Dự án báo chí của UNESCO giúp nhà báo gắn bó với nghề
(PNTĐ) - Dự án "Báo chí bền bỉ" (Resilient Journalism) của FEPALC và UNESCO nhằm bảo vệ và hỗ trợ các nhà báo ở Mỹ Latinh và Caribbean tiếp tục công việc trong môi trường an toàn, đồng thời giúp họ tái hòa nhập và được công nhận tại cộng đồng tiếp nhận.
Bạo lực, sự truy đuổi, và di dời cưỡng bức đã ảnh hưởng đến những người tìm cách đưa thông tin trung thực ra cộng đồng trong các bối cảnh có sự xuất hiện của tham nhũng, tội phạm có tổ chức và các yếu tố khác.
Để đối phó với thực tế này, Liên đoàn các Nhà báo Mỹ Latinh và Caribbean (FEPALC), với sự hỗ trợ từ Chương trình Phát triển Truyền thông Quốc tế của UNESCO (IPDC), đã triển khai dự án "Báo chí bền bỉ".
Mục tiêu của sáng kiến này là bảo vệ các nhà báo bị di dời và đảm bảo họ có thể tiếp tục công việc của mình. Dự án không chỉ giải quyết các nhu cầu về an toàn và nơi trú ẩn tức thời mà còn cung cấp các công cụ giúp họ tái hòa nhập và được công nhận tại cộng đồng tiếp nhận.
Các nhà báo bị di dời gặp phải nhiều khó khăn trong việc duy trì an toàn và tiếp tục công việc của mình. Những thách thức này bao gồm thiếu giấy tờ công nhận nghề nghiệp, hạn chế hỗ trợ pháp lý và tâm lý, cùng với sự thiếu nhận diện trong mắt các cơ quan chức năng địa phương. Việc không thể hành nghề cũng là một yếu tố góp phần làm gia tăng những khu vực thiếu thông tin, ảnh hưởng đến việc cung cấp thông tin cho công chúng và có thể dẫn đến sự lan truyền thông tin không chính xác.
Dự án này nhắm đến việc trực tiếp hỗ trợ ít nhất 150 nhà báo bị di dời, với ưu tiên dành cho nữ giới, chiếm 60% trong số những người hưởng lợi. Bên cạnh việc đảm bảo an toàn cho họ, dự án còn tập trung vào việc giúp họ tái hòa nhập nghề nghiệp thông qua việc cấp Thẻ Báo chí Quốc tế và xây dựng các mạng lưới hỗ trợ.
“Báo chí là nền tảng của sự minh bạch và trách nhiệm. Không có báo chí, xã hội sẽ mất đi nguồn thông tin quan trọng cho việc ra quyết định. Với dự án '"Báo chí bền bỉ", FEPALC khẳng định cam kết bảo vệ các giá trị dân chủ, nhận thức rằng bảo vệ những người làm báo là bảo vệ quyền được thông tin của cộng đồng,” bà Zuliana Lainez, Phó Chủ tịch FEPALC nhấn mạnh.
Các nội dung chính của dự án:
Thành lập Đơn vị Hỗ trợ Chuyên môn trong Liên đoàn các Nhà báo Mỹ Latinh: Đơn vị này sẽ theo dõi tình hình của các nhà báo bị di dời tại các quốc gia trong khu vực. Công việc theo dõi bao gồm thu thập thông tin về các nguy cơ và nhu cầu cụ thể, cùng với việc phối hợp các hoạt động hỗ trợ nơi trú ẩn tại các quốc gia tiếp nhận như Costa Rica, Peru và Uruguay. Đơn vị này cũng sẽ phát triển các tài liệu hướng dẫn để hỗ trợ quá trình xin tị nạn và di dời cưỡng bức, phục vụ như tài liệu tham khảo cho các nhà báo và các tổ chức hợp tác.
Phát triển Thẻ Báo chí Quốc tế: Dự án đề xuất việc phát triển Thẻ Báo chí Quốc tế do Liên đoàn Các Nhà báo Quốc tế (IFJ) cấp, với mục đích cung cấp công nhận nghề nghiệp cho các nhà báo bị di dời và cũng làm công cụ xác nhận cho những người xin tị nạn. Thẻ này sẽ được hỗ trợ bởi các tổ chức quốc tế như UNHCR và IOM, giúp kiểm tra và xác minh các hồ sơ đăng ký. Các cuộc họp cũng sẽ được tổ chức với các bên liên quan để đảm bảo việc áp dụng và sử dụng thẻ một cách hiệu quả.
Đào tạo và xây dựng năng lực: Dự án sẽ tổ chức năm hội thảo đào tạo — bốn hội thảo trực tuyến và một hội thảo trực tiếp — nhằm trang bị kiến thức. Các chủ đề đào tạo sẽ bao gồm khung pháp lý về tị nạn, các công cụ bảo mật, và chiến lược xây dựng các chính sách bảo vệ tại địa phương. Những người tham gia sẽ là đại diện từ các liên đoàn báo chí, quan sát viên từ UNHCR và IOM, cùng các chuyên gia nhân quyền. Mục tiêu là giúp các công đoàn trở thành những người bảo vệ tích cực cho các nhà báo bị di dời.
Dự án này là một phần tiếp theo của dự án "Hỗ trợ Không gian Truyền thông cho Nhà báo Bị Di Dời", được tổ chức bởi SOCOLAC với sự hỗ trợ của Chương trình Phát triển Truyền thông Quốc tế của UNESCO (IPDC). Dự án cũng đáp ứng các khuyến nghị được đưa ra trong cuộc họp của các tổ chức làm việc với các nhà báo bị di dời, diễn ra vào tháng 4/2024 tại San José, Costa Rica.
Chương trình Phát triển Truyền thông Quốc tế của UNESCO (IPDC) thúc đẩy sự phát triển của các phương tiện truyền thông tại các quốc gia đang phát triển, các quốc gia chuyển đổi và những khu vực bị ảnh hưởng bởi xung đột.
Với tư cách là diễn đàn đa phương duy nhất trong hệ thống Liên Hợp Quốc hỗ trợ cộng đồng quốc tế trong việc phát triển truyền thông, chương trình này cũng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ một môi trường tự do và đa dạng cho báo chí.
