉnh chu kỳ đèn tín hiệu theo thời gian thực, rút ngắn hoặc kéo dài pha đèn tùy theo lưu lượng. Góp phần giảm đáng kể việc phải bố trí lực lượng Cảnh sát giao thông trực tiếp điều tiết giao thông, đồng thời nâng cao độ chính xác và minh bạch trong công tác quản lý.
Đặc biệt, trung tâm mới đã thiết lập được 6 tuyến “làn sóng xanh” tại các tuyến phố Huế, Hàng Bài, Trần Hưng Đạo, Trần Phú, Nguyễn Thái Học, Quán Sứ. Giải pháp điều khiển đèn tín hiệu thông minh mới đã chứng minh hiệu quả vượt trội trên tuyến phố Huế - Hàng Bài. So với hệ thống cũ, hệ thống mới đã giúp rút ngắn 31% thời gian hành trình, tăng tốc độ trung bình của phương tiện di chuyển trên tuyến, giảm số lần phương tiện phải dừng chờ các nút trên tuyến, giảm hàng chờ đèn đỏ của phương tiện, cải thiện và tăng tốc lưu lượng phương tiện ở các hướng vào nút.
“Trợ thủ” đắc lực trong quản lý giao thông Thủ đô
Theo Phòng CSGT Hà Nội, so với hệ thống camera quan sát thông thường, camera AI có khả năng phân tích, xử lý hình ảnh ngay tại thiết bị, giúp phát hiện nhanh và chính xác các hành vi vi phạm trật tự, an toàn giao thông cũng như các tình huống liên quan đến an ninh, trật tự trên địa bàn. Khi đi vào hoạt động, hệ thống sẽ hỗ trợ đắc lực cho cán bộ, chiến sĩ trong công tác điều hành, giám sát và xử lý vi phạm. Cụ thể, camera AI có thể tự động đo đếm lưu lượng phương tiện, kết nối và điều chỉnh chu kỳ đèn tín hiệu theo thời gian thực để giảm ùn tắc; đồng thời phát hiện, ghi nhận, truyền dữ liệu vi phạm về trung tâm chỉ huy một cách chính xác, nhanh chóng.
Thời gian tới, Công an thành phố sẽ phối hợp cùng Trung tâm dịch vụ hành chính công kết nối ứng dụng Công dân Thủ đô số (iHanoi) vào hạ tầng kỹ thuật của Trung tâm điều khiển giao thông thuộc Công an thành phố để triển khai hiệu quả công tác xử lý vi phạm hành chính trên môi trường điện tử trong lĩnh vực trật tự, an toàn giao thông. Xử phạt vi phạm hành chính toàn trình trên môi trường điện tử được triển khai đúng hướng và đúng phương pháp, trở thành một bước ngoặt quan trọng trong quá trình xây dựng Chính phủ số, xã hội số và lực lượng Công an số.
Từ quy trình điều hành hệ thống camera “thủ công” đến quy trình ứng dụng tích hợp AI trong quản lý, điều hành giao thông, Công an thành phố Hà Nội đã và đang có những bước tiến mạnh mẽ trong chuyển đổi số nhằm giải quyết một trong những “điểm nghẽn” hiện nay của Thủ đô là vấn đề ùn tắc giao thông được nêu trong Nghị quyết Đại hội đại biểu lần thứ XVIII Đảng bộ thành phố Hà Nội, nhiệm kỳ 2025 – 2030, từng bước góp phần xây dựng thành phố thông minh.
Hướng tới xây dựng văn hóa giao thông an toàn, minh bạch và hiện đại
Từ mô hình điều hành thủ công sang ứng dụng AI tích hợp, Hà Nội đang từng bước tháo gỡ “điểm nghẽn” về ùn tắc giao thông, một trong những vấn đề lớn được xác định trong Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố Hà Nội nhiệm kỳ 2025 – 2030.
Ghi nhận trong những ngày đầu vận hành, tại nhiều nút giao thông có lắp đặt camera AI, các lỗi vi phạm phổ biến như vượt đèn đỏ, lấn làn, dừng xe quá vạch đã giảm rõ rệt. Giao thông trở nên trật tự, nền nếp hơn, nhất là trong giờ cao điểm. Nhiều người dân cho biết, việc hệ thống camera AI hoạt động đồng loạt đã tác động mạnh đến ý thức chấp hành pháp luật khi tham gia giao thông. “Biết là có camera AI giám sát, ai cũng cẩn thận hơn, đi chậm lại và dừng xe đúng vạch” - anh Mạnh Hùng, phường Cầu Giấy chia sẻ.
Thực tế cũng cho thấy, tại một số tuyến đường lớn như Cầu Giấy, Huỳnh Thúc Kháng, Phạm Hùng, Ô Chợ Dừa, lưu lượng phương tiện vẫn được duy trì ổn định trong giờ cao điểm; xe máy không còn leo lên vỉa hè, các phương tiện xếp hàng ngay ngắn trước đèn tín hiệu.
