Kỳ 2: Hành trình cô gái trẻ 34 ngày đêm đi đường bộ tìm quê cha, đất tổ
PNTĐ-Khát vọng lớn nhất của Olia, cô gái Kirghizia gốc Việt, là phải tìm được quê hương Hà Tĩnh nơi bố cô đã sinh thành. Suốt 34 ngày ròng rã, gian truân, cô đã tìm về quê cha.
Hành trình cô gái trẻ 34 ngày đêm đi đường bộ tìm quê cha, đất tổ
Sau ngày Natalia mất được hai năm, trong một lần tình cờ anh Nguyễn Duy Dinh gặp Olga, người phụ nữ gốc Nga, biết được hoàn cảnh của anh, Olga thông cảm, chia sẻ và đem lòng thương yêu người đàn ông nước ngoài góa bụa và tốt bụng. Chị mang theo đứa con gái riêng của mình đến ở hẳn với anh. Cả gia đình lúc này ngót nửa tiểu đội lại chỉ sống bằng đồng lương eo hẹp của bà, một nhân viên bưu điện. Nhưng dưới căn nhà nhỏ cũ kỹ ở ngoại ô đó là một khung cảnh hạnh phúc và đầm ấm, Olga yêu các con của anh và Natalia như con đẻ của mình, ngược lại đám trẻ cũng quý đứa con của Olga như em ruột. Các đứa con lần lượt được đi học, Olia vào đại học Tổng hợp Slavơ, học tiếng Anh và tiếng Nga, các cháu sau vào phổ thông và trường kỹ thuật.
Những tưởng rằng câu chuyện của Olia nói ngày nào về việc tìm về quê bố, ông Dinh cho là chuyện con trẻ, nhưng với Olia là một ý nghĩ nghiêm túc và nuôi dưỡng một quyết tâm mãnh liệt. Tốt nghiệp ĐH, tìm được việc làm với đồng lương ít ỏi, Olia hạn chế chi tiêu tới mức tối đa để dành tiền cho chuyến đi tìm quê cha đất tổ trong tương lai. Với khoản tiền xấp xỉ 500 đô-la tiết kiệm được trong vòng hai năm, Olia lên kế hoạch cho một chuyến đi dài ngày.
Cô chọn một người bạn gái đồng hành tâm đầu, ý hợp, xin công ty nghỉ phép, định ngày lên đường vào đầu tháng 5 năm 2008. Cả hai không thể đến Matxcơva của nước Nga rồi bay về Việt Nam được, vì đồng vốn quá eo hẹp không cho phép. Con đường Olia chọn qua bản đồ là đi ô tô qua Urumchi – Tân Cương, xuyên qua Thanh Hải, giáp Tây Tạng, đi bằng đường bộ xuyên qua sáu tỉnh Trung Quốc mênh mông bằng ô tô tuyến, về Côn Minh, nơi có Lãnh sự quán Việt Nam để xin visa và từ đó qua Lào Cai đi tàu, hoặc ô tô về Hà Nội.
Ngày con gái lên đường, ông Dinh dốc toàn bộ số tiền tiết kiệm vẻn vẹn được 100 đô-la đưa cho con gái, vâng, chỉ một trăm đô-la, và một bức thư viết bằng tiếng Việt, đề địa chỉ 192 phố Quán Thánh, Hà Nội, nơi ngày xưa người anh ruột của ông công tác, với lời dặn dò là “nếu con tìm về được quê nhà, con dùng 100 đô-la này mời cơm anh em, bà con ruột thịt”.
Olia và người bạn gái của cô rời nhà trên chuyến ô tô đường dài vượt biên giới sang Urumchi, thủ phủ của vùng Tân Cương và từ đó lần theo lộ trình, đón xe khách đi về theo hướng Đông Nam Trung Quốc. Họ mang theo bánh quy, lương khô, bánh mỳ xukhari loại để được lâu ngày, khi xe dừng tại các quán ăn, chỉ dám mua cháo và xúp ăn thêm và lấy nước vào chai. Buổi tối, hai người tìm trọ tại nhà khách rẻ tiền, không dám chi tiêu gì phí phạm.
