Cảnh báo bệnh tay chân miệng vào mùa
(PNTĐ) - Tay chân miệng (TCM) là một bệnh truyền nhiễm có thể do nhiều loại virus gây nên. Bệnh lây lan từ người sang người, có nguy cơ tạo thành ổ dịch lớn, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm và diễn biến nhanh chỉ trong vòng vài giờ. Do đó, nhận biết sớm và chăm sóc đúng cách là yếu tố quan trọng giúp giảm tỷ lệ mắc TCM cũng như biến chứng nặng ở trẻ.
Cảnh giác trước mùa dịch tay chân miệng
Theo thống kê, số lượng trẻ mắc bệnh chân tay miệng (TCM) đến khám tại bệnh viện Nhi Trung ương đang có chiều hướng gia tăng. Trong tháng 4 và tháng 5, bệnh viện ghi nhận 776 trường hợp mắc TCM đến khám (tăng 759 ca so với 2 tháng trước đó). Trong số đó có 114 trẻ phải nhập viện điều trị.
TS.BS Đỗ Thiện Hải - Phó Giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới (bệnh viện Nhi Trung ương) cho biết: Bệnh TCM xuất hiện quanh năm, đặc biệt vào giai đoạn giao mùa. Trẻ mắc TCM thường có các biểu hiện như: Sốt (sốt nhẹ hoặc sốt cao) và tổn thương ở da (rát đỏ, mụn nước ở các vị trí đặc biệt như họng, quanh miệng, lòng bàn tay, lòng bàn chân, mông, đầu gối…). Tuy nhiên, có một số trẻ chỉ có biểu hiện loét miệng hoặc nổi nốt nhỏ ở mông hay bẹn, nếu gia đình không chú ý thì rất khó phát hiện.
Theo TS.BS Đỗ Thiện Hải, đa phần trẻ mắc TCM có diễn biến nhẹ. Nhưng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh cũng có thể gây ra biến chứng nguy hiểm như: sốc, viêm não, viêm màng não, viêm cơ tim, phù phổi cấp, thậm chí dẫn đến tử vong. Bởi vậy, khi phát hiện trẻ mắc bệnh, gia đình nên đưa con đến khám tại các cơ sở y tế, để được tư vấn, điều trị kịp thời; không nên tìm hiểu trên mạng rồi tự ý dùng thuốc, có thể khiến bệnh của trẻ nặng thêm.
3 dấu hiệu sớm cảnh báo bệnh diễn biến nặng
Thứ nhất, trẻ sốt trên 38,50C, kéo dài hơn 48 giờ và không đáp ứng với thuốc hạ nhiệt.
Thứ hai, trẻ có biểu hiện giật mình. Đây là dấu hiệu của tình trạng nhiễm độc thần kinh. Chú ý phát hiện triệu chứng này ngay cả khi trẻ đang chơi, quan sát xem tần suất giật mình có tăng theo thời gian hay không.
Thứ ba, trẻ quấy khóc dai dẳng kéo dài, thậm chí là quấy khóc cả đêm không ngủ. Trẻ cứ ngủ khoảng 15-20 phút lại dậy quấy khóc khoảng 15-20 phút rồi lại ngủ tiếp. Nhiều cha mẹ thường giải thích là do bé có các nốt đau miệng nhưng thực tế không phải vậy. Đó là do tình trạng nhiễm độc thần kinh ở giai đoạn rất sớm.
“Trước đây, đã có nhiều trường hợp trẻ biến chứng nặng do gia đình không biết nên đã bỏ qua các dấu hiệu cảnh báo 1 cách đáng tiếc. Nếu trẻ có 1 trong 3 triệu chứng nêu trên, cha mẹ cần đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế để khám và điều trị kịp thời, không nên chủ quan tự theo dõi ở nhà, tránh hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra” - TS.BS Đỗ Thiện Hải nhấn mạnh.
Biện pháp phòng ngừa bệnh
Hiện chưa có vắc-xin và thuốc điều trị đặc hiệu bệnh TCM. Mỗi lần trẻ nhiễm bệnh chỉ tạo ra kháng thể với một loại virus nhất định. Trẻ có thể mắc bệnh trở lại nếu bị nhiễm virus khác thuộc nhóm Enterovirus. Do đó, chú trọng phòng bệnh trong cộng đồng là biện pháp tốt nhất để bảo vệ trẻ và gia đình.
Cụ thể, các gia đình cần lưu ý rửa tay thường xuyên bằng xà phòng dưới vòi nước chảy nhiều lần trong ngày (cả người lớn và trẻ em), đặc biệt trước khi chế biến thức ăn, trước khi ăn/cho trẻ ăn, trước khi bế ẵm trẻ, sau khi đi vệ sinh, sau khi thay tã và làm vệ sinh cho trẻ.
Thực hiện tốt vệ sinh ăn uống: ăn chín, uống chín; vật dụng ăn uống được rửa sạch sẽ trước khi sử dụng; dùng nước sạch trong sinh hoạt hàng ngày; không mớm thức ăn cho trẻ; không cho trẻ ăn bốc, mút tay, ngậm mút đồ chơi, dùng chung khăn ăn, khăn tay, vật dụng ăn uống như cốc, bát, đĩa, thìa, đồ chơi chưa được khử trùng.
Thường xuyên lau sạch các bề mặt, dụng cụ tiếp xúc hàng ngày như đồ chơi, dụng cụ học tập, tay nắm cửa, tay vịn cầu thang, mặt bàn/ghế, sàn nhà bằng xà phòng hoặc các chất tẩy rửa thông thường. Không cho trẻ tiếp xúc với người bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh. Sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh, phân và các chất thải của bệnh nhân phải được thu gom và đổ vào nhà tiêu hợp vệ sinh.
