Những tấm gương sống đẹp
(PNTĐ) - Họ là những tấm gương thanh niên khuyết tật tiêu biểu cho sức mạnh của ý chí và tinh thần không ngừng vươn lên, sống có ích và cống hiến. Đó cũng là cách giản dị họ thể hiện tình yêu quê hương, cộng đồng.
Khát khao được cống hiến
Sinh ra và lớn lên tại vùng quê thuộc ngoại thành Hà Nội (huyện Đan Phượng cũ), cô sinh viên Đỗ Thị Hiền Giang, Trường Đại học Thương mại Hà Nội đã trải qua quãng thời gian dài nỗ lực và không ngừng nghỉ.
Năm 2003, Hiền Giang chào đời khi tuổi thai ở tháng thứ 7. Sinh non nên thể trạng của Giang rất yếu, phải nằm lồng kính trong thời gian kéo dài hơn 2 tháng. Lên 2 tuổi, Giang vẫn chưa thể đứng hay đi. Đôi chân co rút vì căn bệnh bại bão (Cerebral Palsy-CP) khiến cô bé chỉ có thể ngồi yên một chỗ nhìn các bạn cùng tuổi vui đùa ngoài sân. Nhìn con gái, bố mẹ Giang lòng như thắt quặn. Quyết tâm chữa trị để con có thể đứng lên và đi được, bố mẹ Giang đã đưa em đi khắp nơi chữa trị vô cùng tốn kém. Lúc 4 tuổi, Giang được giới thiệu đến Trung tâm Phục hồi chức năng Thuỵ An (Ba Vì cũ) và phải trải qua ca phẫu thuật kéo thẳng đôi chân. Sau hơn 1 tháng nằm nghỉ, dưới sự chăm sóc, động viên của bố mẹ, Giang tiếp tục tập đứng, tập đi với những nỗi đau đớn thấu xương tuỷ. Sau 2 năm kiên trì, Giang đã bước được những bước đầu tiên trên chính đôi chân của mình. “Giây phút ấy là một phép màu - một giấc mơ tưởng chừng không thể, nay đã thành hiện thực”, Giang cho biết.
Lên 7 tuổi, nhìn các bạn đồng trang lứa được đến trường, Giang nằng nặc đòi mẹ cho đi học. Giang chọn cách chăm chỉ học tập để chứng minh năng lực của mình và đạt nhiều thành tích, trở thành niềm tự hào của gia đình.

Năm 2022, sau những tháng ngày miệt mài học tập, Hiền Giang tốt nghiệp THPT loại giỏi và trúng tuyển vào ngành Quản trị Kinh doanh, Trường Đại học Thương mại Hà Nội. Những ngày đầu từ quê ra nhập học, môi trường mới có nhiều bỡ ngỡ, Hiền Giang đã phải cố gắng tự xoay xở để thích nghi. Chỗ ở xa, phương tiện di chuyển của em chủ yếu là xe buýt. “Ngày bình thường không sao nhưng mưa, hay khi trái gió trở trời em bị đau người nên khó khăn trong di chuyển. Em lại ở một mình, vì thế cần nhiều thời gian hơn để sinh hoạt, học hành”, Hiền Giang tâm sự.
Trải qua muôn vàn khó khăn nhưng cô sinh viên Đại học Thương mại Hà Nội vẫn miệt mài nỗ lực để hoàn thành các học phần. Không chỉ vậy, Hiền Giang còn tự trang trải chi phí học tập để bớt gánh nặng cho gia đình bằng việc tư vấn bán hàng online ngoài giờ học. Hiện Giang đang là sinh viên năm cuối. Em luôn tự nhắc mình phải cố gắng nỗ lực mỗi ngày, để thực hiện ước mơ là sau này thành lập một doanh nghiệp nhỏ để tạo việc làm cho những người khuyết tật, đặc biệt là cộng đồng người CP - để họ có thể tự lập, cống hiến và được đối xử bình đẳng.
Giang là một trong những nhân vật truyền cảm hứng của chương trình Tỏa sáng nghị lực Việt năm 2025 do Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh lựa chọn biểu dương năm 2025. Quá trình học tập, Hiền Giang tích cực tham gia các hoạt động thiện nguyện, hoạt động xã hội như: Tham gia dự án “Nâng cao năng lực lãnh đạo cho các cán bộ chủ chốt của Hội người khuyết tật và mạng lưới phụ nữ khuyết tật nhằm thúc đẩy bình đẳng giới” được tài trợ từ Quỹ Abilis (Phần Lan) và Hội Người khuyết tật thành phố Hà Nội. Tình nguyện viên các chương trình thiện nguyện “Góp nắng gửi xuân”, “Hơi ấm mùa đông”, "Thương lắm tiếng chổi tre”, phát quà đêm cho người vô gia cư... Em cũng nhận được học bổng tiếng Anh của trường năm 2021 và được cấp chứng nhận “Hoàn thành đề tài nghiên cứu khoa học” của Trường Đại học Thương mại Hà Nội năm 2025.
Thắp lửa tinh thần sống tích cực
Mọi người vẫn thường gọi Tạ Duy Anh (sinh năm 1990, ở Hà Nội) là “Nick Vujicic của Việt Nam”. Với cơ thể nhỏ bé, bước đi khó khăn, nhưng Duy Anh lại là một người truyền cảm hứng cho hàng nghìn bạn trẻ trong cuộc sống.
