Cùng phụ nữ dân tộc thiểu số thay đổi “nếp nghĩ, cách làm”
(PNTĐ) - Hoạt động tuyên truyền, vận động thay đổi “nếp nghĩ, cách làm” góp phần xóa bỏ các định kiến và khuôn mẫu giới trong gia đình và cộng đồng, những tập tục văn hóa có hại là 1 trong 4 nội dung thực hiện Dự án 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em” ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Đa dạng các hình thức tuyên truyền
Dự án 8 là một trong 10 Dự án thành phần thuộc Chương trình MTQG phát triển KTXH vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi giai đoạn 2021-2025, giao cho Hội LHPN Việt Nam chủ trì thực hiện (theo Quyết định số 1719/QĐ-TTg ngày 14/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ), với mục tiêu nhằm nâng cao nhận thức, thay đổi định kiến giới, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần, bảo vệ, chăm sóc phụ nữ và trẻ em, thực hiện mục tiêu bình đẳng giới ở vùng đồng bào DTTS và miền núi. Trung ương Hội LHPN Việt Nam chủ trì phối hợp với Ủy ban Dân tộc tổ chức hội nghị triển khai Dự án 8 tới các địa phương ngay sau khi Chương trình MTQG được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Tại Hà Nội, Hội LHPN Hà Nội được giao chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, UBND các huyện Ba Vì, Thạch Thất, Quốc Oai, Mỹ Đức, Chương Mỹ, để tham mưu cho UBND TP triển khai Dự án 8. Mục đích nâng cao nhận thức, thay đổi định kiến, chăm lo đời sống vật chất và tinh thần, bảo vệ và chăm sóc phụ nữ và trẻ em, thực hiện bình đẳng giới, và giải quyết hiệu quả các vấn đề cấp thiết của phụ nữ và trẻ em tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi của Thủ đô. Đặc biệt, chú trọng đẩy mạnh tuyên truyền, thay đổi “nếp nghĩ, cách làm” của phụ nữ đồng bào dân tộc thiểu số. Trong thời gian qua, Hội đã chú trọng thực hiện các biện pháp, giải pháp ưu tiên hoạt động truyền thông; đồng thời tập trung nguồn lực cho hoạt động truyền thông.
Theo Chủ tịch Hội LHPN Hà Nội Lê Kim Anh, Hội đã chủ đạo, hướng dẫn các huyện và các xã thuộc địa bàn thực hiện dự án thành lập, vận hành và duy trì hoạt động mô hình điểm “Tổ truyền thông cộng đồng”. Kết quả, tại 14 xã địa bàn vùng DTTS đã thành lập 14 tổ/nhóm truyền thông với tổng số 140 thành viên là những người có uy tín, có kinh nghiệm tuyên truyền tại cộng đồng. Các tổ truyền thông có nhiệm vụ truyền thông, nâng cao kiến thức giới, bình đẳng giới, kiến thức pháp luật, xóa bỏ các tập tục văn hóa lạc hậu ảnh hưởng đến việc thực hiện các mục tiêu bình đẳng giới. Bên cạnh đó, Hội tổ chức một số sự kiện truyền thông lớn như: Ngày hội “Bình đẳng giới với phụ nữ DTTS và miền núi tại huyện Ba Vì với nhiều hoạt động phong phú nhằm tôn vinh vai trò của phụ nữ DTTS trong phát triển kinh tế - xã hội; Cuộc thi truyền thông “Thay đổi nếp nghĩ, cách làm vì bình đẳng giới với phụ nữ DTTS” với sự tham gia của các thành viên từ các tổ truyền thông cộng đồng các xã; Liên hoan văn hóa “Bình đẳng giới với phụ nữ DTTS” tại huyện Thạch Thất…
Các hoạt động truyền thông kiến thức, tư vấn pháp luật cũng được các cấp Hội đẩy mạnh, Hội còn tố chức các buổi tập huấn cung cấp kiến thức về nội dung nâng cao kỹ năng xúc tiến thương mại; xây dựng thương hiệu, kết nối tiêu thụ sản phẩm an toàn tại các xã vùng đồng bào DTTS và miền núi tại 5 huyện. Nhờ đó, phụ nữ dân tộc thiểu số có thể nâng cao kiến thức và kỹ năng ứng dụng công nghệ trong phát triển kinh tế.
Còn tại tỉnh Phú Thọ, từ năm 2022 đến 2024, Hội LHPN tỉnh Phú Thọ đã tập trung chỉ đạo, tổ chức nhiều hoạt động triển khai thực hiện Dự án 8 tại 5 huyện, 47 xã, 222 thôn; chỉ đạo điểm thành lập tổ truyền thông cộng đồng mẫu và hướng dẫn phương pháp vận hành 152 Tổ tại 5 huyện thực hiện Dự án. Các Tổ đều được cấp phát tài liệu, loa di động... để thực hiện công tác truyền thông về bình đẳng giới trong cộng đồng.
Nhận thức được sự cần thiết của việc thành lập mô hình truyền thông cộng đồng tại vùng đồng bào DTTS và miền núi, những năm qua Tổ truyền thông cộng đồng tại xã Thanh Sơn, huyện Như Xuân, tỉnh Thanh Hóa đã góp phần thay đổi nếp nghĩ, cách làm, xóa bỏ các định kiến giới.
