“Chìa khóa” xây dựng thế hệ công dân văn minh
(PNTĐ) - Bước vào năm học 2025 - 2026, Hà Nội triển khai “Tháng cao điểm an toàn giao thông cho học sinh đến trường”. Không chỉ xử lý vi phạm, Thành phố đặt mục tiêu hình thành văn hóa giao thông từ ghế nhà trường, coi đây là “chìa khóa” để xây dựng một thế hệ công dân văn minh, có trách nhiệm và xa hơn là kiến tạo nên một đô thị an toàn, hiện đại.
Tăng cường bảo đảm an ninh, an toàn trường học
Những năm gần đây, xe đạp điện đã trở thành phương tiện phổ biến đối với học sinh do tính tiện lợi, chi phí thấp và không yêu cầu bằng lái. Tuy nhiên, cùng với sự gia tăng số lượng sử dụng, tai nạn giao thông liên quan đến xe điện có chiều hướng gia tăng. Bên cạnh đó, người điều khiển xe điện vi phạm Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ cũng đang xảy ra đáng báo động. Ngay trước nhiều cổng trường học, tình trạng học sinh điều khiển xe điện không đội mũ bảo hiểm, dàn hàng ngang, chở quá số người quy định, lạng lách, đánh võng, vượt đèn đỏ, đùa giỡn nhau khi đang đi trên đường… diễn ra khá phổ biến, làm tăng nguy cơ va chạm, đặc biệt tại các giao lộ, điểm khuất tầm nhìn.
Theo thống kê quý I/2025, lực lượng Cảnh sát giao thông Hà Nội đã xử lý tới hơn 2.200 trường hợp học sinh vi phạm. Phổ biến nhất là không đội mũ bảo hiểm, điều khiển xe máy khi chưa đủ tuổi, lạng lách, dàn hàng ngang. Đáng chú ý, nhiều phụ huynh cũng bị xử phạt vì giao xe cho con em khi chưa đủ điều kiện.
Trước tình hình đó, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội Trần Thế Cương vừa có văn bản đề nghị UBND các xã, phường; các đơn vị, trường học trực thuộc và các trường Trung cấp, Cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội tăng cường bảo đảm an ninh, an toàn trường học và thực hiện văn hóa học đường năm học 2025 – 2026. Trong đó, ở nội dung giáo dục an toàn giao thông, Sở GD&ĐT Hà Nội đề nghị các đơn vị triển khai tuần lễ cao điểm tuyên truyền giáo dục an toàn giao thông đầu năm học 2025 - 2026; tổ chức cho học sinh ký kết chấp hành luật khi tham gia giao thông. Tuyên truyền giáo dục trật tự an toàn giao thông, ứng xử văn hóa khi tham gia giao thông, phối hợp với chính quyền địa phương triển khai các biện pháp đảm bảo trật tự an toàn giao thông khu vực công trường.
Các đơn vị phối hợp với cha mẹ học sinh cam kết không giao xe máy, xe máy điện cho học sinh khi chưa đủ tuổi và bắt buộc 100% học sinh đội mũ bảo hiểm khi ngồi trên xe mô tô, xe gắn máy. Chủ động phối hợp cùng các đơn vị liên quan kiểm tra chất lượng phương tiện đưa đón học sinh, xây dựng phương án đưa đón học sinh bảo đảm tuyệt đối an toàn, khuyến khích cán bộ giáo viên và học sinh sử dụng các phương tiện công cộng phù hợp.
Bên cạnh đó, lực lượng Cảnh sát giao thông (CSGT) Thành phố cũng đã triển khai nhiều biện pháp như: Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật với những đối tượng thường sử dụng xe điện như học sinh, sinh viên để giúp các em hiểu hơn những quy định của pháp luật khi điều khiển xe điện lưu thông trên đường. Lực lượng CSGT cũng đẩy mạnh công tác tuần tra, kiểm soát, phát hiện nhắc nhở và xử lý nghiêm những trường hợp điều khiển xe điện vi phạm Luật Giao thông đường bộ. Ngoài ra, một số biện pháp cũng đã được triển khai quyết liệt như: Khi phát hiện các trường hợp là học sinh, sinh viên điều khiển xe điện vi phạm, lực lượng CSGT sẽ tiến hành thông báo đến nhà trường để phía nhà trường có biện pháp phối hợp quản lý, giáo dục nghiêm khắc thông qua việc bình xét hạnh kiểm, thi đua của cá nhân học sinh, sinh viên vi phạm và tập thể lớp có người vi phạm.
Khắc phục bất cập trong hạ tầng giao thông
Ban An toàn giao thông (ATGT) thành phố Hà Nội cũng đã có chỉ đạo yêu cầu Sở Xây dựng tiếp tục rà soát, khắc phục các bất cập trong tổ chức và hạ tầng giao thông tại khu vực cổng trường học trên các tuyến đường do đơn vị quản lý. Nội dung bao gồm việc bổ sung hệ thống biển báo, vạch kẻ đường, gờ giảm tốc… nhằm đảm bảo an toàn và hạn chế ùn tắc giao thông. Sở Xây dựng cũng được giao nhiệm vụ phối hợp với UBND các phường, xã để xem xét các kiến nghị, đề xuất phương án xử lý đối với các điểm tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông tại khu vực cổng trường.
