Cùng trẻ đón hè an toàn
(PNTĐ) - Thời gian qua, thành phố Hà Nội đã có nhiều giải pháp để phòng chống tai nạn thương tích, trong đó có tai nạn đuối nước ở trẻ em, qua đó xây dựng môi trường sống an toàn cho mọi người, nhất là trong những dịp hè.
Dạy bơi, dạy kỹ năng sinh tồn cho trẻ
Học sinh cả nước đang sắp bước vào kỳ nghỉ hè, cũng là khoảng thời gian nắng nóng kéo dài. Các hoạt động ngoài trời và bơi lội sẽ là lựa chọn yêu thích của các em. Nhưng niềm vui ấy có thể nhanh chóng biến thành bi kịch nếu thiếu sự giám sát và kiến thức an toàn cần thiết. Theo thống kê, mỗi năm, cứ vào dịp nghỉ hè, trên cả nước có khoảng 2.000 trẻ tử vong do đuối nước. Đặc biệt, tỷ lệ tử vong do đuối nước ở khu vực nông thôn cao gấp 4 lần so với thành thị. Tại Hà Nội, nhất là các vùng ngoại thành, trẻ em vẫn còn phổ biến tập bơi tại ao, hồ, sông, suối..., tiềm ẩn nguy cơ đuối nước cao.
Bác sĩ Nguyễn Trọng An - chuyên gia về trẻ em cho biết, đuối nước ở trẻ em do nhiều nguyên nhân, nhưng tập trung vào 4 nguyên nhân chính. Thứ nhất, đó là sự chủ quan, lơ là của các bậc cha mẹ, người lớn đã không quan tâm đến con trẻ, để con trẻ rơi vào tình trạng nguy hiểm, gây nên đuối nước; hai là vấn đề thiếu ý thức chấp hành các luật, các quy định về an toàn.
Ví dụ như Luật An toàn giao thông đường thủy, đi tàu thủy, đò, thuyền phải mặc áo phao; những nơi trẻ em không được đến, chỗ nước sâu, có biển báo thì không được tới… Ba là do môi trường sống còn thiếu an toàn với trẻ và thứ tư là hầu hết trẻ em Việt Nam thiếu kỹ năng sinh tồn dưới nước.
Theo thống kê, riêng trong năm 2024, Hà Nội đã tổ chức 398 lớp phổ cập bơi cho 52.588 em học sinh, trong đó 50.814 em đã biết bơi sau khóa học, đạt tỷ lệ 96,6%. Đây là nỗ lực đáng ghi nhận trong bối cảnh Việt Nam vẫn nằm trong nhóm các quốc gia có tỷ lệ tử vong do đuối nước trẻ em cao nhất khu vực Đông Nam Á.
Bác sĩ Nguyễn Trọng An cho biết, người lớn và các bậc cha mẹ phải chú ý đến trẻ em, trọng tâm là trẻ em và hỗ trợ cho trẻ em các kỹ năng sinh tồn. Từ những kỹ năng trẻ em biết thở dưới nước, biết bơi, biết lặn,… và đặc biệt là kỹ năng sinh tồn trong môi trường nước. “Khi luyện tập cho trẻ em từ 6-7 tuổi trở lên phải hỗ trợ các em các kỹ năng sinh tồn dưới nước. Trẻ em phải luyện thật quen ở trong môi trường nước, sau đó, mới để cho các em xuống nước...”.
Để trẻ có một mùa hè bổ ích
Nhằm tăng cường giáo dục kiến thức, kỹ năng phòng, chống đuối nước cho học sinh, nâng cao năng lực tự phòng ngừa, tự bảo vệ của học sinh trước nguy cơ bị đuối nước, Phó Thủ tướng Lê Thành Long vừa ký Quyết định số 1717/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình Tăng cường giáo dục kiến thức, kỹ năng phòng, chống đuối nước cho học sinh giai đoạn 2025 - 2035. Chương trình cũng nhằm bảo đảm điều kiện và tổ chức hiệu quả việc dạy bơi an toàn cho học sinh để tăng tỷ lệ học sinh biết bơi và biết kỹ năng phòng, chống đuối nước, góp phần làm giảm tỷ lệ học sinh bị đuối nước.
Chương trình đưa ra một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm như: Tổ chức truyền thông nâng cao nhận thức và trách nhiệm về phòng, chống đuối nước học sinh; giáo dục kiến thức, kỹ năng phòng, chống đuối nước và dạy bơi an toàn cho học sinh; rà soát, hoàn thiện cơ chế, chính sách cho việc tổ chức dạy bơi an toàn trong trường học.
Tại Hà Nội, UBND thành phố Hà Nội cũng đã ra kế hoạch triển khai thực hiện Quyết định số 1717/QĐ-TTg ngày 31/12/2024 của Thủ tướng Chính phủ, theo đó, phấn đấu đến năm 2030, có 95% cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh, cha mẹ học sinh và các cá nhân liên quan được truyền thông nâng cao nhận thức, kiến thức, trách nhiệm về phòng, chống đuối nước học sinh và đạt tỷ lệ 100% vào năm 2035; 70% học sinh được dạy kiến thức và thực hành kỹ năng phòng, chống đuối nước và đạt tỷ lệ 90% vào năm 2035.
