UB MTTQ TP Hà Nội: Phản biện xã hội đối với Dự thảo Nghị quyết của HĐND thành phố về nhà ở xã hội
(PNTĐ) - Chiều 23/10/2025, Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội tổ chức hội nghị phản biện xã hội đối với Dự thảo nghị quyết của HĐND thành phố quy định một số chính sách đầu tư, hỗ trợ thực hiện dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội trên địa bàn thành phố Hà Nội. Đồng chí Phạm Anh Tuấn, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội dự và chủ trì hội nghị.
Nghị quyết của HĐND thành phố là cần thiết, phù hợp
Theo dự thảo Nghị quyết của HĐND thành phố quy định một số chính sách đầu tư, hỗ trợ thực hiện dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội trên địa bàn TP đã quy định chi tiết một số điều, khoản, điểm quy định tại Luật Thủ đô số 39/2024/QH15 và Luật Nhà ở số 27/2023/QH15.
Trong đó, đối tượng áp dụng là chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội được đầu tư bằng nguồn tài chính Công đoàn. Chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội không bằng nguồn vốn quy định tại khoản 1 Điều 85 Luật Nhà ở. Chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại trực tiếp đầu tư xây dựng nhà ở xã hội trong phạm vi dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại đối với phần diện tích đất quy định tại khoản 2, khoản 3 Điều 83 Luật Nhà ở do chủ đầu tư trực tiếp đầu tư xây dựng. Các cơ quan nhà nước, tổ chức, cá nhân khác có liên quan đến hoạt động đầu tư xây dựng nhà ở xã hội trên địa bàn thành phố Hà Nội quy định tại Điều 1 Nghị quyết này. Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất một triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030” được Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt, trong đó Hà Nội được giao chỉ tiêu theo Đề án phát triển 56.200 căn, gồm: 18.700 căn giai đoạn 2021-2025, 37.500 căn giai đoạn 2026-2030. Hà Nội là một trong những địa phương được giao chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội cao nhất trong cả nước.
Vì vậy, việc xây dựng, ban hành Nghị quyết của HĐND thành phố “Quy định một số chính sách hỗ trợ về đầu tư xây dựng nhà ở xã hội độc lập trên địa bàn thành phố Hà Nội” là cần thiết, phù hợp với thực tiễn, nhằm cụ thể hóa chủ trương, chính sách của Trung ương, Luật Thủ đô, Luật Nhà ở như đã nêu trên. Việc này sẽ tạo cơ sở pháp lý riêng cho Thủ đô đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội đảm bảo ưu tiên đầu tư xây dựng các khu đô thị, nhà ở, các khu nhà ở xã hội theo hướng hiện đại, thuận tiện, đồng bộ với việc xây dựng hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội, góp phần nâng cao chất lượng sống người dân theo chủ trương của Trung ương, Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2020 - 2025.
Tháo gỡ điểm nghẽn, góp phần đảm bảo an sinh xã hội
Tại hội nghị các đại biểu, các chuyên gia đã trao đổi, tham gia phản biện đối với Dự thảo nghị quyết của HĐND thành phố quy định một số chính sách đầu tư, hỗ trợ thực hiện dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội trên địa bàn thành phố Hà Nội.
Phát biểu tại hội nghị, TS. KTS. Đào Ngọc Nghiêm đã đánh giá sự cần thiết và tính cấp bách của Dự thảo Nghị quyết Nhà ở xã hội, đồng thời khẳng định việc ban hành Nghị quyết sẽ góp phần quan trọng vào việc bảo đảm an sinh xã hội cho Thủ đô.
TS. KTS. Đào Ngọc Nghiêm đánh giá Dự thảo Nghị quyết đã được nghiên cứu chu đáo và khoa học. Tuy nhiên, ông cho rằng nên xem xét lại khâu diễn đạt và cần xác định rõ ràng chính sách ưu đãi theo từng phân loại nhà ở xã hội (nhà ở để bán, để cho thuê, để thuê mua). Đặc biệt, nếu chỉ nêu riêng về đặc thù cho dự án nhà ở xã hội độc lập là chưa đủ, mà cần cụ thể hóa hơn đối với các loại dự án đang có tiềm năng lớn như dự án trong khu nhà ở thương mại và khu đô thị mới.