Các hành vi cần tập trung xử lý gồm: Điều khiển xe mô tô khi chưa đủ tuổi hoặc không có giấy phép lái xe; giao xe cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện; không đội mũ bảo hiểm khi đi mô tô, xe máy, xe đạp điện; không chấp hành tín hiệu đèn giao thông… Các trường hợp vi phạm sẽ được thông báo kịp thời tới nhà trường và phụ huynh để phối hợp giáo dục, nhắc nhở và xử lý phù hợp. Công an Thành phố cũng sẽ phối hợp với ngành giáo dục tổ chức cho các nhà trường, phụ huynh, học sinh, cán bộ, giáo viên và nhân viên ký cam kết thi đua chấp hành pháp luật về an toàn giao thông. Đồng thời, chỉ đạo công an các phường, xã bố trí lực lượng phối hợp cùng các lực lượng chức năng tại địa phương tổ chức phân luồng, hướng dẫn, chống ùn tắc giao thông tại khu vực cổng trường, đặc biệt trong khung giờ cao điểm học sinh đến lớp và tan học. Ngoài ra, cơ quan công an sẽ tăng cường giám sát không gian mạng, phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp đăng tải, cổ xúy hành vi vi phạm như đua xe, lạng lách, đánh võng và các hành vi nguy hiểm khác gây ảnh hưởng xấu đến thanh thiếu niên.
Ban An toàn giao thông thành phố Hà Nội yêu cầu Sở Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo các trường học, cơ sở giáo dục đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục học sinh về kỹ năng tham gia giao thông an toàn; phối hợp chặt chẽ với lực lượng công an địa phương và phụ huynh trong việc quản lý, nhắc nhở, xử lý học sinh vi phạm trật tự an toàn giao thông. Đặc biệt, gia đình cần kiên quyết không giao mô tô, xe gắn máy cho học sinh khi chưa đủ điều kiện theo quy định. Sở Giáo dục và Đào tạo cũng được yêu cầu phối hợp với công an xã, phường rà soát các điểm trông giữ xe gần trường; yêu cầu các bãi xe ký cam kết không nhận giữ mô tô của học sinh chưa đủ điều kiện điều khiển phương tiện.
Đối với hoạt động đưa đón học sinh, các trường không được ký hợp đồng vận chuyển với các đơn vị không đủ điều kiện. Đồng thời, phải chấm dứt hợp đồng với phương tiện hoặc lái xe không đạt yêu cầu; yêu cầu nhà xe không chở quá tải, không sử dụng xe hết hạn đăng kiểm, không có hoặc sử dụng phù hiệu “Xe hợp đồng” hết hạn; lái xe phải có bằng lái phù hợp với loại xe đang điều khiển.
Các trường cần đưa nội dung bảo đảm an toàn giao thông vào tiêu chí thi đua hàng năm, tổ chức cho học sinh, phụ huynh, cán bộ, giáo viên ký cam kết chấp hành nghiêm luật giao thông. Học sinh đi xe đạp, xe đạp điện, xe máy điện hoặc xe máy đến trường phải đội mũ bảo hiểm đạt chuẩn và đăng ký phương tiện với nhà trường để phối hợp quản lý.
UBND các phường, xã được giao rà soát tổ chức giao thông tại khu vực trường học; xử lý hoặc kiến nghị xử lý các bất cập, đảm bảo trật tự an toàn giao thông và chống ùn tắc tại cổng trường. Đồng thời, chỉ đạo lực lượng chức năng mở đợt cao điểm kiểm tra, xử lý vi phạm như: Học sinh không đội mũ bảo hiểm, điều khiển xe mô tô khi chưa đủ điều kiện, không chấp hành tín hiệu đèn giao thông… Cùng với đó, các địa phương cần thường xuyên trao đổi thông tin giữa lực lượng chức năng, nhà trường và phụ huynh để phối hợp quản lý, giáo dục học sinh, sinh viên chấp hành nghiêm pháp luật giao thông.
Ngoài ra, các địa phương cần kiểm tra, xử lý các bãi giữ xe trái phép gần trường học. Đối với các bãi xe hợp pháp, yêu cầu cam kết không trông giữ mô tô trên 50cm³ của học sinh. Đồng thời, xử lý tình trạng bán hàng rong, giữ xe trái phép gây cản trở giao thông khu vực trước cổng trường.
Đảm bảo an toàn giao thông cho học sinh là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục. Cùng với nỗ lực, chủ động của các ngành, các cấp, để tăng cường hiệu quả công tác đảm bảo an toàn cho học sinh rất cần sự chung tay của toàn xã hội. Đặc biệt, các bậc phụ huynh cần nâng cao tinh thần trách nhiệm, gương mẫu trong việc chấp hành quy định pháp luật về an toàn giao thông; phối hợp với nhà trường, cơ quan chức năng quản lý, giáo dục ý thức cho con em mình khi tham gia giao thông hằng ngày để từng bước hình thành văn hóa giao thông trong lứa tuổi học sinh.
