Trắng tay, vỡ nợ, vợ chồng ly tán vì đa cấp Liên Kết Việt
Trong phiên tòa có số lượng người tham gia kỷ lục, hơn 6.000 nạn nhân của công ty đa cấp Liên Kết Việt, có rất nhiều người là phụ nữ, người cao tuổi. Nhiều người giấu giếm gia đình, chồng con tham gia với số tiền lớn dẫn đến vỡ nợ, tán gia bại sản…
Những giấy tờ hồ sơ mà công ty cấp cho các bị hại
Bị cáo Lê Xuân Giang (thứ hai từ trái sang) và các bị cáo bị tuyên án tại Tòa
Bán cửa nhà đi để trả nợ
Ngày cuối cùng của phiên xét xử “trùm” đa cấp Liên Kết Việt, nhiều nạn nhân không được Tòa triệu tập nhưng nghe tin vụ án đang xét xử đã lặn lội đi hàng trăm cây số đến Tòa để đòi quyền lợi.
Bà Đ.T.D (SN 1962, quê Bắc Giang) bắt xe ôm xuống Tòa từ sáng sớm. Tay run run cầm theo tệp tài liệu mà “tuyến trên” đã ký kết. Bà D kể, suốt 5 năm qua, bà đã đi khắp các cơ quan để làm đơn tố cáo, yêu cầu công ty phải trả lại số tiền đã thu của mình. Vợ chồng bà chỉ làm nông, chắt chiu suốt mấy chục năm mới được một ít tiền để phòng bệnh lúc về già. Nào ngờ, do quen biết và thân thiết với chị Đỗ Thị H (thuộc xã An Khánh, Hoài Đức, Hà Nội) nên bà đã cho chị H mượn tiền nhiều lần. Từ năm 2013-2014, bà D cho H mượn tổng cộng 5 lần, với số tiền là 160 triệu đồng. “Khi tôi đòi nợ, H đưa tôi đến công ty Liên Kết Việt, dụ dỗ tôi mua 9 mã số với số tiền 63 triệu đồng, kèm theo 2 lọ đông trùng hạ thảo. Sau đó một hôm, H tiếp tục mời tôi tham dự sự kiện và ký tiếp 6 mã số mới với 42 triệu đồng, không kèm sản phẩm. Tôi có tổng cộng 15 mã số, trị giá 105 triệu đồng tại công ty” - bà D nói.
Nói về lý do mua mã thẻ, bà D nói, H đưa bà đi xem các phòng có treo Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch nước cấp nên thấy rất yên tâm. H còn hứa sẽ chịu trách nhiệm nếu có vấn đề gì xảy ra.
Đồng cảnh ngộ với bà D, rất nhiều nạn nhân khi nghe tin vội vàng đến Tòa, cầm theo các chứng từ, hóa đơn thu tiền mà công ty đưa sau khi nộp tiền. Thế nhưng, tất cả các hóa đơn ấy đều là bản sao không công chứng, không có giá trị pháp lý. Chị Đ.T.M (trú tại tỉnh Thái Nguyên) cho biết, chị đại diện cho hai nạn nhân khác ở khu vực xuống Hà Nội để đòi công lý. Trong đó, chị đóng vào công ty 637,6 triệu đồng, còn hai người còn lại tổng cộng là 150 triệu đồng. “Chúng tôi đều là nông dân chân lấm tay bùn, quanh năm chẳng biết gì ngoài cây ngô, cây lúa. Nghe nói đóng vào có lãi suất cao, chúng tôi mới mụ mị tham gia. Tôi giấu giếm chồng con, thế chấp sổ đỏ. Để có tiền trả nợ, vợ chồng tôi phải bán đất, bán nhà” – chị M tâm sự.
Vợ chồng ly tán vì tham gia đa cấp
Bỏ ra 830 triệu đồng mua 100 mã nhưng chưa lấy được đồng nào, anh H.T.M (Hải Dương) vô cùng đau khổ vì mất cả gia đình chỉ vì tham gia đa cấp. Vợ chồng anh M chỉ làm thuê làm mướn nuôi 3 con ăn học, hoàn cảnh gia đình rất khó khăn. Khi có người nói chỉ cần bỏ ra một mà thu lại được năm lần, nếu giới thiệu được càng đông “tuyến dưới” tham gia, anh càng được cắt phần trăm cao, chỉ trong 1 năm có thể trả nợ và thu nhập đó sẽ bền vững. “Lời nói ngọt dễ lọt vào tai”, anh M “vay nóng” hàng trăm triệu đồng để tham gia vào công ty Liên Kết Việt.
