“Bình dân học vụ số” từ cơ sở
(PNTĐ) - Phong trào “Bình dân học vụ số” đang trở thành điểm nhấn nổi bật trong công tác chuyển đổi số tại nhiều phường của Hà Nội. Với cách làm sáng tạo, linh hoạt, các phường như Đại Mỗ, Kim Liên, Ô Diên, Tương Mai… không chỉ phổ cập kỹ năng số đến cán bộ, đảng viên mà còn đưa tri thức số về tận tổ dân phố, từng gia đình. Qua đó, tinh thần “không để ai bị bỏ lại phía sau” trong hành trình chuyển đổi số được hiện thực hóa rõ nét.
Đưa “Bình dân học vụ số” vào các khu dân cư
Tại phường Đại Mỗ, phong trào “Bình dân học vụ số” đã nhanh chóng được triển khai đến từng chi bộ, tổ dân phố. Điểm nhấn nằm ở việc phường thành lập hàng chục Tổ chuyển đổi số cộng đồng với sự tham gia của cán bộ hưu trí, đoàn viên thanh niên, giáo viên và lực lượng công an. Tại mỗi khu dân cư, tổ công nghệ số trở thành cầu nối, kiên nhẫn “cầm tay chỉ việc”, giúp người dân từng bước làm quen với thao tác trên điện thoại thông minh.
Các tổ này đảm nhận nhiệm vụ “cầm tay chỉ việc”, hướng dẫn người dân từng thao tác nhỏ trên điện thoại: Từ cách cài đặt, đăng ký tài khoản VNeID, nộp hồ sơ trực tuyến, đến sử dụng chữ ký số cá nhân. Mô hình “điểm học vụ số lưu động” tại nhà văn hóa và bộ phận một cửa phường cũng được thiết lập, tạo điều kiện để mọi người dân dễ dàng tiếp cận, thực hành ngay trong môi trường quen thuộc.

Đặc biệt, cán bộ phường thường xuyên tổ chức các buổi tập huấn nhỏ gọn tại khu dân cư, khuyến khích người dân tham gia bằng chính nhu cầu thực tế: Nộp giấy khai sinh, đăng ký tạm trú, hay thanh toán dịch vụ công qua mạng. Nhờ đó, phong trào trở nên gần gũi, dễ tiếp nhận, không còn khô khan, hình thức.
Không chỉ giới trẻ, mà cả những người cao tuổi ở Đại Mỗ cũng hào hứng học tập. Nhiều bác lớn tuổi trước đây ngại dùng điện thoại thông minh, nay đã biết truy cập ứng dụng, chủ động nộp hồ sơ, thậm chí hỗ trợ người thân trong gia đình. Đây là minh chứng rõ rệt cho mục tiêu “toàn dân biết số, dùng số” mà Thành phố đang hướng tới.
Phong trào còn được gắn liền với các hoạt động thi đua. Các tổ dân phố thi đua đăng ký tỷ lệ người dân có tài khoản VNeID, tỷ lệ hồ sơ nộp trực tuyến. Cách làm này vừa tạo động lực, vừa giúp lan tỏa tinh thần học tập số hóa đến từng gia đình.
Bí thư Đảng ủy phường Đại Mỗ Mai Trọng Thái nhấn mạnh, chuyển đổi số chính là việc của chúng ta. Người đứng đầu phải trực tiếp phụ trách, chỉ đạo; cán bộ, đảng viên phải gương mẫu thực hiện. Cũng theo Bí thư Đảng ủy phường Đại Mỗ, việc tổ chức lớp tập huấn xuất phát từ tinh thần Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị và Chỉ thị số 11 của UBND TP Hà Nội. Trong Nghị quyết 57, Bộ Chính trị khẳng định phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là một trong những đột phá quan trọng hàng đầu, là động lực chính để đất nước phát triển bứt phá. Thể chế, nhân lực, hạ tầng, dữ liệu và công nghệ chiến lược là những trụ cột, trong đó thể chế là điều kiện tiên quyết cần đi trước một bước.
Bên cạnh điểm sáng về phát triển kinh tế xã hội, nhiệm kỳ qua, Đại Mỗ còn là địa phương đầu tiên được Hà Nội giao nhiệm vụ triển khai thử nghiệm đề án: Xây dựng hệ thống “Bản sao số” phường Đại Mỗ phục vụ quản trị đô thị thông minh. “Bản sao số” của địa phương là một công cụ thiết yếu để xây dựng đô thị thông minh và bền vững. Trong 3 khâu đột phá phường Đại Mỗ đặt ra cho nhiệm kỳ tới, phường cũng xác định tập trung đẩy mạnh chuyển đổi số - xây dựng chính quyền điện tử, đô thị thông minh.

