Vấn nạn ma túy thế hệ mới tấn công giới trẻ

“Ma tuý là nguồn gốc của nhiều loại tội phạm”

Đã hơn 1 năm, vụ án “con sát hại mẹ” xảy ra, ông Nguyễn Văn T vẫn còn day dứt không nguôi. Giá như vợ chồng ông dành thời gian để dạy dỗ, giáo dục con nhiều hơn, có lẽ các con ông đã không vướng vào ma tuý, dẫn đến hành vi phạm tội.

Trong phiên toà xét xử con trai cách đây không lâu, ông T bùi ngùi kể, khi các con 1-2 tuổi, vợ chồng ông đã khăn gói quả mướp vào Nam làm ăn đến hơn 10 năm sau mới về quê. Hai con trai đều do ông bà nội chăm sóc. Về quê, ông bà trồng hoa, phải đi sớm về muộn triền miên, nên không thể giám sát, dạy dỗ được các con trai đang tuổi tò mò, khám phá. Các con ông tự lớn, đua đòi theo đám bạn xấu, rồi sử dụng ma tuý…

Các đoàn thể phường Liễu Giai tặng quà gia đình hội viên CLB B93 nhân ngày Gia đình Việt Nam 28/06/2021 (Ảnh: NT)

Bị bố mẹ la mắng vì lười làm, ham chơi, Nguyễn Văn Cảnh, SN 1993, con trai đầu của ông T mang hận trong lòng. Ngày 6/2/2020, Cảnh đã cầm dao đâm chết mẹ ruột. Ông T lao vào ngăn cũng bị đâm trọng thương. Đau buồn hơn, con trai thứ hai của ông cũng vì sử dụng ma tuý đá dẫn đến loạn thần, phải đi điều trị tại bệnh viện. Căn nhà vốn là tổ ấm hạnh phúc của ông nay đìu hiu, cô quạnh…

Không chỉ là đối tượng sử dụng, nhiều thanh thiếu niên còn “tiếp tay” cho tội phạm tàng trữ, buôn bán ma tuý. Gần đây nhất, Công an quận Cầu Giấy (TP Hà Nội) đã bắt giữ nam thanh niên Nguyễn Trần Tuấn Phương (19 tuổi, trú tại quận Đống Đa, TP Hà Nội) về hành vi sản xuất, mua bán, tàng trữ chất ma tuý. Phương đã lên mạng học công thức pha chế, cấy phôi để tự trồng nấm ma tuý trong nhà, sau đó rao bán trên mạng xã hội. Đến đầu tháng 5/2020, Phương thu được thành phẩm là khoảng 300g nấm tươi, sau đó phơi khô được xấp xỉ 30g rồi đem rao bán trên mạng xã hội. Qua giám định, số cây nấm khô mà công an thu được là ma tuý loại Psilocine. Loại nấm này có chất gây ảo giác mạnh, gây ảnh hưởng rất lớn đến sức khoẻ…

Tại Hội nghị trực tuyến tập huấn kỹ năng nhận biết một số chất ma tuý và công tác phòng chống ma tuý tại cộng đồng do Hội LHPN TP Hà Nội tổ chức ngày 22/6, Thiếu tá Ngô Quốc Khánh, báo cáo viên phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý, Công an TP Hà Nội cho biết, tình trạng sử dụng ma tuý trong giới trẻ, thanh thiếu niên đang có dấu hiệu khó kiểm soát. Thanh thiếu niên sử dụng ma tuý tổng hợp tại các quán bar, nhà hàng, karaoke đang diễn ra phức tạp, ngày càng phát hiện nhiều dạng mới của ma tuý.

“Ma tuý có nhiều loại gồm: Thuốc phiện, Morphine, Heroin, ma tuý đá, cỏ Mỹ, cần sa… và những chất không phải là ma tuý nhưng có tác hại lên cơ thể người sử dụng tương tự như ma tuý (bóng cười, shisha, thuốc lá điện tử…). Các loại ma tuý, đặc biệt là ma tuý tổng hợp mới xuất hiện, len lỏi vào thế hệ thanh thiếu niên, thậm chí là các trường học dưới các tên gọi mỹ miều, gây tò mò như “tem giấy”, “bùa lưỡi”, “nước vui”, “trà sữa”, “khô gà”, hay “nước xoài”… Ma tuý tổng hợp có giá thành rẻ, dễ cất giấu và sử dụng, người trẻ dễ mua khi được bán tràn lan, công khai trên mạng xã hội dưới dạng bột, nước, thậm chí được giấu trong thuốc lá, bánh ngọt, kẹo… Ma tuý không chỉ huỷ hoại sức khoẻ của bản thân người nghiện, làm hao tốn tiền bạc của gia đình mà còn để lại nhiều hệ luỵ cho giới trẻ” – Thiếu tá Khánh lo ngại.

Nguyên nhân khiến giới trẻ dễ sa ngã vào ma tuý được cho là tâm lý học sinh dễ bị kích động, chưa có bản lĩnh tự chủ trong cuộc sống, dễ bị rủ rê, lôi kéo, thiếu sự giám sát chặt chẽ của gia đình và nhà trường. Ban đầu là tò mò “thử cho biết”, sau đó sẽ thành thói quen dẫn đến nghiện và lệ thuộc vào ma tuý lúc nào không hay. Khi đã bị lệ thuộc vào ma tuý, các em bị kẻ xấu sai khiến, dẫn đến trộm cắp, cướp giật, xâm hại tình dục hoặc bị xâm hại tình dục (đối với trẻ gái)…

Phòng chống ma túy: Trách nhiệm không chỉ của công an

Ma túy hủy hoại thần kinh mạnh khiến con người bị ảo giác, mất kiểm soát hành vi. Sau khi sử dụng ma túy, con người thường gặp những ảo giác hoang tưởng. Người sử dụng ma túy thường sẽ có những hành động không kiểm soát, mất nhân tính, gây nguy hiểm cho bản thân và người xung quanh như: Trèo lên nóc nhà, ngọn cây, cột điện; dùng hung khí đe dọa, tấn công những người xung quanh; thực hiện các hành vi gây án... Nguy hiểm hơn là một số thanh thiếu niên tham gia hoạt động phạm tội ma tuý có vai trò đáng kể trong các đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma tuý xuyên quốc gia.