Trên tay chỉ cầm một tờ biên lai thu tiền và hợp đồng bản sao không công chứng, anh nói bản thân còn không biết tên đầy đủ của “tuyến trên”. Khi ký hợp đồng, họ chỉ đưa cho anh giữ bản sao. “Cầm tờ giấy này đến các cơ quan chức năng, họ bảo không có giá trị” - anh M nghẹn ngào.
Từ khi công ty phá sản, gia đình anh M cũng lâm vào cảnh nợ nần, túng thiếu. Chủ nợ thuê cả xã hội đen đến đòi nợ, đe dọa, khiến cuộc sống gia đình anh điêu đứng. Vợ anh không chịu được áp lực nên bỏ nhà đi. Một mình anh nuôi ba con cùng đống nợ chồng chất. Vì hoàn cảnh khó khăn, hai con trai đầu đã phải nghỉ học giữa chừng để làm thuê kiếm tiền trả nợ với bố.
Một tay xách tập hồ sơ dày cộm, bà P.T.T.L (SN 1958 tuổi, quê Vĩnh Phúc) trước đây vốn là hộ khá giả ở địa phương, nhưng từ ngày Liên Kết Việt vỡ trận cũng là thời điểm bà rơi vào kiệt quệ, túng quẫn. Tin vào lời quảng cáo, bà T.L dốc toàn bộ vốn liếng dành dụm trong gần 40 năm buôn bán với hi vọng kiếm được một “mẻ lớn” lúc tuổi già. Thời gian đầu, bà T.L được trả hoa hồng rất đều đặn. Ngỡ “tiền đẻ ra tiền” mà không cần phải vất vả, bà T.L tìm cách rủ rê bất cứ ai mình quen, thậm chí bỏ tiền túi cho họ vay để “chạy doanh số”, kiếm hoa hồng cao. “Đến nay thì mất cả chì lẫn chài” – bà T.L sụt sùi. Bà bảo chỉ dám “khai” với chồng con là mất gần 100 triệu đồng, nhưng thực tế số tiền bà “đổ” vào đa cấp lên tới hơn 400 triệu đồng, đến nay không nhớ thu về được bao nhiêu.
Chỉ mong nhận lại “được đồng nào, hay đồng ấy”
Luật sư Nguyễn Chí, Trưởng văn phòng luật sư Đức Trí Tâm, Đoàn Luật sư tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, người bảo vệ cho 6 người bị hại cho biết, trong số đó, có 4 bị hại bị lừa hơn 200 triệu đồng/người, 2 bị hại lớn tuổi bị lừa trên 800 triệu đồng. Đáng thương nhất là ông P.M.K (SN 1935, trú tại Bà Rịa - Vũng Tàu) đã đóng góp vào công ty Liên Kết Việt hơn 877 triệu đồng từ tháng 7/2015 nhưng chưa thu lại được đồng nào. Ông K có hoàn cảnh rất khó khăn, hai vợ chồng đều trên 80 tuổi. Khi tham gia Liên Kết Việt, ông K đã ngoài 80 tuổi. “Tuổi cao, sức yếu, trí nhớ kém minh mẫn nên cứ nghĩ gửi tiền vào công ty đa cấp này để hưởng “hoa hồng” khi về già. Nào ngờ, công ty đa cấp phá sản, tiền của ông cũng mất. Ông chỉ mong xem xét đòi lại được đồng nào hay đồng ấy. Trước tòa, tôi cũng đề nghị Chủ tọa quan tâm đến trường hợp này” – luật sư Nguyễn Chí thở dài.
Theo luật sư Nguyễn Chí, trong vụ án này, các bị hại đều là những người nhẹ dạ cả tin, chỉ vì chút lợi nhuận hoặc mong muốn khắc phục khó khăn, hoặc mong có chút tiền về già nên bị lừa mất trắng.
Theo thống kê, những người sập bẫy đa cấp nằm rải rác ở 49 tỉnh, thành khác nhau. Đây cũng là lần đầu tiên một phiên tòa triệu tập tới 6.053 người. Đa số họ đều là người cao tuổi, phụ nữ, người dân vùng nông thôn… Tài liệu điều tra cho thấy, các bị hại biết đến công ty Liên Kết Việt chủ yếu thông qua sự giới thiệu của người quen, bạn bè. Họ còn được nhân viên công ty thuê xe đưa đón đến tận Hà Nội để tham dự các chương trình đại hội hoa hồng, tôn vinh nhà phân phối, tổ chức rất hoành tráng.
