Nét đẹp làng đào, làng quất Hà Nội

Đào Thất Thốn là một loại hoa nổi tiếng ở Nhật Tân (Tây Hồ, Hà Nội) loại đào này phải trồng và chăm sóc kỹ lưỡng trong vòng 3 năm mới được đơm hoa, đến 7 năm thì cây mới cho ra loại hoa kép đẹp mắt. Các chậu cây thường có chiều cao hơn 1m, cao hơn mặt đất khoảng 7 tấc – đây cũng chính là lý do mà loại đào này lại mang cái tên “Thất Thốn”. Điều đặc biệt nhất ở giống đào này không chỉ là sắc hoa mà còn là hương thơm thoang thoảng vào ban đêm. Với những “dân chơi”, đào Thất Thốn được xem là loại cây “đẳng cấp”, khi loại đào này không chỉ “khó tính” trong quá trình chăm sóc mà còn có giá bán rất cao.

Nói về tuổi thọ của các cây đào Thất Thốn bên trong vườn hoa của mình, nghệ nhân Lê Hàm (vườn đào Nhật Tân) cho biết: “Tuổi của mấy cây đào này còn lớn hơn cả tuổi tôi, giá bán của nó tầm khoảng 100 triệu đồng. Tuy nhiên chúng tôi chỉ cho thuê, chứ không bán, loại đào này rất khó trồng. Một số loại tuổi thọ ít hơn thì giá bán tầm 10 đến 20 triệu đồng”.

Nghệ nhân Lê Hàm cho biết thêm: Đào Thất Thốn không phải là loại đào dễ uốn, vẻ đẹp của các chậu cây chỉ mang tính tương đối, tuy nhiên hoa và lá của loại đào này thì rất rực rỡ, đẹp và sẫm màu hơn so với các loại đào thường. Nghệ nhân Lê Hàm đầu tư đến 6 nhà làm lạnh – khu vực này được bật điều hòa 24/24 để đảm bảo cho đào Thất Thốn có nhiệt độ, ánh sáng vừa đủ mới nở đúng tiến độ mong muốn.

Người trồng đào tại làng đào Nhật Tân (Tây Hồ, Hà Nội) tất bật chăm tưới để đào nở đúng dịp Tết

Tại làng trồng hoa đào truyền thống Nhật Tân (phường Nhật Tân, quận Tây Hồ), chị Nguyễn Thị Hằng (37 tuổi), chủ của vườn đào với hơn 400 gốc cho biết việc ước lượng và căn chỉnh để đào ra nụ, nở hoa vào đúng dịp chủ yếu phụ thuộc tới 60% là thời tiết nên ngay từ cuối tháng 8 Âm lịch, những người trồng đào có kinh nghiệm sẽ chú ý theo dõi tiết trời để quyết định tuốt lá đào cho phù hợp để kịp đón nụ hoa ra.

Nếu Nhật Tân là mảnh đất để đào khoe sắc thắm thì cách đó không xa, Tứ Liên (Tây Hồ, Hà Nội) – với thổ nhưỡng và con người lại hợp với nghề trồng quất. Những năm gần đây, quất Tứ Liên ngày càng khẳng định chất lượng, mẫu mã và sức sáng tạo của các nghệ nhân, rất “ưng mắt” người mua.

Theo nhiều nhà vườn trồng quất cảnh ở đây cho biết nếu trồng đào còn phải phụ thuộc và thời tiết tốt xấu còn thì việc trồng và kinh doanh quất cảnh lại đòi hỏi người trồng phải “mát tay”.

“Năm nào trồng quất mà được 50% số cây trở lên sống sót, không bị hỏng thế tức là năm ấy có lãi. Từ chăm bón, uốn tỉa cành rồi tạo dáng và kích thích cho quất ra hoa và quả chín đều vào dịp Tết cũng là một sự tỉ mỉ, kỳ công. Chúng tôi phải chăm bón làm sao để tránh quất chín quá sớm thì màu sẽ không đẹp và dễ rơi rụng khi vận chuyển nên mỗi nhà làm quất cảnh ở đây đều có bí quyết riêng để giữ quất chín đều, quả vừa đẹp, bóng lại vừa có lộc xanh”- anh Thọ cho biết.

Ngoài những gốc quất truyền thống, trong những năm gần đây, quất Tứ Liên đặc trưng với những dáng quất thế, quất bonsai đa dạng kiểu dáng như: Quất bonsai Bồ Tát Di Lặc, quất bonsai theo kiểu “trâu vàng cõng quất cảnh”... Theo các nhà vườn, tùy vào mỗi loại quất sẽ có giá khác nhau, giá trung bình từ khoảng từ 1 triệu trở lên, một số cây bonsai sẽ có giá từ 4-6 triệu đồng/cây, nhiều loại sẽ có giá trên chục triệu.

Anh Thọ cho biết: “Để đánh giá một cây quất bonsai mini đáp ứng khá nhiều tiêu chuẩn. Thứ nhất cây phải xanh, quả phải bóng, đều, căng và to bằng quất trồng ở ngoài đất thông thường. Thứ 2, cây phải có thế của bonsai, những thế cây này chỉ những người hiểu về nghệ thuật, bonsai cây cảnh mới có thể nhận biết được. Khá nhiều khách hàng đi mua đều do chọn dáng theo sở thích riêng nhưng phần lớn họ đều yêu thích bonsai và có hiểu biết về nghệ thuật cây cảnh. Thứ ba, khá nhiều người chọn quất cảnh bonsai mini qua tiêu chí tứ quý, có nghĩa là cây quất phải có đầy đủ 4 thứ: hoa, lá, quả xanh và quả chín – gọi là tứ quý”.

Ngoài trồng quất cảnh, năm nay, do nhu cầu của người dân nên nhiều hộ trồng quất cảnh ở Tứ Liên, Quảng Bá đã chuyển sang trồng thêm cam canh rồi tạo thế để bán ra phục vụ khách có nhu cầu.

Cùng với tâm huyết, sự cần cù, chịu thương, chịu khó của người dân nơi đây, làng đào, quất, làng hoa Hà Nội luôn mang một phong vị Xuân vô cùng đặc sắc mà người dân khắp nơi đều mong muốn được đến thăm mỗi dịp Tết đến, Xuân về.

HẢI CHI