Cấp cứu tại chỗ đúng cách - yếu tố quan trọng quyết định sự sống của trẻ khi bị đuối nước
(PNTĐ) - Dù đã có nhiều hồi chuông cảnh báo được gióng lên nhưng thời gian qua, các vụ đuối nước ở trẻ em vẫn liên tiếp xảy ra. Nhiều trẻ tổn thương phổi nặng, suy đa tạng phải lọc máu, thậm chí có trẻ đã tử vong… Một trong số nguyên nhân khiến tình trạng của trẻ nặng hơn là do phụ huynh chưa biết cấp cứu tại chỗ cho trẻ đúng cách.
Trẻ bị đuối nước có thể ngạt thở, dẫn đến tử vong nhanh chóng. Phần lớn trẻ bị đuối nước tử vong hoặc có các biến chứng nặng như: Suy hô hấp, viêm phổi, hoặc di chứng tổn thương não do thiếu oxy kéo dài là do không được cấp cứu hoặc cấp cứu không đúng cách. Những thao tác đầu tiên của cấp cứu hồi sức ban đầu góp phần quan trọng trong việc cứu sống tính mạng của trẻ.
Bởi vậy, trẻ bị đuối nước sau khi đưa lên bờ có thể tỉnh hoặc bất tỉnh, cần tiến hành cấp cứu tại chỗ ngay lập tức.
Các bước tiến hành cấp cứu tại chỗ với trẻ đuối nước
Thứ nhất, đặt trẻ nằm ngửa trên mặt phẳng trong tư thế đầu thấp. Cởi bỏ quần áo bị ướt và giữ ấm cho trẻ bằng chăn mềm hoặc vải, áo quần khô để tránh trẻ bị hạ thân nhiệt.
Thứ hai, cần đảm bảo đường thở thông thoáng bằng việc lấy sạch đờm dãi và các dị vật ở miệng và mũi. Khi thực hiện, người cứu hộ cần hết sức bình tĩnh, không làm tổn thương thêm đường hô hấp của trẻ.
Thứ ba, đánh giá trẻ bằng cách nhìn nghe và cảm nhận: Lay gọi, quan sát lồng ngực trẻ, nếu không thấy di động hoặc nếu trẻ bất tỉnh, cần tiến hành hồi sức tim phổi ngay lập tức.
Thứ tư, thực hiện hô hấp nhân tạo bằng cách hà hơi thổi ngạt liên tục 2 lần cùng với xoa bóp tim ngoài lồng ngực: Hai bàn tay chồng lên nhau và đặt giữa ngực trẻ, ấn mạnh xuống khoảng 2-3cm với nhịp điệu 2 lần/giây.
Thứ năm, ngay sau khi hô hấp nhân tạo cần kiểm tra mạch đập của trẻ tại một trong các vị trí như mạch quay ở cổ tay, mạch cảnh ở cổ và mạch bẹn hoặc sờ vào lồng ngực trái để cảm nhận xem tim còn đập không. Khi không bắt được mạch hoặc thấy tim ngừng đập cần tiến hành ép tim ngoài lồng ngực kèm theo hô hấp nhân tạo.
Trong trường hợp trẻ còn tỉnh táo, cần đặt trẻ tư thế dẫn lưu nghiêng đầu trẻ sang bên, trẻ có thể tự thở trở lại. Khi cần thiết phải gọi hỗ trợ cấp cứu 115 hoặc các chuyên gia/bác sĩ quen biết.
Những hành động có thể làm cho tình trạng của trẻ nặng hơn
Trong quá trình cấp cứu tại chỗ, cha mẹ nên lưu ý các hành động sau vì có thể khiến tình trạng của trẻ nặng hơn: Vác ngược trẻ chạy sẽ làm cho các dịch ở dạ dày trào ngược hít vào đường thở. Khi xoa bóp tim ngoài lồng ngực hãy bình tĩnh không ấn ngực quá mạnh sẽ gây chấn thương phổi.
Các cơ sở y tế tiếp nhận trẻ đuối nước ban đầu khi điều trị tuân thủ nguyên tắc ABCs, hội chẩn với các chuyên gia trong quá trình cấp cứu trẻ, chỉ chuyển viện khi bệnh nhân ổn định, liên hệ trước với bệnh viện định chuyển đến, vận chuyển bệnh nhân an toàn.
Gia đình bệnh nhi cần bình tĩnh hợp tác với cơ sở y tế điều trị, khi bệnh nhi ổn định về các chỉ số sinh tồn mới được chuyển đi, nếu không sẽ làm cho tình trạng tổn thương não của trẻ nặng hơn. Người cứu nếu không biết bơi, không nên cố gắng nhảy xuống nước sẽ nguy hiểm tính mạng.
Làm gì để phòng tránh đuối nước?
Để tránh những hậu quả đáng tiếc có thể xảy đến với trẻ em do đuối nước, việc nâng cao ý thức cảnh giác của những người chịu trách nhiệm chăm sóc trẻ và cộng đồng là điều vô cùng cần thiết. Theo đó, nhà trường và gia đình nên có các chương trình dạy kỹ năng sống cho trẻ đặc biệt là dạy bơi cho các cháu.
Các phụ huynh chú ý khi cho trẻ đến các bể bơi cần giám sát trẻ cẩn thận, đặc biệt ở các bể bơi hiện nay thiết kế có các độ sâu khác nhau, khi tắm trẻ mải nghịch sẽ bị hụt chân vào khu vực nước sâu gây đuối nước. Không để trẻ đi bơi một mình mà không có người lớn biết bơi đi kèm để giám sát trẻ. Khi đi bơi tuân thủ các biển chỉ dẫn nguy hiểm và các nội quy ở bể bơi, bãi tắm. Không nên đi bơi khi trời tối, ăn uống khi đi bơi vì dễ gây sặc.