Một tai họa đến với Olia vào buổi tối, khi cô ngủ tại nhà khách, kẻ gian rạch chiếc túi xách lấy đi ví tiền dành chi tiêu dọc đường và chiếc điện thoại, vật dụng rất quý giá của cô. May thay, số tiền để dành và hộ chiếu, cô buộc cất vào áo trong nên vẫn còn nguyên vẹn. Nhưng sự hao hụt tài chính buộc hai cô đã dè xẻn, lại phải chi tiêu dè xẻn hơn.
Olia không nói được tiếng Trung Quốc; còn tiếng Nga người Trung Quốc lại không ai biết, dọc đường Olia chỉ giao dịch bằng tiếng Anh. Cái khó ló cái khôn, cứ mỗi chặng đường, hai người lại vào đồn công an Trung Quốc trình bày cảnh trạng của mình bằng cách chỉ vào chiếc túi bị rạch, và nhờ họ bắt xin xe hộ. Những người công an Trung Quốc ái ngại cảnh hai cô gái Kirghizia mang hai chiếc ba lô tòng teng, không tiền hộ thân trên chặng hành trình vạn dặm, đã rất thông cảm và giúp đỡ hết lòng. Nhờ thế, trong suốt chuyến đi của mình, cả hai đã thực hiện việc tiết kiệm rất hiệu quả và an toàn.
Về đến Côn Minh, Olia và người bạn đã tìm đến Lãnh sự quán Việt Nam để tìm hiểu những thông tin qua biên giới Trung Việt và cách thức về Hà Nội để từ đó tìm đường về Hà Tĩnh. Lúc đầu định hỏi xin visa, nhưng sau đó, cô được biết là giữa hai nước Việt Nam và Kirghizia đi lại không cần thị thực. Cô tìm đến một nhà khách nghỉ ngơi lấy lại sức và vào mạng internet. Hồi đó chưa dùng facebook, Olia lên mạng và làm quen được một cô gái Việt Nam biết tiếng Nga, hứa sẽ đón Olia ở bến xe Hà Nội. Được lời “như cởi tấc son”, sáng hôm sau Olia và người bạn đồng hành mua vé xe đi Lào Cai, kết thúc công đoạn đầu tiên vượt qua Trung Quốc.
Mọi chuyện diễn ra thuận lợi, ở Lào Cai, Olia gặp những người Việt Nam nhanh nhẹn, cởi mở, rất mến mộ và sẵn lòng giúp đỡ người nước ngoài; còn giá thức ăn và nhà nghỉ thì rất rẻ. Chuyến tàu Lào Cai – Hà Nội đã đưa cô về Thủ đô Việt Nam, mà Olia nói “tôi có quyền gọi Hà Nội là của tôi, bởi vì nó là Thủ đô của bố tôi”. Người bạn gái Việt Nam quen qua internet đã niềm nở đón cô và đưa cô về 192 phố Quán Thánh, mà theo chỉ dẫn của bố cô, đó là nơi trước đây người bác của cô làm việc.
Anh trực ban 192 Quán Thánh mở bức thư viết tay bằng tiếng Việt mà Olia trao cho, nói là của bố cô, một người Việt đang sống tại Kirghizia:
“Kính gửi các đồng chí tại 192 phố Quán Thánh - Hà Nội!
Người cầm bức thư này là con gái của tôi, tên là Olia. Tôi là Nguyễn Duy Dinh hiện sống ở nước Cộng hòa Kirghizia, thuộc Liên Xô, là em của anh Nguyễn Duy Dục. Anh Dục trước đây cũng làm việc tại Bộ Cảnh vệ 192 phố Quán Thánh, nhưng từ lâu tôi mất liên lạc. Rất mong các đồng chí giúp đỡ liên hệ với anh Nguyễn Duy Dục cho con gái tôi. Trân trọng cảm ơn các đồng chí – Nguyễn Duy Dinh”.
Anh trực ban sốt sắng gọi điện thoại đi một số nơi, chỉ sau mấy phút, anh hồ hởi nói với Olia rằng, chỉ một lát nữa, ông Nguyễn Duy Dục sẽ đến. Olia hồi hộp đứng tựa của chờ. Chừng hai mươi phút, có hai người đi xe máy rẽ vào cổng. Từ xa, nhìn thấy vóc dáng của người đàn ông, bằng linh cảm và trực tính, cô nhận ra đó là bác Dục, vì thấy giống như phiên bản của bố cô vậy. Cô nhào ra ôm chầm lấy ông Dục và hai bác cháu khóc òa lên như con trẻ trước mặt hàng chục người đứng ngỡ ngàng và xúc động.
