Gái “buôn phấn bán hương” ở Nhật lao đao hậu COVID-19

Dấu hiệu tiến bộ

Để cứu vãn nền kinh tế đang suy sụp, Tokyo đã phải tung ra gói cứu trợ khổng lồ trị giá 108 nghìn tỉ yên Nhật (khoảng 989 tỉ USD). Sau một số tranh cãi, cuối cùng thì gái ngành tình dục cũng được phép xin trợ cấp nhưng phải đáp ứng một số điều kiện nhất định. Đây là động thái mà một số nhà hoạt động đã ca ngợi là dấu hiệu tiến bộ cho một ngành công nghiệp phải chịu sự kỳ thị của xã hội. Hoạt động mại dâm, hoặc đổi tình lấy tiền, bị xử lý theo luật hình sự ở Nhật Bản - nhưng các loại hoạt động trong ngành tình dục khác lại được coi là hợp pháp. Theo Havocscope, một tổ chức nghiên cứu về thị trường chợ đen toàn cầu, ngành công nghiệp tình dục ở Nhật Bản tạo ra khoảng 24 tỉ USD mỗi năm.

Ủng hộ trợ cấp cho phụ nữ ngành tình dục.

Khi Chính phủ Nhật Bản bắt đầu tập hợp các gói cứu trợ, họ ban đầu đã loại trừ những người hoạt động hợp pháp trong ngành công nghiệp giải trí và tình dục. Điều này gây ra sự chỉ trích từ các nhà hoạt động và thành viên phe đối lập, những người gọi việc loại trừ là "phân biệt đối xử nghề nghiệp". Trong một lá thư gửi Chính phủ vào đầu tháng 5, tổ chức vận động Nhật Bản Sex Work And Sexual Health (SWASH) viết: "Không được loại bỏ gái ngành khỏi danh sách nhận tiền hỗ trợ. Chúng tôi muốn họ và con cái của họ được bảo vệ, giống như những người lao động khác".

Các quan chức đã phải đảo ngược ý định vài ngày sau đó, khi cho hay kế hoạch đề xuất sẽ gồm những người làm việc hợp pháp trong ngành công nghiệp tình dục. Theo các hướng dẫn được soạn thảo, các tổ chức sử dụng lao động trong ngành tình dục có thể nhận được trợ cấp để bù đắp cho việc nhân viên phải ở nhà để chăm sóc trẻ em trong thời gian đóng cửa trường học. Những người hành nghề mại dâm thất thu do coronavirus cũng có thể nộp đơn xin nhận tiền mặt.

Tuy nhiên, động thái này tiếp tục gây dư luận trái chiều ở Nhật Bản, nơi xã hội vẫn tồn tại định kiến đối với gái ngành nhạy cảm. Thậm chí, một số nhân vật nổi tiếng trong lĩnh vực giải trí cũng phản đối việc sử dụng tiền của người nộp thuế để trợ cấp gái ngành.

Đáp lại những chỉ trích nhắm vào chính sách trên, hashtag #NightWorkIsAlsoWork (Làm việc đêm cũng là làm việc) - "việc đêm" là một chuyển ngữ cho hoạt động ngành tình dục - đã lan truyền mạnh trên mạng xã hội. Trong một bài đăng có hashtag như vậy, một người dùng Twitter giấu tên cho biết nhiều chị em tham gia vào ngành này chỉ để trả nợ các khoản vay thời sinh viên. Dòng tweet thu hút 9.000 lượt thích và 3.800 lượt chia sẻ, lập luận rằng các chị em làm ngành này không cần tiền trợ cấp để thưởng thức những thứ xa xỉ như ăn thịt bò Wagyu - mà là để chi trả các khoản tối thiểu như tiền thuê nhà, tiền đi chợ...

Chật vật về thủ tục

Là một gái ngành công nghiệp tình dục ở Nhật Bản, cô gái có nghệ danh Mika từng tiếp ba hoặc bốn khách hàng mỗi ngày – đó là trước khi xảy ra đại dịch coronavirus. Bây giờ, khi mọi người ở nhà và tránh tiếp xúc gần, Mika mất khách hàng và hết tiền. Không có tiền dự phòng hoặc các nguồn thu nhập khác, Mika nói rằng cô đang sống bằng tiền đi vay. Cô đã cố gắng tìm các công việc khác, nhưng không có ai tuyển dụng giữa khủng hoảng kinh tế. Với tình hình này, Mika có thể không còn khả năng trả tiền thuê nhà hay mua nhu yếu phẩm, chứ đừng nói đến việc trả hết khoản nợ mà cô vừa đi vay.

Các dịch vụ giải trí khác cũng khó khăn - (Ảnh Reuters)

Mika trải lòng: "Tôi lo lắng liệu mình sẽ có chốn dung thân hay còn có thể tìm được công việc mưu sinh nữa không? Tất nhiên tôi cũng lo lắng về sức khởe bản thân nhưng bây giờ tôi quan tâm nhiều hơn về việc làm thế nào để sống qua ngày". Nhưng đối với nhiều gái ngành, gói trợ cấp không làm họ yên tâm hơn vì các điều kiện để được hưởng trợ cấp quá nhiêu khê và bó buộc. Mika nhận xét: "Chính phủ không nói rõ rằng, họ sẽ giúp đỡ người trong giới chúng tôi. Có nhiều chị em bán phấn mà lơi việc là hết cái ăn và không sống được".