UBND thành phố giao Sở Giáo dục và Đào tạo là cơ quan thường trực, tổ chức triển khai thực hiện chương trình, chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành, đơn vị liên quan tổ chức triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp. Triển khai tổ chức kiểm tra, giám sát, đánh giá việc triển khai thực hiện chương trình; đề xuất điều chỉnh, bổ sung nội dung chương trình nếu cần thiết; tổ chức sơ kết chương trình vào năm 2030 và tổng kết chương trình vào năm 2035.
Mới đây, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội cũng vừa phối hợp với UBND thị xã Sơn Tây tổ chức Lễ phát động toàn dân tập luyện môn bơi, phòng chống đuối nước năm 2025. Tại buổi lễ, Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội Phạm Xuân Tài kêu gọi các sở, ban, ngành, đoàn thể, UBND các quận, huyện, thị xã đẩy mạnh công tác phối hợp, xác định việc dạy bơi, phòng chống đuối nước là nhiệm vụ quan trọng. Trong thời gian tới, cần phát động phong trào trẻ em học bơi tại tất cả các loại hình bể bơi hiện có trên địa bàn, nhất là trong dịp hè.
Đồng thời, tiếp tục tập huấn nghiệp vụ bơi an toàn, kỹ năng phòng chống đuối nước cho cán bộ, giáo viên, hướng dẫn viên tại cơ sở. Song song với đó, các địa phương cần vận động các tổ chức, cá nhân đầu tư xây dựng hồ bơi, bể bơi tại các xã, phường, trường học, tạo điều kiện để trẻ em được học bơi với mức phí ưu đãi hoặc miễn giảm…
Hiện nay trên địa bàn Thủ đô có hơn 300 bể bơi, góp phần quan trọng trong việc tạo điều kiện bơi và phổ cập bơi, nâng cao tầm vóc, thể lực cho trẻ em. Hầu hết các bể bơi được đầu tư cơ sở vật chất, thường xuyên tổ chức các hoạt động bơi lội, mở các lớp phổ cập bơi và phòng chống đuối nước cho trẻ em.
Ngay từ đầu tháng 5, nhiều bể bơi ở nội thành Hà Nội đã bắt đầu mở đăng ký các lớp học bơi cho trẻ. Chị Tuyết Mai (quận Bắc Từ Liêm) cho biết, hàng năm, chị đều đưa các con đi bơi vào dịp nghỉ hè. “Học bơi giúp con cao hơn, khoẻ hơn, tự tin hơn trong giao tiếp. Sau khi các con hoàn thành các khoá học bơi cơ bản, tôi sẽ cho con học tiếp khoá sinh tồn trong nước”, chị Mai nói.
Ở các vùng ngoại thành Hà Nội, nhiều ao làng đã được người dân đầu tư, cải tạo thành “bể bơi khổng lồ” cho người dân và trẻ em bơi lội vào dịp hè. Tại huyện Thanh Oai, người dân làng Hưng Giáo, xã Tam Hưng đã cùng nhau quyên góp được 1,3 tỷ đồng để cải tạo ao làng thành bể bơi. Sau 1 năm xây dựng, đến năm 2023, bể bơi đưa vào hoạt động, có diện tích 1.100m2. Người dân và trẻ em được bơi lội hoàn miễn phí 1 năm đầu, đến năm 2024 về sau, người dân đã thành lập CLB bơi, đồng thời thu phí 100.000 đồng/4 tháng/ 1 người. Đại diện ban quản lý bể bơi cho biết, số tiền đó để chi trả cho việc thay nước, vệ sinh ao và phụ phí cho nhân viên cứu hộ, an ninh...
Dưới sự giám sát quản lý của của các thành viên Ban quản lý, hồ bơi làng Hưng Giáo luôn luôn đảm bảo an toàn tuyệt đối cho các em nhỏ. Ban Quản lý vận hành ao bơi làng Hưng Giáo đều cắt cử người trực an ninh, liên tục phát loa nhắc nhở các cháu bé bơi an toàn. Bể bơi được thay nước 2 lần/tuần từ giếng ngầm và qua bể lắng khoảng 3 ngày trước khi bơm vào ao…
Tại huyện Chương Mỹ, ao Ngõ Cống ở làng Yên Trường, xã Trường Yên cũng được người dân trong xã cùng nhau góp tiền để cải tạo ao làng thành bể bơi miễn phí. Vào những đợt nắng nóng cao điểm nơi đây trở thành địa điểm tụ tập của trẻ em trong làng vào mỗi buổi chiều. Ở huyện Hoài Đức, ao làng Thiên, xã Dương Liễu cũng được người dân quyên góp tiền để cải tạo thành bể bơi khổng lồ cho cả xã sử dụng. Ao rộng khoảng 7.000m2, có độ sâu từ 1-3m tuỳ vị trí. Nhờ ao làng trở thành bể bơi miễn phí mà giờ hầu như trẻ em trong xã Dương Liễu đều đã biết bơi…
Những mô hình này đã và đang mang lại những lợi ích thiết thực cho cộng đồng, cần được duy trì và nhân rộng ở các địa phương khác.