Tiếp đó, các bị hại được nghe thuyết trình, giới thiệu rầm rộ về những quyền lợi sẽ có nếu tham gia nộp tiền mua mã sản phẩm. Điển hình, họ chỉ cần nộp 8,6 triệu đồng sẽ được nhận tối đa 409 triệu đồng từ chương trình “hoa hồng nhân văn tri ân khách hàng”, hoặc được khuyến mại nhà chung cư, ô tô, xe máy, iPad, đi du lịch… từ các chương trình “lộc xuân thịnh vượng”, “lộc vàng đầu năm”. Chính vì tin công ty Liên Kiết Việt và công ty BQP là của Bộ Quốc phòng, lại thêm tâm lý ham lãi suất cao, không phải làm gì cũng có tiền, các bị hại đua nhau mua mã sản phẩm. Các nạn nhân còn về nhà dẫn dụ, lôi kéo người thân, bạn bè cùng tham gia để được hưởng tiền hoa hồng.
4 bị hại được thẩm vấn tại phòng xử có tới 3 vị là người cao tuổi. Trả lời về việc tham gia đầu tư đa cấp cũng như chính sách trả thưởng của công ty Liên Kết Việt, hầu hết họ đều rất mơ hồ. Thậm chí, tên người môi giới vào công ty, họ cũng không biết địa chỉ, tên tuổi đầy đủ. Có người nộp vào công ty đa cấp này mà chưa nhận được bất kỳ một sản phẩm gì, hay hoa hồng như người môi giới hứa hẹn. Chỉ khi nghe thông tin xôn xao về việc công ty lừa đảo, nhiều người bắt đầu tìm đến văn phòng công ty thì đã thấy đóng cửa, không còn ai…
“Trùm” đa cấp Lê Xuân Giang lĩnh án chung thân
Chiều 25/12, sau khi nghị án, TAND Hà Nội tuyên phạt Lê Xuân Giang (Chủ tịch HĐQT công ty Liên Kết Việt) án tù Chung thân về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Có vai trò đồng phạm, bị cáo Lê Văn Tú (Tổng Giám đốc Liên Kết Việt) bị tuyên 17 năm tù, còn Nguyễn Thị Thủy (Phó Tổng Giám đốc) lĩnh 18 năm tù. Đối với nhóm nhân viên phát triển thị trường của công ty Liên Kết Việt gồm Lê Thanh Sơn, Trịnh Xuân Sáng, Nguyễn Xuân Trường và Vũ Thị Hồng Dung, HĐXX tuyên lĩnh các mức án 13-16 năm tù.
HĐXX đánh giá vụ “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” xảy ra tại công ty Liên Kết Việt lừa đảo có tính chất đặc biệt nghiêm trọng với hàng chục nghìn bị hại trải dài khắp đất nước. VKS từng nhiều lần phải trả hồ sơ để điều tra bổ sung. Cơ quan điều tra cũng liên tục gửi giấy mời, triệu tập người liên quan nhưng chỉ xác định được hơn 6.000 bị hại có thông tin xác thực.
Tòa sơ thẩm xác định, Lê Xuân Giang đã thu của 68.000 lượt người tham gia với tổng số tiền gần 2.100 tỷ. Sau khi trừ các chi phí thực tế, các bị cáo chiếm đoạt hơn 1.100 tỷ. Trong vụ án này, Lê Xuân Giang giữ vai trò chủ mưu, cầm đầu. Bị cáo cũng là người sử dụng phần lớn số tiền đã chiếm đoạt, quá trình điều tra và xét xử chưa thực sự ăn năn, hối cải nên cần nhận mức án nghiêm khắc nhất. Các bị cáo còn lại là đồng phạm, cùng tội danh Lừa đảo chiếm đoạt tài sản với tình tiết định khung là chiếm đoạt trên 500 triệu đồng.
Trong vụ án, HĐXX làm rõ hơn 5.800 bị hại đã nộp trên 580 tỷ đồng. Sau đó, họ được hưởng tiền hoa hồng và tiền thưởng khoảng 130 tỷ; hưởng số hàng hóa lợi nhuận khoảng 61 tỷ. Do đó, HĐXX buộc Lê Xuân Giang và các bị cáo phải chịu trách nhiệm hình sự với số tiền hơn 391 tỷ đồng. Cụ thể, Lê Xuân Giang phải bồi thường gần 300 tỷ đồng cho hơn 5.800 bị hại (đã được làm rõ); đồng thời phải chịu toàn bộ trách nhiệm dân sự với các bị hại còn lại của vụ án. Lê Văn Tú và 5 bị cáo khác phải liên đới bồi thường số tiền còn lại.
HỒNG NHUNG