Mika làm nghề “thư giãn" được phép hoạt động hợp pháp. Thực ra thì gái “thư giãn” một chuyển ngữ cho các dịch vụ chung đụng mà không giao hợp. Một hình thức phổ biến khác của hoạt động mại dâm hợp pháp là "massage", có thể cung cấp các dịch vụ như quan hệ tình dục bằng miệng tại các tiệm.

Nhiều gái ngành tại Nhật cũng nói rằng các quy tắc của Chính phủ về hỗ trợ tài chính và các điều kiện cần đáp ứng là khó hiểu và khó xoay sở. Chẳng hạn, Mika cho biết, không rõ liệu chính sách này chỉ dành cho những người đã mất một khoản thu nhập nhất định hay những người đã bị thất nghiệp hoàn toàn, chẳng hạn như các đại lý kết nối khách hàng và gái mại dâm, ngưng hoạt động.

Và có một vấn đề khác: Kế hoạch yêu cầu người nộp đơn xin trợ cấp phải chứng minh tiền lương và thu nhập bị mất. Đây là một thách thức đáng kể đối với gái ngành, những người thường sống bằng tiền bo vốn khó thống kê và mức lương của họ không ổn định. Nhiều gái ngành thường không báo cáo nghề nghiệp hoặc thu nhập đầy đủ của họ trên tờ khai thuế do tính chất công việc của họ nhạy cảm, tất nhiên họ sợ bị lộ nhiều thứ. Ngay cả khi hoạt động của họ là hợp pháp, cảm giác xấu hổ và sợ bị kỳ thị khiến nhiều người không muốn tự nhận mình là gái ngành tình dục trong hồ sơ. Mika cho biết ngay cả gia đình của mình cũng không biết Mika làm gì để kiếm sống.

Và việc thiếu giấy tờ chứng nhận có thể ngăn gái ngành nhận được tiền trợ cấp. Mika than thở: "Không rõ làm thế nào những người lao động tự do có thu nhập chưa được báo cáo với Chính phủ có thể được tiếp cận gói trợ cấp. Tôi muốn xin trợ cấp, nhưng không rõ bắt đầu làm thế nào. Tôi bị mắc kẹt thật sự". Tokyo vẫn đang soạn thảo các điều khoản của gói kích thích kinh tế. Một sửa đổi được đề xuất sẽ chi 100.000 yen (khoảng 928 USD) cho mỗi người, thay vì 300.000 yên (2.785 USD) cho mỗi hộ gia đình bị mất thu nhập. Nếu cấp theo hộ thì sẽ là rắc rối cho Mika. Bây giờ Mika phải chờ Chính phủ hoàn thiện chính sách về gói kích thích dự kiến sẽ được mổ xẻ tới đây và hy vọng khi ấy sẽ rõ ràng hơn.

Chuyển hướng online, phục vụ qua điện thoại người có tuổi

Viện nghiên cứu Yano tại Tokyo, Nhật Bản cho biết, thời COVID-19 khoảng 28% dân số của nước này trên 65 tuổi và họ thích được tâm sự, trò chuyện hơn là "làm chuyện tình cảm".

Mặc dù chưa có số liệu chính thức nhưng theo tờ Economist, các khách hàng hiện nay ở Nhật ngày càng ưa thích những dịch vụ nhẹ nhàng hơn là các quan hệ thể xác. Theo nhà xã hội học Masahiro Yamada, những khách hàng ngày nay không còn quá quan trọng việc có được quan hệ hay không mà cái họ hướng đến là những thỏa mãn về tâm lý, tình cảm.

Tiêu biểu cho hiện tượng này là các quán rượu Kyabakura, nơi đàn ông đến uống rượu, tụ tập với các tiếp viên (Hostess) và chỉ để mua vui bằng câu chuyện chứ không mua dâm. Tất nhiên, những đề nghị "qua đêm" vẫn được đưa ra và quyền quyết định thuộc về các Hostess.

Ngoài ra, Nhật Bản còn có các "câu lạc bộ ước mơ" (Image Club), cho phép cánh đàn ông được đóng vai những nhân vật trong truyện tranh như bác sĩ, người hùng… với các nhân viên nữ đóng giả cùng. Thế rồi những quán Onakura, nơi nam giới Nhật Bản "tự sướng" trong khi các tiếp viên nữ chỉ đóng vai phụ hoặc đứng nhìn. Nghe có vẻ kỳ quặc nhưng xu hướng tình dục của người Nhật đang chuyển biến theo chiều hướng đặc biệt khi dân số nước này già đi còn nền kinh tế thì vẫn tăng trưởng chậm. Thậm chí, ngành phim cấp 3 của Nhật phát triển mạnh mẽ đang khiến một bộ phận thanh niên Nhật thích nằm nhà hơn là ra ngoài kiếm bạn gái.

Trong khi đó, Viện nghiên cứu Yano tại Tokyo cho biết khoảng 28% dân số của nước này trên 65 tuổi và họ thích được vuốt ve, trò chuyện. Bên cạnh đó kể từ sau Thế Chiến thứ II, Nhật Bản đã thúc đẩy hôn nhân và sinh sản nhằm bù đắp lượng lao động mất đi sau chiến tranh. Nước này đã thông qua đạo luật cấm hành nghề thân xác vào năm 1958, khiến rất nhiều lính Mỹ đồn trú tại đây phiền lòng. Trớ trêu thay, chính sự hạn chế này lại gián tiếp khiến một lượng lớn nam giới Nhật dần thờ ơ với chuyện nam nữ. Họ quay sang những loại hình tự thỏa mãn khác như phim ảnh, trò chơi, truyện tranh.

NGUYỄN HƯNG (tổng hợp & dịch)