Bên cạnh những chuyển biến tích cực, hệ thống camera AI vẫn ghi nhận một số trường hợp vi phạm. Theo thống kê của Phòng CSGT Hà Nội, trong 5 ngày triển khai vận hành Trung tâm điều khiển giao thông thông minh (từ ngày 13/12 đến 6h00 ngày 17/12), thông qua hệ thống camera ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), lực lượng CSGT Công an thành phố Hà Nội đã ghi nhận và đang xử lý tổng cộng 759 trường hợp vi phạm trật tự, an toàn giao thông. Trong đó, có 220 trường hợp ô tô vi phạm; 539 trường hợp xe mô tô và xe gắn máy. Các trường hợp vi phạm chủ yếu là không chấp hành hiệu lệnh đèn tín hiệu giao thông (617 trường hợp), không đội mũ bảo hiểm (91 trường hợp); 3 dừng đỗ sai quy định.
Theo Phòng Cảnh sát giao thông Công an thành phố Hà Nội, đánh giá bước đầu cho thấy hệ thống camera AI vận hành ổn định, hiệu quả; số lượng vi phạm được ghi nhận tăng rõ rệt so với phương thức tuần tra, kiểm soát truyền thống và so với thời điểm trước khi đưa vào vận hành chính thức.
Hình ảnh trích xuất từ camera có độ phân giải cao, thể hiện rõ biển số, thời gian và hành vi vi phạm, tạo thuận lợi cho công tác xác minh, lập hồ sơ xử phạt nguội, bảo đảm tính chính xác và khách quan. Dữ liệu được truyền về hệ thống máy chủ tập trung, với thời gian lưu trữ tối đa 75 ngày.
Đặc biệt, trong chiều 15/12, lực lượng công an rà soát, truy vết hành trình của một cụ ông 78 tuổi ở phường Thanh Xuân đi lạc qua hệ thống camera AI theo hướng di chuyển do người nhà cung cấp. Từ dữ liệu hình ảnh rõ nét của Camera AI, lực lượng chức năng và gia đình đã tìm thấy cụ ông và đưa cụ về nhà an toàn.
Đánh giá về ý nghĩa của việc triển khai hệ thống camera AI, Đại tá Phạm Quang Huy, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát giao thông (Bộ Công an) khẳng định, ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong giám sát giao thông là bước đi quan trọng, vừa đáp ứng yêu cầu nghiệp vụ, vừa gắn với mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội và xây dựng đô thị thông minh. Theo định hướng triển khai, các hành vi vi phạm TTATGT được phát hiện qua Hệ thống camera AI sẽ được kết nối phần mềm phân tích, đưa về hạ tầng dữ liệu và liên thông với các đơn vị nghiệp vụ có liên quan; qua đó tạo điều kiện để nghiên cứu, triển khai các phương thức xác nhận vi phạm, nhận quyết định xử phạt điện tử và thực hiện nộp phạt theo quy định, góp phần giảm việc đi lại, tăng thuận tiện cho người dân.
Lực lượng chức năng ghi nhận không ít trường hợp cố tình dùng chiêu trò để qua mặt camera AI, như che, dán biển số (chủ yếu là người điều khiển môtô, xe gắn máy)... Phòng CSGT Hà Nội cho biết sẽ tiếp tục tăng cường tuần tra, kiểm soát, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các vi phạm.
Việc xây dựng, nâng cấp Trung tâm điều khiển giao thông thông minh và hệ thống camera AI đánh dấu bước tiến quan trọng trong quản lý, điều hành giao thông đô thị tại Hà Nội. Không chỉ góp phần giảm ùn tắc, nâng cao hiệu quả bảo đảm TTATGT, hệ thống còn từng bước hình thành văn hóa giao thông an toàn, kỷ cương, minh bạch, hướng tới mục tiêu xây dựng Thủ đô văn minh, hiện đại, thông minh.
Cảnh sát giao thông không thông báo phạt qua điện thoại
Cùng với việc đưa hệ thống camera AI vào vận hành, Công an TP Hà Nội cũng đặc biệt lưu ý người dân cảnh giác với các hình thức lừa đảo liên quan đến xử phạt vi phạm giao thông. Lực lượng Cảnh sát giao thông không gọi điện, không nhắn tin, không giải quyết việc xử phạt vi phạm hành chính – kể cả phạt nguội – qua điện thoại. Mọi trường hợp vi phạm được phát hiện thông qua hệ thống camera AI sẽ được tra cứu thông tin và thông báo đến chủ phương tiện thông qua ứng dụng VNeTraffic và ứng dụng iHà Nội.
Người dân có thể chủ động cài đặt các ứng dụng này, đăng nhập bằng tài khoản định danh (VNeID) để theo dõi thông báo vi phạm, tình trạng xử lý hồ sơ, cũng như sử dụng nhiều tiện ích khác trong công tác quản lý hành chính, giao thông đô thị.Việc thống nhất kênh thông tin chính thức không chỉ giúp tăng tính minh bạch, mà còn là biện pháp quan trọng nhằm ngăn chặn các đối tượng giả danh lực lượng chức năng để lừa đảo, gây hoang mang cho người dân.