Khẳng định vai trò tiên phong trong chuyển đổi số
Không chỉ Đại Mỗ, nhiều phường khác trên địa bàn Hà Nội cũng đang khẳng định vai trò tiên phong trong phong trào “Bình dân học vụ số” và chuyển đổi số. Nhằm mục tiêu nâng cao nhận thức của các tổ chức cơ sở Đảng và mỗi đồng chí cán bộ, đảng viên phường Đống Đa đối với lĩnh vực chuyển đổi số, nền tảng công nghệ chuyển đổi số, Đảng bộ phường Đống Đa còn xác định chuyển đổi số phải tiên phong từ mỗi đồng chí đảng viên. Với tinh thần đó, mới đây, trong công tác cấp, đổi thẻ đảng viên cho đảng viên tại các tổ chức Đảng trực thuộc Đảng bộ phường, để bảo đảm tiến độ, cán bộ, chiến sĩ Công an phường làm việc liên tục từ 8h đến 23h, kể cả thứ bảy và chủ nhật. Đoàn viên, thanh niên phường cũng đảm nhận nhiệm vụ hướng dẫn đảng viên kê khai, hoàn thiện hồ sơ; đối chiếu dữ liệu thông tin trên hệ thống quản lý đảng viên, phục vụ hậu cần, góp phần bảo đảm tiến độ và chất lượng công tác cấp đổi thẻ đảng viên điện tử. Tất cả đều nhằm cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội Đảng bộ phường Đống Đa về tuyên truyền và thực hiện nhiệm vụ “Chuyển đổi số - Tiên phong từ đảng viên”, đặt sự hài lòng của nhân dân lên trên hết.
Cũng sau hơn 1 tháng vận hành chính quyền 2 cấp, phường Đống Đa đã nhanh chóng triển khai và cho ra mắt nền tảng số hoá đa tầng dữ liệu, ứng dụng công nghệ thực tế ảo VR360, 3D số hoá dữ liệu bám sát các nhiệm vụ chuyển đổi số: Chính quyền số - Kinh tế số - Xã hội số. Ứng dụng này giúp nhân dân trên địa bàn và du khách thập phương có trải nghiệm chân thực từ xa các địa điểm, thậm chí còn được cung cấp thông tin đầy đủ, cập nhật nhất về phường như: Bản đồ hành chính phường được số hóa toàn diện cùng sách điện tử như 1 quyển cẩm nang, cung cấp các thông tin cơ bản về phường Đống Đa sau sáp nhập với thuyết minh giọng nói sống động. Các cơ quan hành chính, các cơ sở giáo dục, các cơ sở y tế, di tích và danh thắng của địa phương cũng đều được số hóa trên nền tảng này, giúp cho mọi công dân được tiếp cận với các địa điểm và tiện ích trên địa bàn phường một cách thú vị, vượt qua những giới hạn về không gian, thời gian…

Tại phường Kim Liên, chính quyền phường đặt mục tiêu xây dựng mô hình “Công dân số”, coi đây là hạt nhân để hình thành chính quyền số hiện đại. Phường xác định ba khâu đột phá: Xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên nghiệp; phát triển chính quyền số lấy người dân làm trung tâm; và huy động nguồn lực để xây dựng hạ tầng đô thị thông minh, văn minh. Còn ở xã Ô Diên, các lớp tập huấn với phương châm “học đi đôi với hành” đã thu hút hàng trăm học viên. Từng thao tác cụ thể được giảng viên, đoàn viên trẻ trực tiếp hướng dẫn, giúp người dân - đặc biệt là nhóm trung niên, cao tuổi - vượt qua rào cản tâm lý và mạnh dạn tiếp cận công nghệ. Hay phường Tương Mai cũng triển khai tới 74 tổ chuyển đổi số cộng đồng với sự tham gia đông đảo của đoàn viên thanh niên. Mạng lưới này không chỉ lan tỏa phong trào mà còn trở thành lực lượng nòng cốt, sẵn sàng hỗ trợ người dân bất cứ khi nào cần.
Những mô hình trên cho thấy: Khi chính quyền cơ sở quyết tâm, cán bộ tiên phong, cộng đồng chung tay, thì chuyển đổi số sẽ không còn là khẩu hiệu xa vời mà trở thành kỹ năng thiết thực, gắn bó với từng người dân. “Bình dân học vụ số” vì thế không chỉ là một phong trào, mà đã trở thành nền tảng bền vững cho mục tiêu xây dựng Hà Nội hiện đại, văn minh, nhân văn trong kỷ nguyên số.