Hiểu rõ để tránh lầm đường
(PNTĐ) - Các nhà tâm lý học đều cho rằng, tình dục là một gia vị trong tình yêu. Với nhiều người, nó là gia vị không thể thiếu, nhưng có những cặp đôi vẫn yêu nhau bền chặt mặc dù chưa cần tới gia vị đó. Nhưng hơn cả, thay vì suy nghĩ tình dục chỉ là lợi dụng thể xác và thiệt thòi cho người phụ nữ, bạn trẻ hãy tin rằng: Khi tình yêu xuất phát từ sự chủ động và tin tưởng lẫn nhau, thì những điều xảy đến – bao gồm cả tình dục, cả hai sẽ vẫn đủ tỉnh táo để đón nhận.
Tình yêu được cấu thành từ sự hấp dẫn giới tính
Thuyết tam giác tình yêu là một lý thuyết về tình yêu do nhà tâm lý học Robert Sternberg xây dựng. Theo ông, tình yêu bao gồm ba thành phần chính: Đam mê (passion): Là sự lôi cuốn và hấp dẫn về ngoại hình, thể xác của nhau, là cảm giác thích thú khi được cùng nhau làm điều gì đó. Thứ 2 là thân mật (intimacy): Hai người yêu nhau sẽ cảm thấy bị quyến rũ bởi đối phương. Họ bồi hồi, trông ngóng, tim đập nhanh và muốn thể hiện những hành động giới tính theo từng mức độ tình cảm như: Nắm tay, ôm, hôn môi, ân ái... Và cuối cùng là cam kết (commitment): đây là một quyết định đưa ra một cách có ý thức, cam kết chung thủy hay thái độ nỗ lực hết mình để hỗ trợ người kia. Như vậy, sự hấp dẫn giới tính là một trong ba yếu tố cấu thành tình yêu. Nói cách khác, nó là một đỉnh không thể thiếu của tam giác tình yêu.
Nhưng tất nhiên, sự hấp dẫn giới tính không hoàn toàn chỉ là quan hệ tình dục. Nó có thể là nắm tay, ôm, hôn môi. Và cũng tùy trường hợp cụ thể, nó sẽ biểu hiện dưới nhiều dạng khác nhau. Khoa học cũng từng có nghiên cứu về những người vô tính (asexual). Đối với họ, quan hệ tình dục không phải là tất cả. Dị tính, đồng tính, song tính là các khuynh hướng tình dục của con người và vô tính cũng vậy. Vô tính không phải bệnh, không di truyền, không bị gây ra bởi sang chấn. Tuy nhiên, vô tính khác với hiện tượng sợ thân mật, mất ham muốn, chán ghét tình dục hay rối loạn chức năng tình dục.
Những vấn đề về người vô tính - giới tính thứ tư này vẫn đang cần khoa học nghiên cứu thêm. Thế nhưng, cùng với đó, có một quan niệm “sợ quan hệ tình dục” trong giới trẻ vì cho rằng điều này chỉ là lợi dụng tình yêu, là thứ tầm thường và chỉ mang lại rắc rối như: Hạ thấp giá trị người phụ nữ, hay mang thai ngoài ý muốn dẫn tới chia tay, ép buộc kết hôn… Theo chuyên gia tâm lý, bác sỹ Nguyễn Lan Hải, đây là quan niệm “có vấn đề” bởi nó xuất phát từ suy nghĩ ngược của bạn trẻ ngày nay, rằng tình dục có trước tình yêu, chứ không phải là tình yêu đi đến tình dục.
Nhiều năm làm việc trong lĩnh vực giáo dục giới tính và có nhiều buổi giao lưu trò chuyện thân mật với người trẻ, bác sĩ Hải cho rằng, giới trẻ ngày nay vẫn còn thiếu nhiều kiến thức căn bản về giới, giới tính và tình dục. Rồi nhiều bậc cha mẹ giữ con mình tránh xa những chuyện trai gái “thiếu đứng đắn”, chứ chưa nói đến việc “vẽ đường cho hươu chạy”. Càng con nhà lành, “thanh niên nghiêm túc” lại càng không dám tìm hiểu chuyện giới tính, chuyện phòng the... Đó chính là lý do có những thắc mắc các bạn không biết hỏi ai, dẫn đến sai lệch trong một số quan điểm và sợ hãi trong hành trình tìm tình yêu của mình. “Cho rằng quan hệ tình dục chỉ mang đến lo sợ và bất an, dẫn đến không hứng thú và tôn sùng lối sống không tình dục cũng một phần đến từ sự thiếu hiểu biết đó” - bà nói.