Chị Ngân Thị Nhất, Chủ tịch Hội LHPN xã Thanh Sơn cho biết: Tổ truyền thông cộng đồng tại địa phương không có khuôn khổ, cả cộng đồng thôn bản có thể tham gia được. Ban quản lý tổ truyền thông cộng đồng có 10 người gồm: Bí thư, trưởng thôn, người có uy tín trong thôn bản, có tổ hòa giải, đại diện các tổ chức đoàn thể: Hội Phụ nữ, Hội Nông dân, Đoàn Thanh niên, Cựu chiến binh, hội viên tiêu biểu. Các thành viên Tổ đã tuyên truyền giáo dục cho bà con về chính sách, pháp luật và các quyền lợi khác, phối hợp giáo dục cho trẻ em vị thành niên, trẻ em gái về phòng, chống buôn bán phụ nữ và trẻ em. Bên cạnh đó, đẩy mạnh tuyên truyền thực hiện tốt các chương trình về xây dựng nông thôn mới, cuộc vận động xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch; phòng chống suy dinh dưỡng; không có trẻ bỏ học...
Nhân rộng mô hình “Tổ truyền thông cộng đồng”
Hoạt động của các mô hình “Tổ truyền thông cộng đồng” đã mang lại hiệu quả, tác động tích cực, góp phần thay đổi “nếp nghĩ, cách làm” của đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Chị Võ Thị Mộng Khương, Chủ tịch Hội LHPN xã Ea Sô, huyện Ea Kar, tỉnh Đắk Lắk cho biết: Ea Sô là xã đặc biệt khó khăn, nằm ở phía Đông Bắc huyện Ea Kar, có 3 buôn DTTS/7 thôn, buôn; tổng số dân là 4307 khẩu/1004 hộ với 11 dân tộc anh em cùng chung sống (trong đó người đồng bào dân tộc thiểu số chiếm hơn 60%, chủ yếu là người dân tộc Ê Đê)
Ngay từ khi thực hiện triển khai Dự án 8, Hội LHPN xã đã tiến hành khảo sát nhu cầu, đánh giá thực trạng và tham mưu UBND xã ban hành quyết định thành lập 2 mô hình điểm “Tổ truyền thông cộng đồng” tại buôn Ea Púk và buôn Cư Ana Săn với 14 thành viên, đến nay kiện toàn 20 thành viên. Hội LHPN xã tiếp tục tham mưu cấp ủy, chính quyền địa phương thành lập 5 mô hình “Tổ truyền thông cộng đồng” tại các thôn đặc biệt khó khăn trên địa bàn xã; nâng tổng số lên 7 mô hình trên địa bàn.
Từ khi thành lập đến nay các Tổ đã đẩy mạnh các hoạt động truyền thông phù hợp với nhu cầu, tình hình thực tiễn, giúp cho tỷ lệ người dân tham gia các hoạt động truyền thông đạt trên 60% số hộ dân, trong đó có sự tham gia tích cực của người dân tộc thiểu số; các tổ đã tư vấn thành công hơn 20 trường hợp liên quan đến tảo hôn, tục nối dây, phòng chống bạo lực…; công tác tuyên truyền về bình đẳng giới cho nam giới đạt hiệu quả tích cực, 30 ông chồng tại các thôn, buôn đã chia sẻ việc nhà với vợ, đồng ý cho vợ tham gia hoạt động Hội, phong trào thể dục, thể thao, hưởng thụ giá trị văn hóa tinh thần; tỷ lệ trẻ em được tiêm chủng đầy đủ đạt 95%.
Đặc biệt, tổ truyền thông còn là cầu nối đề xuất với chính quyền xã hỗ trợ 9 hộ gia đình khó khăn số tiền 90 triệu đồng phát triển mô hình “Nuôi bò vươn lên thoát nghèo”; hỗ trợ phụ nữ tiếp cận dễ dàng hơn các dịch vụ, như: Bảo hiểm y tế, chăm sóc sức khỏe, bảo vệ môi trường…
Nhằm tiếp tục phát huy vai trò của mô hình “Tổ truyền thông cộng đồng” tại các thôn, buôn, chị Võ Thị Mộng Khương, Chủ tịch Hội LHPN xã Ea Sô đề nghị Hội Phụ nữ các cấp đề xuất cơ chế hỗ trợ tài chính ổn định, lâu dài cho mô hình “Tổ truyền thông cộng đồng”; trang bị cơ sở vật chất thiết thực tổ truyền thông nhằm hướng đến truyền thông gián tiếp bằng ứng dụng công nghệ thông tin vào tuyên truyền để cung cấp thông tin đến người dân được đa chiều... để hỗ trợ mô hình thực hiện tốt vai trò, trách nhiệm trong công tác tuyên truyền tại cộng đồng. Bên cạnh công tác tập huấn, đề nghị cung cấp các tài liệu truyền thông mới, cụ thể, thường xuyên, liên tục nhằm hướng đến hỗ trợ về mặt kiến thức cho các Tổ truyền thông được toàn diện hơn…
Phó Chủ tịch Hội LHPN Việt Nam Nguyễn Thị Minh Hương cho biết: Dự án 8 được thiết kế với 4 nhóm nội dung hoạt động trọng tâm và 9 chỉ tiêu cốt lõi, chú trọng quan tâm hỗ trợ phát triển toàn diện cho phụ nữ và trẻ em gái tại các thôn, xã đặc biệt khó khăn và thúc đẩy bình đẳng giới ở vùng đồng bào DTTS và miền núi. Thời gian tới, các cấp Hội LHPN Việt Nam sẽ tiếp tục tập trung đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức, khơi dậy nội lực, sự chủ động của phụ nữ vùng DTTS và miền núi; phát huy sự chủ động, trách nhiệm của từng địa phương, sự tham gia của cộng đồng trong thực hiện bình đẳng giới phù hợp với đặc điểm địa bàn, thành phần dân tộc, văn hoá của mỗi địa phương.
