Bí ẩn loài chim sẵn sàng tuyệt thực tự vẫn nếu bị nhốt

Loài chim có bộ lông đuôi mượt, đẹp hiếm có

Loài chim này được biết đến với bộ lông màu xanh lá cây rực rỡ, phần dưới màu đỏ đậm, mào màu xanh lá cây xù xì. Ấn tượng nhất là bộ lông đuôi dài mượt, có chiều dài gấp đôi chiều dài cơ thể của loài chim này.

Chim Quetzal là loài chim đẹp hiếm có trên thế giới. Chúng có kích thước nhỏ cỡ chim bồ câu, bụng đỏ lưng xanh, còn phần đầu và ngực thì có màu nâu nhạt, lông vũ toàn thân tỏa ra một màu xanh lá rực rỡ và chúng có một chiếc mỏ màu đỏ tươi xinh xắn. Màu đỏ và xanh lục của loài chim này hòa lẫn tạo nên một tổng thể bắt mắt.

“Quetzal” có nghĩa là “lông vũ màu vàng lục” trong ngôn ngữ của người da đỏ Maya và Aztec. Chim Quetzal thuộc họ Trogonidae, sống trong các khu rừng từ miền nam Mexico đến miền tây Panama. Đây là loài chim ăn tạp, chúng hầu như ăn bất cứ thứ gì, bao gồm trái cây, quả mọng, côn trùng, thằn lằn, ếch và bất cứ loài động vật nhỏ nào khác mà chúng bắt được.

Lông đuôi của loài chim Quetzal có ý nghĩa rất quan trọng về mặt văn hóa. Trong nền văn minh Maya và Aztecs cổ xưa, chỉ có nhà vua và thầy tế cao cấp mới được đeo chiếc lông đuôi dài xanh biếc như ngọc phỉ thúy này. Trong nhiều ngôn ngữ ở khu vực Trung Mỹ, chữ “Quetzal” còn mang ý nghĩa quý báu, thần thánh, ngay thẳng.

Loài chim được mệnh danh là biểu tượng của tự do

Bởi vì loài chim Quetzal có khí chất cao quý và yêu tự do nên không thể nhốt trong lồng, nếu không chúng thà tuyệt thực đến chết. Vì vậy nên loài chim này còn được gọi là “Chim Tự Do”, tượng trưng cho thần linh và sức mạnh trong văn hóa Maya và Aztec.

Vào mùa giao phối, ngoài phần lông mào màu xanh lục ở đỉnh đầu, chúng còn mọc lông đuôi cực dài để hấp dẫn được chim mái. Khi cần gây chú ý cho con mái, chim Quetzal trống thường sẽ bay xuống từ trên cây cao, để lộ phần lông vũ trên lưng nhằm thể hiện sự hùng dũng, cũng như hót cho chim mái nghe.

Tới khi chim mái đẻ trứng, chúng thay phiên nhau ấp trứng, thời điểm ấp, chim trống thường sẽ gập lông vũ trên lưng lại để tránh bị nhìn thấy. Tuy nhiên do lông đuôi của chúng quá dài nên vẫn sẽ bị lộ ra ngoài.

Ngày nay, nạn phá rừng, nạn săn bắt của những kẻ sưu tầm động vật lạ và nạn trộm lông vũ đã làm thu hẹp môi trường sống và dẫn đến sự suy giảm quần thể loài chim Quetzal quý hiếm này. Tuy nhiên may mắn là nhờ có các khu bảo tồn như El Jaguar ở Nicaragua và Vườn quốc gia Los Quetzales ở Costa Rica mà môi trường sống của chúng đã được bảo vệ một phần.

NGUYỄN HƯNG