Diễn giải về quan hệ tình dục trong tình yêu, BS Hải nói rằng, đó là điều hết sức bản năng của sinh lý và sinh lý. Nhưng để thăng hoa và… đẹp, không còn xấu xa, thì thực sự nó phải được tình yêu chắp cánh cùng cam kết bền chặt, trọn vẹn. Như vậy, càng là người trẻ, đang có dư thừa sức khỏe và năng lượng trong tình yêu, thì càng phải có trách nhiệm, chú trọng đến tình dục có đạo đức. “Nghĩa là xem nó như quà tặng của tình yêu. Để nhận được món quà đó, chúng ta cần phải đi theo một con đường từ thế giới nội tâm, từ suy nghĩ của con người đến việc tôn trọng phẩm giá, nhân phẩm của đối phương. Tôi muốn nhắc lại việc, trước khi nghĩ đến tình dục, hãy nghĩ về tình yêu đã”. Có như vậy, mới hạn chế được những quan điểm tiêu cực như: Tình dục chỉ là “giăng bẫy” đối phương, là chiến tích, bản lĩnh của đàn ông hay tình dục bất chấp, buông thả dẫn đến những điều đáng tiếc.
Muốn yêu an toàn, phải biết tự yêu thương và bảo vệ chính mình
Không phải ngẫu nhiên mà bài học đầu tiên về giáo dục giới tính mà trẻ em được bố mẹ, thầy cô dạy là bài học về sự trân quý thân thể mình. Các em được biết mình là ai, mình có những quyền gì, mình làm được gì, cần làm gì khi đến tuổi dậy thì... để từ đó hiểu biết về giới, phát triển và xây dựng những kỹ năng sống. Quan trọng hơn, kiến thức về cơ thể giúp các em có thể nhận diện, phòng tránh sự lạm dụng và quấy rối tình dục.
Quay ngược trở lại vấn đề “yêu an toàn là không tình dục”, chắc chắn có rất nhiều bạn trẻ sẽ suy nghĩ rằng: “Giờ là thời đại nào rồi mà còn cổ hủ thế”. “Phải sống thoáng lên, cuộc đời chỉ có một”, “Tình dục chỉ là nhu cầu sinh lý, chuyện bắt buộc như ăn uống, vệ sinh thôi, sao phải xoắn”, “Càng quan hệ nhiều càng chứng tỏ mình là người sành sỏi”… Theo chuyên gia tâm lý, TS Phạm Thị Thúy, rất khó để phân biệt rạch ròi giữa tình yêu và tình dục, bởi trong “tình dục” vốn cũng đã có chữ “tình” rồi. Chỉ là, đời sống tình dục của con người ngoài bản năng còn có sự kiểm soát của ý thức, các quy phạm đạo đức, thuần phong mỹ tục. Điều này không chỉ bảo vệ bản thân khỏi những hậu quả không mong muốn mà đôi khi ta chưa lường trước được, mà còn cho thấy chàng trai, cô gái đó biết giá trị thân thể của mình.
Từng du học nước ngoài về nên quan điểm về tình yêu – tình dục của Chí Hưng (29 tuổi, ở quận Bắc Từ Liêm) rất thoáng, “thích là phải nhích”. Khi tiến tới tình yêu với Hân Nhi - vợ Hưng bây giờ, anh vẫn giữ quan điểm đó và muốn quan hệ tình dục ngay để cả hai hiểu nhau hơn. Tuy nhiên, Hân Nhi không đồng ý điều đó và cô muốn hai người tìm hiểu dần dần, đầu tiên là về quan điểm, cách sống, gia đình và công việc. Cùng với đó, trong quá trình hẹn hò, đi chơi, đi ăn tối, xem phim, Hân cũng thoải mái đón nhận những cử chỉ thân mật với Hưng như cầm tay, hôn má, ôm eo… Sự “ép phanh” của Hân cho Hưng thay đổi quan niệm về tình yêu, anh dần thấy hài lòng với tình yêu này và đón nhận – cho đi nhẹ nhàng, trân trọng đối phương như thế. “Điều gì đến cũng sẽ đến, nhưng tuyệt nhất là nó đến đúng thời điểm và cả hai hoàn toàn chủ động đón nhận” - Hưng bày tỏ. Họ đã cưới nhau được 4 năm trong sự chúc phúc của đôi bên gia đình, sự vững chãi của tình yêu và điều kiện kinh tế.
Bởi vậy, yêu an toàn không có nghĩa là tránh xa tình dục. “Bạn trẻ nên hiểu theo hướng, đó là sự trưởng thành về mặt tình cảm. Có thể không muốn chuyện đó ngay lập tức khi vừa yêu, vậy thì phải dùng nghệ thuật trì hoãn. Tức là đôi bên phải biết tự kiểm soát, nếu không sẽ là chạy theo dục vọng. Giữ cho nhau còn là tôn trọng chính mình” - TS Phạm Thị Thúy gợi ý.