Các anh Công an nối máy cho ông Dục nói chuyện với ông Dinh. Suốt hơn chục phút trao đổi, ông Dục không hiểu người em ở đầu dây nói gì, vì vẫn âm điệu ấy, nhưng ông Dinh chỉ nói bằng tiếng Nga, không thể nói bằng tiếng Việt, chỉ có mấy từ ông cố nhớ nhưng phát âm rất khó, ông gần như chỉ nói được từ "Mẹ" bằng tiếng Việt. Đã ba chục năm, ông Dinh đã không nói với ai một tiếng Việt nào, đó là điều dễ hiểu, hơn nữa, tình huống xảy ra lại quá đột ngột, ông chưa kịp định thần.
Trong vòng tay nguồn cội
Những ngày ở nhà bác tại Hà Nội, đối với Olia và người bạn gái đồng hành là khoảng thời gian vô cùng hạnh phúc. Suốt ngày, cô đón bạn bè thời niên thiếu ngày xưa của bố nay làm việc ở Hà Nội, rất nhiều bà con đồng hương cùng làng, bà con ruột thịt đến xem mặt cháu gái. Ai cũng dành cho cô một tình cảm thương yêu, nồng hậu. Mọi người đều bày tỏ sự cảm phục và ngưỡng mộ một cô gái mảnh mai nhưng đầy nghị lực, suốt 34 ngày ròng rã, vượt qua gần 10 ngàn km, bằng năm lần đường từ Hà Nội đến thành phố Hồ Chí Minh, để tìm về nguồn cội.
Cô được đi thăm những danh thắng Thủ đô, được nếm những “món ăn ngon nhất thế giới” mà người bố của cô đã bao lần kể cho cô nghe, nhưng ông không nấu được. Cô được tận hưởng không khí ấm áp và màu xanh bất tận của miền nhiệt đới mà đất nước cô không hề có.
Ba ngày sau, ông Dục thuê một chiếc xe tự lái đưa cô về miền Trung, xã Thạch Bằng, Thạch Hà, Hà Tĩnh, nơi bố cô chôn rau, cắt rốn. Olia được gặp bà nội, một người bà Việt Nam hiền hậu, suốt đời lam lũ làm lụng và yêu thương con cháu. Dường như cả làng đổ xô đến thăm và xem mặt “đứa con Tây” của ông Dinh, ai cũng muốn ôm lấy Olia, muốn bắt tay, xem nụ cười của cô, lắng nghe giọng nói của cô, mặc dù không ai hiểu cô nói gì. Câu chuyện cô tìm về quê cha giống như một câu chuyện cổ tích hấp dẫn, dẫu không có những tình tiết ly kỳ và gay cấn, nhưng làm cho mọi người vô cùng cảm động.
 |
| Olia được bác ruột đưa về gặp bà nội tại quê hương Hà Tĩnh |
Mọi người trong nhà chỉ cho Olia tấm ảnh của bố cô đặt trong ngăn kéo bàn thờ và giải thích rằng, đã nhiều lần cả gia đình đã định đặt lên bàn thờ hương khói, vì ai cũng nghĩ rằng bố cô đã chết. Hồi đó có tin cho rằng, sau khi Liên Xô tan vỡ, một số người lưu vong bị giết, trong đó có ông Nguyễn Duy Dinh; lại có tin là ông Dinh bị bọn cướp bắt và bị thủ tiêu do nạn phân biệt chủng tộc. Ông Dục đã nhiều lần nhờ báo cộng đồng ở Nga đăng tin tìm người nhà, nhưng vẫn bặt âm, vô tín. Chỉ có bà nội cô, trong thẳm sâu linh cảm của người mẹ, là vẫn tin rằng ông Dinh còn sống và bà kiên quyết không cho đưa ảnh lên bàn thờ để cúng...
Nguyễn Huy Hoàng (LB Nga)
