Indonesia đẩy mạnh phát triển AI

AI Talent Factory được thiết kế như một trung tâm phát triển nhân tài toàn diện, kết hợp giữa nghiên cứu chuyên sâu và ứng dụng công nghiệp.

Theo Thứ trưởng Bộ Truyền thông và Kỹ thuật số Nezar Patria, AI Talent Factory là một phần quan trọng trong chương trình nghị sự của chính phủ Tổng thống Prabowo Subianto, đồng thời hoàn toàn phù hợp với tầm nhìn “Asta Cita” – 8 Nguyện vọng – nhấn mạnh vào việc củng cố hạ tầng kỹ thuật số và phát triển nguồn nhân lực vượt trội để đưa đất nước tiến sâu vào kỷ nguyên số.

Chương trình này không chỉ đơn thuần là một cơ sở đào tạo, mà được thiết kế như một trung tâm phát triển nhân tài toàn diện, kết hợp nghiên cứu chuyên sâu với ứng dụng công nghiệp. Nó cũng đóng vai trò như bước phát triển tiếp nối, gia tốc cho những sáng kiến đã đạt nhiều thành công trước đó như Học bổng Tài năng Kỹ thuật số (Digital Talent Scholarship) và Học viện Lãnh đạo Kỹ thuật số (Digital Leadership Academy) vốn đã được triển khai trong suốt 5 năm qua. Song song với việc đào tạo con người, chính phủ Indonesia cũng đang khẩn trương hoàn thiện Lộ trình phát triển AI quốc gia và dự kiến sẽ sớm trình Tổng thống ban hành một Sắc lệnh về quản lý, phát triển và ứng dụng AI trên diện rộng.

Tuy nhiên, tham vọng này cũng đi kèm với một thực tế thách thức: Indonesia được dự báo sẽ cần tới 12 triệu nhân lực cho nền kinh tế số vào năm 2030 – bao gồm cả lĩnh vực AI – nhưng hệ sinh thái hiện tại mới chỉ có khả năng cung cấp khoảng 3 triệu người. Trong khi đó, Indonesia lại nằm trong nhóm ba quốc gia có lượng người dùng AI hằng tuần lớn nhất thế giới và thuộc top 30 thị trường AI toàn cầu, nhưng số lượng nhà phát triển AI vẫn ở mức thấp. Nguyên nhân được chỉ ra là tỷ lệ áp dụng giao diện lập trình ứng dụng (API) còn hạn chế, hạ tầng kỹ thuật số chưa hoàn thiện, nguồn vốn đầu tư giai đoạn đầu còn ít, và các quỹ đầu tư mạo hiểm trong nước chưa thực sự mặn mà với công nghệ mới nổi như AI.

Để khắc phục những hạn chế này, cơ quan phụ trách phát triển AI của Indonesia đã đề xuất thành lập Quỹ AI tối cao nhằm hỗ trợ tài chính cho chiến lược biến quốc gia quần đảo này thành trung tâm AI của khu vực. Đây là một trong những đề xuất quan trọng được nêu trong Sách Trắng AI dài 179 trang mà Reuters tiếp cận, với mục tiêu thu hút đầu tư nước ngoài và đưa Indonesia vào vị trí cạnh tranh trong cuộc đua toàn cầu về AI và sản xuất chip.

Quỹ AI tối cao dự kiến sẽ được quản lý bởi Quỹ Đầu tư quốc gia Danantara Indonesia – tổ chức đang nắm giữ hơn 900 tỷ USD tài sản. Mặc dù tài liệu chưa tiết lộ số vốn cần thiết, kế hoạch này được ước tính triển khai trong giai đoạn 2027 – 2029 theo mô hình hợp tác công – tư, đồng thời đề xuất tăng ưu đãi thuế cho các nhà đầu tư trong nước vào lĩnh vực AI.

Những bước đi này diễn ra trong bối cảnh Indonesia vừa tái cơ cấu bộ máy chính phủ. Tháng 10/2024, Tổng thống Prabowo Subianto công bố nội các nhiệm kỳ 2024 – 2029 gồm 48 bộ và 5 cơ quan ngang bộ, trong đó Bộ Truyền thông và Thông tin được đổi tên thành Bộ Truyền thông và Kỹ thuật số. Bà Meutya Hafid được bổ nhiệm làm Bộ trưởng và được giao nhiệm vụ dẫn dắt quá trình chuyển đổi số quốc gia, đồng thời truyền tải thông điệp này tới toàn bộ các thành viên nội các mới.

Với hơn 150 triệu người dùng Internet, Indonesia hiện xếp thứ 5 thế giới về số lượng người sử dụng mạng, trong đó 130 triệu người thường xuyên truy cập mạng xã hội qua thiết bị di động. Đây vừa là lợi thế thị trường, vừa là nền tảng để quốc gia này triển khai các chiến lược AI quy mô lớn.

Rõ ràng, với tầm nhìn chiến lược, sự hậu thuẫn chính trị từ cấp cao nhất, và các kế hoạch đầu tư quy mô lớn, Indonesia đang thể hiện quyết tâm không chỉ bắt kịp mà còn bứt phá trong cuộc đua trí tuệ nhân tạo của khu vực và thế giới.