Chế độ ăn Địa Trung Hải và lợi ích ngăn ngừa lão hóa

Người ta thấy rằng khi áp dụng chế độ này, nguy cơ mắc bệnh mạn tính không lây nhiễm như: cao huyết áp, tim mạch, đái tháo đường… ít hơn so với khi ăn các chế độ khác. Phụ nữ theo chế độ ăn Địa Trung Hải, với việc sử dụng nhiều dầu ô-liu và các loại hạt khác nhau cũng có nguy cơ mắc ung thư vú thấp hơn.

Đặc điểm nổi bật của chế độ ăn Địa Trung Hải là:

Ăn ít thịt đỏ, thay vào đó là ăn thịt trắng (thịt của gia cầm, con 2 chân như gà, vịt, chim). Trong thịt trắng của gia cầm có nhiều kẽm - chất chống oxy hóa, giúp làm chậm quá trình lão hóa của cơ thể, giúp cơ thể trẻ lâu hơn.

Ăn nhiều cá và thủy hải sản. Trong cá có nhiều omega3 hơn so với trong dầu thực vật hay thịt đỏ. Omega3 là 1 trong 2 axit béo không no cần thiết cho cơ thể, tốt cho tim mạch, trí nhớ. Vì thế chế độ ăn này làm cho người ta nhớ lâu hơn, có hệ tim mạch tốt hơn, chống sa sút trí tuệ, alzheimer, nhất là với người già. Chưa kể, trong một số hải sản như cá, hàu… còn có rất nhiều chất chống oxy hóa là kẽm.

Thiên về rau xanh, quả chín và các loại hạt. Trước hết nói về các loại hạt như: đậu đỗ, lạc, hạt điều, hạnh nhân, óc chó… vỏ của chúng cung cấp khá nhiều chất xơ, giúp chúng ta không bị táo bón. Khi chúng ta thải được hết chất cặn bã ra ngoài, bộ máy đường ruột cũng không phải tiếp xúc với chất cặn bã, không bị hấp thu ngược chất thải, khiến môi trường bên trong cơ thể sạch hơn, quá trình oxy hóa nhờ đó xảy ra chậm hơn.

Ảnh minh họa

Ngoài ra, trong các loại hạt còn có chứa chất béo và giàu Omega6 - chất béo không no cần thiết thứ 2 với cơ thể, mà chúng ta rất khó tìm thấy được ở chất béo động vật.

Đặc biệt, trong rau, quả, hạt còn có chất đặc biệt mà thức ăn động vật không có là chất hóa thực vật. Đây là chất có tác dụng phòng bệnh đặc biệt, giúp trung hòa chất oxy hóa trong cơ thể. Vì thế người ăn rau, ăn hạt nhiều thường trẻ lâu. Trong nhiều loại rau, quả đấy còn có chất diệp lục (chlorophyll) - nó như một chất thải độc rất tốt với cơ thể.

Chính những đặc điểm trên của chế độ ăn Địa Trung Hải giúp chúng ta chống lão hóa tốt hơn, thải độc hiệu quả hơn, lưu giữ tuổi thanh xuân dài hơn.

Chế độ ăn đa dạng, nhiều thực phẩm khác nhau. Đây cũng là nguyên tắc đầu tiên trong dinh dưỡng hợp lý, qua đó giúp cung cấp đủ các axit béo không no cần thiết, chất hóa thực vật để chống lại quá trình oxy hóa xảy ra trong cơ thể, cung cấp cho chúng ta nhiều chất xơ chống táo bón, cung cấp chất dinh dưỡng đảm bảo đủ nhu cầu và tính cân đối.

Bởi vậy, nếu thực hiện được chế độ ăn Địa Trung Hải, không chỉ làm cho quá trình lão hóa chậm lại, xảy ra với tốc độ nhỏ hơn mà còn giúp phòng chống bệnh không lây nhiễm, trong đó phải kể đến tim mạch, đái tháo đường, tăng huyết áp, thậm chí rất tốt với một số căn bệnh cung thư. Dù được đánh giá là có lợi, nhưng chi phí để theo đuổi và áp dụng được chế độ này là khá cao, nên không phải ai cũng thực hiện được.

Những thực phẩm có thể lựa chọn cho chế độ ăn Địa Trung Hải như: Rau củ (cà chua, súp lơ xanh, rau chân vịt, hành tây, cà rốt, dưa chuột…), hoa quả (táo, chuối, cam, lê, dâu tây, nho, dưa, đào…), các loại hạt (hạt bí, hạt hướng dương, hạt dẻ cười, hạnh nhân, óc chó, hạt macadamia…), các loại đậu đỗ, các loại củ (khoai tây, khoai lang, củ cải…), ngũ cốc nguyên cám (gạo lứt, yến mạch, bánh mì…), cá và hải sản (cá hồi, cá chích, cá ngừ, cá thu, tôm, hàu, cua, sò…), gia cầm (vịt, gà, gà tây…), trứng, sản phẩm từ sữa, rau thơm và gia vị, chất béo lành mạnh (dầu ô-liu, quả bơ…).

PGS.TS LÊ THỊ BẠCH MAI
(Nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia)