Người mang lại an toàn và cảm giác riêng tư cho phụ nữ
(PNTĐ) - Là một nhà khoa học mang trong mình lý tưởng nhân đạo sâu sắc, Diana Yousef không chọn con đường hào nhoáng mà dấn thân vào lĩnh vực đang gây nhức nhối cho hàng tỉ người: Nhu cầu được đi vệ sinh một cách an toàn, sạch sẽ.
Với phát minh mang tên iThrone - một loại toilet tự phân hủy, không cần nước, không cần kết nối hệ thống thoát thải, Diana Yousef đang từng bước thay đổi cuộc sống của hàng triệu người ở những nơi thiếu thốn nhất trên thế giới.
Ý tưởng táo bạo này không xuất phát từ một phòng thí nghiệm ngẫu nhiên, mà từ một hành trình dài nhiều trăn trở. Từng là cố vấn cho NASA, Diana đã tham gia vào dự án nghiên cứu công nghệ tái chế nước cho các sứ mệnh không gian. Trong quá trình đó, cô và đồng đội khám phá ra một loại vật liệu có khả năng hấp thụ chất lỏng và làm bay hơi nước thải. Dù dự án không được triển khai tiếp, nhưng ý tưởng về một màng lọc có thể "hô biến" chất thải thành khí đã in sâu trong tâm trí cô. Nhiều năm sau, Diana quyết định rời bỏ công việc văn phòng để theo đuổi con đường khởi nghiệp - không phải trong lĩnh vực công nghệ cao, mà là trong ngành... toilet.

Theo thống kê của WHO, hơn 4,2 tỉ người trên hành tinh vẫn đang sử dụng hệ thống vệ sinh không có khả năng xử lý chất thải, thậm chí có đến 673 triệu người không có toilet để dùng. Những con số này phản ánh thực trạng đầy nguy hiểm, đặc biệt với phụ nữ và trẻ em gái - những người dễ bị tổn thương nhất khi buộc phải đi vệ sinh ngoài trời. Là mẹ của ba con gái, Diana xúc động chia sẻ: “Tôi không thể chấp nhận việc có những đứa trẻ bằng tuổi con mình đang phải chịu cảnh không có nhà vệ sinh, không có nước sạch”.
iThrone ra đời từ ý niệm đó. Đây là một thiết bị vệ sinh di động, được trang bị một loại màng đặc biệt có khả năng hấp thụ đến 95% chất lỏng và chuyển hóa thành hơi nước, bay hơi nhanh chóng mà không cần điện hay hệ thống xử lý nước. Nhờ công nghệ này, thiết bị không để lại mùi, không tạo chất thải tồn đọng và hoàn toàn thân thiện với môi trường. Với thiết kế kín đáo, dễ sử dụng, iThrone có thể được lắp đặt ở bất kỳ đâu, từ vùng sâu vùng xa, trại tị nạn đến những khu vực đô thị thiếu hạ tầng vệ sinh cơ bản.
Những thiết bị thí điểm đầu tiên đã được đưa đến Uganda - một trong những quốc gia có tỷ lệ thiếu vệ sinh nghiêm trọng nhất châu Phi. iThrone được lắp đặt tại một bệnh viện phụ nữ và một trường học dành cho nữ sinh. Kết quả sau thời gian sử dụng cho thấy thiết bị hoạt động hiệu quả, không rò rỉ, không cần bảo trì nhiều và đặc biệt là không để lại mùi khó chịu. Quan trọng hơn, nó mang lại sự an toàn và cảm giác riêng tư cho hàng trăm phụ nữ và trẻ em gái, điều mà trước đó họ chưa từng có.
Sự thành công của các thử nghiệm đã mở ra cơ hội để Diana và nhóm của mình mở rộng quy mô. Với sự hỗ trợ từ các tổ chức như Quỹ Gates, UNDP và các cơ quan quốc tế khác, iThrone đang được triển khai tại nhiều cộng đồng tị nạn, khu vực đô thị nghèo và những nơi không thể tiếp cận hệ thống thoát nước truyền thống. Đồng thời, thiết kế sản phẩm cũng không ngừng được cải tiến để nhỏ gọn hơn, dễ vận chuyển hơn và có chi phí sản xuất thấp hơn. Với Diana, điều quan trọng hơn cả là tác động xã hội mà sản phẩm tạo ra. Không chỉ giải quyết vấn đề vệ sinh, iThrone còn giúp nâng cao phẩm giá, bảo vệ sức khỏe và tăng cường an toàn cho hàng triệu phụ nữ trên khắp thế giới. Cô tin rằng một chiếc toilet có thể là “bước khởi đầu” để thay đổi cả một cộng đồng - nơi trẻ em không còn bị gián đoạn học tập vì thiếu vệ sinh, nơi phụ nữ không còn lo sợ bị tấn công chỉ vì muốn đi vệ sinh, và nơi mọi người có thể sống trong môi trường sạch sẽ, nhân đạo hơn.
Hành trình của Diana Yousef là minh chứng cho sức mạnh của một ý tưởng được nuôi dưỡng bằng lòng trắc ẩn và trí tuệ khoa học. Từ những vật liệu từng được nghiên cứu cho vũ trụ, cô đã tạo ra một giải pháp cho những mảnh đời dưới mặt đất. Trong tương lai, với quyết tâm không ngơi nghỉ và sự chung tay từ các tổ chức toàn cầu, iThrone có thể trở thành chiếc toilet đầu tiên trong đời của hàng triệu người và là biểu tượng cho sự tiến bộ bền vững và công bằng mà nhân loại đang hướng tới.