Theo ông Phạm Ngọc Thảo, Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn về Dân chủ pháp luật, Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Hà Nội cho rằng, dự thảo Nghị quyết cần đánh giá rõ hơn kết quả thực hiện chương trình nhà ở xã hội của Hà Nội trong những năm vừa qua để từ đó thấy rõ những ưu, khuyết và khó khăn, bất cập cần khắc phục.
Trên cơ sở đó đề xuất cơ chế, chính sách mới phù hợp hơn nhằm khuyến khích nhà đầu tư và người dân cũng như làm rõ hơn kết quả khảo sát, lấy ý kiến đóng góp vào dự thảo Nghị quyết, nhất là ý kiến của các doanh nhân. Bên cạnh đó, cần làm rõ hơn những cơ chế, chính sách mới so với trước đây để tạo điều kiện khuyến khích doanh nghiệp và nhà đầu tư, dự báo hướng phát triển nhà ở xã hội của Thủ đô trong những năm tới.
Ông Nguyễn Tiến Dĩnh, nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ đồng tình với quan điểm cần đánh giá sâu hơn về tình hình thực hiện chính sách nhà ở xã hội, Hà Nội đạt chỉ tiêu như thế nào trong từng giai đoạn, những tồn tại, hạn chế, khó khăn. Trong chính sách cần nêu rõ những bất cập trong giải phóng mặt bằng, bố trí tái định cư, bồi thường giải phóng mặt bằng.
Phản biện về đối tượng áp dụng trong dự thảo, TS. Nguyễn Tiến Dĩnh - Ủy viên Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam, Phó Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn về kinh tế (Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Hà Nội) đề nghị đưa người dân thuộc đối tượng được mua nhà ở xã hội (người diện hưởng chính sách xã hội, người có thu nhập thấp, người nghèo, công nhân KCN...) vào đối tượng áp dụng để họ thấy được hưởng chính sách của Nhà nước cũng như thực hiện giám sát.
Phản biện về đối tượng thụ hưởng và điều kiện được hưởng trong dự thảo ,PGS. TS Bùi Thị An, Chủ tịch Hội Nữ trí thức TP Hà Nội, Phó Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn về Kinh tế nhấn mạnh: Mặc dù có mở rộng đối tượng nhà ở xã hội trong Nghị định 261/2025/NĐ-CP như: Người thu nhập thấp, độc thân có thu nhập không quá 20 triệu đồng/tháng nhưng với Dự thảo Nghị quyết của Hà Nội, vẫn chưa rõ liệu điều kiện thu nhập, tiêu chí được thuê, mua nhà ở xã hội sẽ thực sự phù hợp với thực tế của người lao động trẻ, công nhân, thuê nhà hay chưa. Nếu tiêu chí quá khắt khe hoặc thủ tục quá phức tạp, người cần nhà vẫn khó tiếp cận.
Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội Phạm Anh Tuấn tiếp thu các ý kiến góp ý sâu sắc, tâm huyết, trách nhiệm của các chuyên gia, nhà khoa học đã đóng góp vào dự thảo Tờ trình cũng như dự thảo Nghị quyết HĐND TP Hà Nội. Trong đó, việc ban hành Nghị quyết là cần thiết và cấp bách, là yêu cầu tất yếu để cụ thể hóa cơ chế đặc thù được giao tại Luật Thủ đô năm 2024 về đầu tư hạ tầng và Luật Nhà ở năm 2023 về cơ chế hỗ trợ.
Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội Phạm Anh Tuấn nhấn mạnh: Đây còn là đòn bẩy chiến lược nhằm tháo gỡ điểm nghẽn, tạo động lực mạnh mẽ để thành phố hoàn thành chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội, góp phần đảm bảo an sinh xã hội, giữ vững ổn định và nâng cao chất lượng cuộc sống cho Nhân dân Thủ đô. Dự thảo cơ bản đã đảm bảo cơ sở khoa học, tham khảo kinh nghiệm quốc tế và thực tiễn với những chính sách hỗ trợ rõ ràng, cụ thể, tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư có uy tín tham gia. Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội đề nghị, cơ quan soạn thảo là Sở Xây dựng cần bổ sung một số nội dung như cơ chế giám sát cộng đồng, thiết lập báo cáo định kỳ bắt buộc, xây dựng cơ chế hậu kiểm giá bán, giá thuê để ngăn ngừa việc lợi dụng chính sách; bảo đảm hỗ trợ đúng đối tượng và đạt hiệu quả.
