Từ người đàn bà nghiện trở thành điểm tựa phòng chống ma túy

Nhóm của chị Minh tham gia một hoạt động phổ biến kiến thức cộng đồng

Người phụ nữ có khuôn mặt trắng tròn, dáng người thấp đậm, bàn tay thoắt gõ vào bàn phím, đôi mắt chăm chú nhìn vào màn hình chiếc máy vi tính trên bàn làm việc. Đó là chị Phạm Thị Minh (42 tuổi), phụ trách Liên minh Câu lạc bộ Về nhà (Hà Nội), giúp đỡ gần 2.000 người từng sử dụng ma túy và bán dâm. Chị chưa từng nghĩ có ngày mình được làm công việc giúp đỡ người khác hoàn lương, bận bịu tới mức nhiều hôm tập huấn, họp hành về đến nhà đã 11 – 12 giờ đêm. Bởi lẽ từng có những ngày, cuộc đời chị Minh trượt dài trong ma túy.

Năm 1993, đang ở lứa tuổi đẹp nhất của người con gái, Minh bị rủ rê chơi ma túy cho “sành điệu” rồi cuốn theo nó và nghiện lúc nào không biết. Tuổi trẻ của người con gái ấy là 3,5 năm ngủ trong trại giam, 3 lần bị bắt đi cai nghiện bắt buộc tại các trung tâm cai nghiện. Thậm chí, năm 2005, khi hết thời gian cai nghiện tại trung tâm, trước khi về chị Minh vẫn dặn các bạn cùng phòng là: “cứ để nguyên đồ của tôi để khi nào bị bắt trở lại còn có cái mà dùng”.

Trở về gia đình được 3 ngày, chị được người bạn rủ đến tham dự buổi sinh hoạt của nhóm Tự Lực tại Hà Nội. Tại đây, chị thấy rất nhiều người trong nhóm đều có xe máy và những tài sản cá nhân có giá trị. Chị tự nhủ “tại sao mọi người từ bỏ được ma túy còn mình lại không”, từ đó chị quyết tâm đoạt tuyệt với ma túy để làm lại cuộc đời.

Năm 2008 chị xây dựng một mạng lưới có tên gọi: Liên minh câu lạc bộ (CLB) Về nhà. Sau 5 năm hoạt động, Liên minh CLB Về nhà là một trong những nhóm tự lực hoạt động rất hiệu quả, thu hút hơn 1000 thành viên. Thành viên của CLB gồm 3 nhóm chính: Nhóm “Bạn tình” (nhóm của những người là vợ, bạn tình của những người sử dụng ma tuý); Nhóm “Gạch đầu dòng” là nhóm của những người sử dụng ma tuý và nhóm “Bình yên” là nhóm dành cho chị em hành nghề mại dâm. “CLB Về nhà ra đời để thay đổi và nâng cao chất lượng sống cho các thành viên, cung cấp cho họ những kiến thức, kỹ năng về phòng chống lây nhiễm HIV và cũng là nơi để cho những người dễ bị tổn thương tìm đến. Mọi người cùng làm việc, chia sẻ và gắn bó với nhau để hướng về một tương lai tốt đẹp và lương thiện”- chị Minh chia sẻ.

Hiện tại, Liên minh CLB Về nhà có trụ sở ở số nhà 16 phố Đê Tô Hoàng. Những người nhiễm HIV, người sử dụng ma tuý và người hành nghề mại dâm được hướng dẫn tiếp cận với các dịch vụ tư vấn, xét nghiệm tự nguyện và khám chữa các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Tại đây cũng diễn ra các hoạt động tư vấn, tập huấn về các biện pháp giảm tác hại, dự phòng, cấp cứu sốc thuốc và cho chị em vay vốn ban đầu để tạo thu nhập với nguồn quỹ 100 triệu đồng. Những ngày đầu mới thành lập Liên minh, chị Minh và nhóm của mình đã gặp nhiều dị nghị, phản đối từ phía gia đình của những người nghiện. Nhưng giờ đây, sau khi đã tạo dựng được sự tin tưởng thì hàng ngày, chị nhận được rất nhiều cuộc điện thoại của các gia đình có con em nghiện ma túy nhờ chị giúp đỡ. Đó là niềm vui lớn nhất của chị khi tham gia công tác xã hội này.

Hiện Liên minh được chính quyền địa phương hết sức tạo điều kiện giúp đỡ hoạt động. Quan trọng hơn cả, khi giúp đỡ nhau tìm về cái thiện, cuộc sống của các chị em đều ổn hơn, mọi người yêu thương, trân quý nhau hơn. Việc xây dựng các mối quan hệ với gia đình, hàng xóm, địa phương cũng tốt hơn. Từ đó, có thêm trách nhiệm với cộng đồng, với những người vẫn chưa thể thoát ra khỏi cám dỗ của ma túy và tệ nạn xã hội.

Chị Minh kể tiếp, tiếp cận và giúp đỡ người cai nghiện ma túy là một quá trình kiên trì. Những ngày đầu khi tiếp cận với người nghiện, gia đình họ chưa tin nhóm của chị. “Hầu hết họ dùng cách khóa cửa, nhốt con em trong phòng, nhưng đó không phải là cách hay. Muốn giúp một người thoát khỏi ma túy chỉ có cách không bao giờ bỏ rơi mà hãy giúp họ”.

Đầu năm 2011, chị Phạm Thị Minh được UBND quận Hai Bà Trưng tặng giấy khen vì đã có thành tích xuất sắc trong phong trào phòng chống ma túy đúng vào dịp chị sinh đứa con đầu lòng. Sau nhiều năm hoạt động, nhóm của chị Minh đã được sự ghi nhận của Công an quận Hai Bà Trưng, UBND phường Cầu Dền. Hiện nay, trong Liên minh do chị điều phối có 5 nhóm, trong đó 4 nhóm dành cho người sử dụng ma túy được chia ra 8 quận ở Hà Nội. Nhóm còn lại có tên là “Nơi bình yên” chính là nơi hỗ trợ các vấn đề cho chị em làm nghề bán dâm. Liên minh CLB Về nhà là mô hình cần được khuyến khích, nhân rộng, là điểm tựa để công cuộc phòng chống HIV/AIDS đạt nhiều tiến bộ hơn nữa.

Phương Anh