Duy Anh sinh ra trong gia đình mà cả bố và mẹ đều là những người lính tham gia ở chiến trường trở về. Bố anh là một cựu chiến binh tham gia chiến đấu ở chiến trường Quảng Trị, mang trong mình vết thương về thể chất, tinh thần và di chứng nặng nề của chiến tranh. Bị nhiễm chất độc da cam, Duy Anh sinh non khi chỉ 6 tháng 12 ngày, nặng vỏn vẹn 1,1 kg. Bác sĩ chẩn đoán cậu bị bại não thể co cứng (cerebral palsy), có thể không thể sống quá 3 ngày và phải nằm trong lồng kính.
Cơ thể co quắp, hai chân vắt chéo, giọng nói méo mó…, tương lai tưởng như khép lại cho một cuộc đời bình thường. Rồi bước ngoặt đến khi cậu 4 tuổi. Gia đình cậu gặp “ông nội nuôi” – người thầy đầu tiên và quan trọng nhất của cậu. Ông kiên trì 14 năm điều trị miễn phí cho Duy Anh bằng diện chẩn, tác động cột sống, day cơ bấm huyệt… Nhờ đó, cậu dần học nhấc chân, học nói những âm đầu tiên, từng chút một bước ra khỏi chiếc kén dị tật mà số phận trói buộc.

“Tôi không có đôi chân khỏe mạnh để bước đi theo ước mơ. Không có đôi tay lành lặn để làm điều mình yêu thích. Ngay cả giọng nói - điều tưởng đơn giản - cũng là một hành trình gian nan. Và tôi chọn trở thành người kiến tạo giá trị”, Duy Anh cho biết.
Từ việc tham gia các lớp đào tạo và học kỹ năng giao tiếp, nghị lực sống ở Trung tâm Tâm Việt, Duy Anh được giữ lại làm giảng viên, đi diễn giảng tại các trường đại học ở Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh. Những buổi giảng của Duy Anh nhận được sự cổ động nhiệt tình của nhiều bạn sinh viên. Sau khi nghỉ ở Tâm Việt, Duy Anh đã cùng một số người bạn đã quyết định thành lập một trung tâm Bồ Công Anh Group, để tiếp tục giảng dạy và tiếp thêm sức mạnh tinh thần cho các học viên.
Hiện nay, Bồ Công Anh đã thu hút được rất nhiều học viên, có đội ngũ truyền lửa là những giảng viên có kinh nghiệm, chất lượng và đang dần hình thành được thương hiệu vững chắc. Dự định trong tương lai của Duy anh là sẽ hoàn thiện cuốn sách viết về cuộc đời. Cuốn sách sau khi viết xong sẽ có tựa để “Tôi đã chiến thắng số phận”.
Hơn 17 năm học hỏi, rèn luyện và cống hiến, Duy Anh đã trở thành diễn giả chuyên nghiệp, truyền cảm hứng sống tích cực, sống có ích, sống để được cống hiến cho hàng ngàn bạn trẻ. Anh đồng thời cũng là chuyên gia tâm lý, đồng hành, chữa lành và hàn gắn tổn thương tinh thần cho hàng ngàn thân chủ. Duy Anh đạt nhiều thành tựu và chứng chỉ quốc tế như Professional Speaker - Chứng chỉ Diễn giả chuyên nghiệp (369 Academy); Certified Laughter Yoga Leader - Huấn luyện viên Yoga Cười Quốc tế; Gương mặt xuất sắc năm 2009 - Diễn giả tạo động lực xuất sắc nhất (Tâm Việt Group); Người truyền cảm hứng của năm - CLB Ý Chí Việt (2010)...
“Tôi đã, đang và sẽ tiếp tục gieo mầm niềm tin, đánh thức khát vọng, thắp lửa tinh thần sống tích cực cho cộng đồng - đặc biệt là những người sống với CP và những nhóm yếu thế tưởng như không còn lối ra”, Duy Anh cho biết.
Với nỗ lực của mình, Nguyễn Thu Phương, sinh năm 1985, khuyết tật vận động, hiện đang là Giám đốc công ty TNHH Inclusive Solutions, không chỉ vượt lên nghịch cảnh của chính mình, mà còn đóng góp tích cực cho thanh niên khuyết tật. Với vai trò quản lý dự án và trợ lý nghiên cứu tại Trường đại học RMIT Việt Nam, Thu Phương đã trực tiếp tham gia vào nhiều sáng kiến nâng cao năng lực cho thanh niên khuyết tật, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ số và tiếp cận thông tin. Phương từng điều phối 7 lớp tập huấn kỹ năng số cho hơn 300 người khuyết tật tại 23 tỉnh thành, chủ yếu là phụ nữ và thanh niên khuyết tật.
Đồng thời, Phương đã cùng các tổ chức địa phương tổ chức 3 buổi hội thảo chính sách về thông tin và công nghệ tiếp cận cho người khuyết tật; và 1 lớp tập huấn về tiếp cận dịch vụ y tế công bằng cho người khuyết tật tại Hải Phòng vào tháng 5/2025. Những hoạt động này đã giúp mở ra nhiều cơ hội học tập, làm việc, cống hiến để xây dựng quê hương, đất nước của người khuyết tật.
Phương từng được vinh danh với giải thưởng sinh viên xuất sắc RMIT Chairman’s Award (2021), học bổng toàn phần của Đại học RMIT Việt Nam (2015), và là Đại sứ sinh viên tích cực trong suốt thời gian học đại học tại RMIT Việt Nam. Chị vinh dự được chọn tham gia chương trình đào tạo lãnh đạo Bridge CRPD-SDGs ASEAN 2025*, dành cho Người khuyết tật có tiềm năng đóng góp vào sự phát triển hòa nhập tại khu vực Đông Nam Á.