Cây gai xanh giúp phụ nữ dân tộc đổi đời
(PNTĐ) - Trước đây, phụ nữ dân tộc Thái ở xã Liên Hòa, cách trung tâm huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La 50km thường chỉ dựa vào cây ngô, cây lúa để sống. Nhưng gần đây, họ đã biết dựa vào cây gai để giúp cho mình tăng thu nhập, nâng cao mức sống.
Một trong những phụ nữ nhận được nhiều sự đổi thay từ dự án trồng cây gai xanh là chị Quách Thị Tằng (sinh năm 1991). Như nhiều gia đình khác, gia đình chị Tằng từng mưu sinh bằng nghề nông, hàng năm, thu nhập từ cây lúa và ngô chỉ khoảng 20 triệu đồng. Mức thu nhập này rất khiêm tốn, nhất là cho nhu cầu của cả gia đình chị.

Năm 2017, chị Tằng được phổ biến về dự án “Thúc đẩy Bình đẳng Giới thông qua Nâng cao Hiệu quả Kinh tế Sản xuất Nông nghiệp và Phát triển Du lịch” do chính phủ Australia tài trợ. Trong đó, Công ty Vinafi và Chi Cục Bảo Vệ Thực Vật Sơn La được chọn làm đối tác để phát triển vùng nguyên liệu gai xanh và truyền đạt cho bà con kỹ thuật trồng và chăm sóc cây gai. Dự án cũng tập trung khuyến khích phụ nữ tham gia vào dự án.
Tham gia dự án, chị Tằng được tập huấn cách gieo hạt, trồng và xử lý sợi gai, quy trình sản xuất. Sau đó, chị và bà con dân tộc thiểu số còn được cung cấp máy móc và được cam kết thu mua nguyên liệu gai với giá đã thỏa thuận trước.
Chị Tằng trở thành nhóm trưởng nhóm trồng gai xanh của bản Nôn. Chị còn thuyết phục bà con chuyển sang trồng gai xanh thay vì chỉ làm nông nghiệp thuần túy. Cuối năm 2018. Xã Liên Hòa có 6 hộ gia đình trồng gai xanh trên tổng diện tích 4 hecta.

Do thực hiện theo đúng hướng dẫn, chị Tằng và các hộ gia đình đã có được kết quả đầu tiên với mức thu nhập được cải thiện thấy rõ. Không chỉ vậy, việc chăm sóc cây gai xanh cũng không tốn nhiều công sức, cây lại có tuổi thọ lâu, ít sâu bệnh.
Từ lợi ích này, chị đã rủ thêm họ hàng, bà con cùng tham gia trồng cây gai xanh. Nhờ đó, có nhiều gia đình như gia đình chị Tuyến, đã có thu nhập cao gấp nhiều lần trồng lúa nhờ mạnh dạn trồng cây gai trên diện tích ruộng 2.000 mét vuông. Sau một năm, gia đình chị thu được 180-200kg gai khô, bán với giá 40.000 đồng/kg.
Bây giờ, nhiều bà con dân tộc đều thừa nhận, cây gai và dự án trồng gai đã giúp họ thay đổi cuộc sống. Đặc biệt, dự án đã tạo điều kiện cho người phụ nữ được phát huy vai trò, khẳng định vị thế trong gia đình và xã hội. Các chị em đã tự tin tham gia làm kinh tế gia đình, quyết định các công việc lớn như đầu tư tiền trồng gai, mua máy móc, thiết bị… Nhờ cây gai mà nhiều gia đình còn có thêm tiền tích lũy để sau đó cải tạo nhà cửa, sẵm sửa đồ đạc, vật dụng trong nhà, đầu tư cho con cái học hành tiến bộ. Vợ chồng cũng không còn phải bán mặt cho đất, bán lưng cho trời vất vả như khi chỉ trồng ngô, lúa nên có thời gian nghỉ ngơi, chăm sóc bản thân, nuôi dạy con cái ngoan ngoãn.
Từ năm 2019 đến nay, dự án GREAT đã hỗ trợ xã thành lập 13 tổ nhóm sản xuất và tổ chức nhiều lớp tập huấn cho bà con. Đến nay, số người tham gia vào dự án đã tăng nhiều lần. Tất cả họ là người dân tộc thiểu số và chiếm một nửa là phụ nữ.