Các chính sách hỗ trợ trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt được hưởng?
(PNTĐ) -
Câu hỏi:
Gần nhà tôi có bà cụ năm nay gần 80 tuổi, thường xuyên bị đau yếu, sống cùng vợ chồng con trai và cháu nội. Tuy nhiên, vừa qua, con trai và con dâu của bà bị tai nạn giao thông qua đời để lại đứa cháu mới lên 9 tuổi. Giờ chỉ còn hai bà cháu tự chăm sóc cho nhau rất đáng thương. Được biết Nhà nước có một số chính sách hỗ trợ đối với trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt. Vậy trường hợp của cháu bé có thuộc trường hợp trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt không? Chính sách hỗ trợ đó được quy định như thế nào?
Trần Thị Sáu (Mỹ Đức, Hà Nội)
Trả lời:
Điều 1 Luật Trẻ em năm 2016 quy định “Trẻ em là người dưới 16 tuổi”.
- Điểm a khoản 1 Điều 10 Luật Trẻ em năm 2016 quy định trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt bao gồm các nhóm như sau:
a) Trẻ em mồ côi cả cha và mẹ;
b) Trẻ em bị bỏ rơi;
c) Trẻ em không nơi nương tựa;
d) Trẻ em khuyết tật;
đ) Trẻ em nhiễm HIV/AIDS;
e) Trẻ em vi phạm pháp luật;
g) Trẻ em nghiện ma túy;
h) Trẻ em phải bỏ học kiếm sống chưa hoàn thành phổ cập giáo dục trung học cơ sở;
i) Trẻ em bị tổn hại nghiêm trọng về thể chất và tinh thần do bị bạo lực;
k) Trẻ em bị bóc lột;
l) Trẻ em bị xâm hại tình dục;
m) Trẻ em bị mua bán;
n) Trẻ em mắc bệnh hiểm nghèo hoặc bệnh phải điều trị dài ngày thuộc hộ nghèo hoặc hộ cận nghèo;
o) Trẻ em di cư, trẻ em lánh nạn, tị nạn chưa xác định được cha mẹ hoặc không có người chăm sóc.
Một số chính sách hỗ trợ đối với trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt được quy định tại Nghị định số 56/2017/NĐ-CP ngày 09/5/2017 của Chính phủ hướng dẫn Luật Trẻ em 2016, cụ thể:
- Chính sách chăm sóc sức khỏe (Điều 18):
“1. Nhà nước đóng hoặc hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt theo quy định của pháp luật về bảo hiểm y tế.
2. Nhà nước trả hoặc hỗ trợ trả chi phí khám bệnh, chữa bệnh hoặc giám định sức khỏe cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt theo quy định của pháp luật về khám bệnh, chữa bệnh.
3. Trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt được hưởng các chính sách chăm sóc sức khỏe khác theo quy định của pháp luật.”
- Chính sách trợ giúp xã hội (Điều 19)
“1. Nhà nước thực hiện chế độ trợ cấp hằng tháng đối với cá nhân, gia đình nhận chăm sóc thay thế; hỗ trợ chi phí mai táng và chế độ trợ cấp, trợ giúp khác cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt theo quy định của pháp luật về chính sách trợ giúp xã hội.
2. Nhà nước hỗ trợ tiền ăn, ở, đi lại theo quy định của pháp luật về chính sách trợ giúp xã hội cho trẻ em bị xâm hại và trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt đang được bảo vệ khẩn cấp theo quy định.”
- Chính sách hỗ trợ giáo dục, đào tạo và giáo dục nghề nghiệp (Điều 20): Trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt được miễn, giảm học phí và hỗ trợ chi phí học tập theo quy định của pháp luật giáo dục, đào tạo và giáo dục nghề nghiệp.
- Chính sách trợ giúp pháp lý, hỗ trợ tư vấn, trị liệu tâm lý và các dịch vụ bảo vệ trẻ em khác (Điều 21):
“1. Trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt được trợ giúp pháp lý theo quy định của pháp luật về trợ giúp pháp lý.
2. Trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt được hỗ trợ tư vấn, trị liệu tâm lý và các dịch vụ bảo vệ trẻ em khác theo quy định”.
Như vậy, theo điểm a khoản 1 Điều 10 Luật Trẻ em năm 2016 thì trường hợp của cháu bé mồ côi cả cha lẫn mẹ thuộc trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt. Bên cạnh đó, khoản 3 Điều 3 Nghị định số 56/2017/NĐ-CP ngày 09/5/2017 của Chính phủ hướng dẫn Luật trẻ em 2016, trong đó cũng quy định trẻ em mồ côi cả cha và mẹ sống với người thân thích là một trong đối tượng trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt. Để cháu bé có thể được hưởng các chế độ và chính sách hỗ trợ theo quy định của pháp luật đối với trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt thì người thân thích có trách nhiệm thông báo với cán bộ làm công tác bảo vệ trẻ em tại UBND cấp xã, phường, thị trấn để thu thập thông tin, đánh giá nguy cơ cụ thể (theo Mẫu số 03). Trong trường hợp cần phải xây dựng kế hoạch hỗ trợ, can thiệp thì trong thời hạn 5 ngày, cán bộ làm công tác bảo vệ trẻ em tại UBND cấp xã trình Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã phê duyệt (theo Mẫu số 04). Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã xem xét, ban hành quyết định phê duyệt kế hoạch hỗ trợ, can thiệp trong thời hạn 2 ngày làm việc trừ trường hợp khẩn cấp theo Mẫu số 05. (Điều 28, Nghị định số 56/2017/NĐ-CP).