Để ngăn chặn tệ nạn ma túy, công an đã và đang tăng cường triệt xóa các đường dây, tụ điểm buôn bán, tổ chức, sử dụng ma túy, không để ma túy sản xuất trong nước. Đặc biệt, Bộ Công an cùng các ban ngành, đoàn thể quan tâm quản lý người nghiện ma túy, người sử dụng ma túy cũng như chỉ đạo toàn lực lượng vào cuộc cùng cấp ủy, chính quyền, địa phương, nhà trường ngăn chặn ma túy học đường.

Thiếu tá Ngô Quốc Khánh trình bày về tác hại của các loại ma túy (Ảnh: Hồng Nhung)

Phòng chống ma tuý không chỉ là trách nhiệm của Công an mà còn là của Hội Phụ nữ và các cấp ngành. Theo Thiếu tá Ngô Quốc Khánh, Điều 10, Luật Phòng chống ma tuý quy định, trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các ban ngành, đoàn thể về việc có trách nhiệm tổ chức, phối hợp với cơ quan có thẩm quyền tuyên truyền, phổ biến kiến thức, pháp luật về phòng, chống ma túy trong nhân dân; vận động nhân dân tham gia phòng, chống ma túy và thực hiện các phong trào phòng, chống ma túy. Hội LHPN TP Hà Nội và các cấp Hội cơ sở cần tăng cường các biện pháp ngăn ngừa, ngăn chặn tệ nạn ma tuý, đồng thời phối hợp với cơ quan có thẩm quyền vận động người nghiện ma tuý thực hiện các biện pháp cai nghiện ma tuý, điều trị các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế; tham gia cảm hóa, giáo dục, dạy nghề, tìm việc làm và giúp đỡ người sau cai nghiện ma túy hòa nhập cộng đồng; phòng, chống tái nghiện ma túy…

Xây dựng những “pháo đài” gia đình vững chắc ngăn chặn ma túy

Nhiều năm qua, mô hình CLB B93 phường Liễu Giai (quận Ba Đình) được duy trì với mục đích quản lý, hỗ trợ người sau cai nghiện tái hòa nhập cộng đồng, ổn định cuộc sống. Ông Nguyễn Văn Thắng (80 tuổi) nghẹn ngào kể, con trai ông - Nguyễn Quý Dương nghiện ma tuý hơn 10 năm, đã từng hai lần đi cai nghiện tại trung tâm. Khi tham gia CLB B93, Dương đã được mọi người trong CLB tiếp thêm nghị lực, vượt lên khỏi sự bi quan, kỳ thị, ghét bỏ bản thân để làm lại cuộc đời. Biết anh có nghề sửa chữa điện nước, mọi người đã vận động các hộ dân quanh khu tập thể A5 phường Liễu Giai, hễ có vấn đề gì về điện, nước thì gọi để anh vừa có thêm thu nhập, vừa xóa bỏ sự xa lánh, hòa nhập cộng đồng.

Hay như anh Nguyễn Đình Phúc (phường Liễu Giai), trở về sau cai nghiện, thấy mẹ và vợ vất vả vì mình, anh đã không tái nghiện và cùng vợ mở cửa hàng ăn sáng. Không ai mong muốn chồng, con, em mình sa đà vào tệ nạn, nhưng khi sự rủi ro ấy “rơi” vào nhà mình, thì những người phụ nữ, là vợ, là mẹ của nạn nhân, đều dang rộng vòng tay giúp đỡ, chở che, động viên họ cai nghiện, làm lại cuộc đời.

Chia sẻ về trách nhiệm của gia đình trong phòng ngừa ma tuý, Ths tâm lý Trần Thị Mạnh Linh cho rằng, muốn con em mình không sa vào ma tuý, trước tiên, cha mẹ hãy làm gương tốt cho con trong lối sống, cách ứng xử. Một gia đình hoà thuận sẽ tạo cho các con ổn định về mặt tâm lý, hình thành nhân cách tốt. Cha mẹ cũng cần quan tâm đến đời tư của con em mình, hiểu thế giới nội tâm vô cùng phong phú, đa dạng, nhạy cảm, hiếu động, thích tìm tòi, ưa cái mới… của các con ở tuổi vị thành niên, từ đó, có cách giáo dục hợp lý, định hướng cho các em các mối quan hệ để các em có thể lường trước được mọi vấn đề. “Trường hợp con em mình nghiện ma tuý, gia đình hãy động viên, an ủi, tạo điều kiện để giúp các em cai nghiện thành công. Sau khi cai nghiện trở về, các em vẫn có thể tái nghiện do bản thân chưa đủ quyết tâm, bị bạn xấu lôi kéo. Do đó, cha mẹ hãy bên cạnh, làm chỗ dựa cho con vượt qua cám dỗ của ma tuý” –Ths Mạnh Linh khuyên.

 Nhóm P.V