Tự hào những nữ thanh niên xung phong tình nguyện “Tháng 8 Thủ đô” năm xưa
(PNTĐ) - Phong trào thanh niên xung phong (TNXP) tình nguyện “Tháng 8 Thủ đô” năm xưa đã góp phần thực hiện thắng lợi chủ trương của Đảng, Nhà nước ta trong giai đoạn cách mạng thời kỳ đó và làm rạng rỡ thêm trang sử vẻ vang của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh. Đồng thời phong trào cũng là truyền thống tốt đẹp cho các thế hệ thanh niên tuổi trẻ hôm nay noi theo.
Tự hào tuổi trẻ 60 năm trước
60 năm trước, cũng vào những ngày tháng 8 này, hàng nghìn thanh niên học sinh Hà Nội, tuổi chỉ mới 17 - 20 vừa tốt nghiệp lớp 7, lớp 10 đã hưởng ứng tích cực “Phong trào vận động thanh niên Thủ đô xung phong tình nguyện đi xây dựng kinh tế và phát triển văn hoá miền núi” do Đoàn Thanh niên Lao động Hà Nội phát động. Họ hăng hái lên đường theo tiếng gọi thiêng liêng của Đảng, của Đoàn với tinh thần thanh niên sẵn sàng “Đi bất cứ đâu, làm bất cứ việc gì khi Tổ quốc cần”.
Khi cuộc chiến tranh chống Mỹ cứu nước bước vào giai đoạn ác liệt, nhiều đội viên thanh niên xung phong tình nguyện “Tháng 8 Thủ đô” đang công tác tại các nông trường, lâm trường, trường học đã chuyển sang các đơn vị thanh niên xung phong chống Mỹ cứu nước, trực tiếp tham gia chiến đấu hoặc phục vụ chiến đấu ở các chiến trường ác liệt. Vào miền Trung, các tình nguyện viên cũng nhanh chóng hòa nhập vào các đơn vị, xung phong bảo vệ các tuyến đường giao thông huyết mạch, tích cực chi viện cho tiền tuyến miền Nam.
Bà Long Vy Phúc, cựu thanh niên xung phong tình nguyện “Tháng 8 Thủ đô” vẫn còn nhớ như in sáng 15/8/1963. “Đội Thanh niên Tháng 8 Thủ đô” chúng tôi với 135 đội viên là một trong 12 đội thanh niên “Tháng 8 Thủ đô” đầu tiên lên đường ngày 15/8/1963 tại ga Hàng Cỏ, Hà Nội. Đội chúng tôi được cử lên nông trường Quốc doanh Tô Hiệu - tỉnh Sơn La. Từ những thanh niên, học sinh Hà Nội tuổi còn rất trẻ, quen với phố phường và ánh đèn thành phố, chúng tôi tiếp cận với những khu nhà tranh vách nứa, không điện, không nước máy, không rạp chiếu bóng, không hàng quà rong…
Những ngày đầu tham gia lao động sản xuất ở nông trường thực sự là những thử thách to lớn đối với chúng tôi. Những công việc mới mẻ, vất vả như lên rừng chặt gỗ, chặt nứa, tự làm lán trại để ở, khai hoang lấy đất trồng lúa, trồng ngô, trồng sắn, chăn nuôi gà, lợn… đã rèn luyện ý thức và nghị lực để chúng tôi vượt qua tất cả và hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao cho.

Khi đế quốc Mỹ mở rộng chiến tranh phá hoại ra miền Bắc, chúng tôi tham gia lực lượng tự vệ của nông trường, phục vụ chiến đấu và chiến đấu. Sau 3 năm công tác tại nông trường Tô Hiệu, tháng 9/1966 tôi xung phong tình nguyện vào bộ đội, được cử đi học lớp quân y và sau đó được điều động sang chiến trường Lào chiến đấu và phục vụ cứu chữa thương bệnh binh trong chiến dịch giải phóng Nậm Bạt và Pha Thí. Năm 1969 tôi được chuyển về công tác tại Tỉnh đội Sơn La thuộc quân khu Tây Bắc”.
Sau khi nghỉ hưu, bà Phúc đã tích cực tham công tác ở địa phương, tham gia xây dựng Hội Cựu TNXP phường Kim Mã ngay từ những ngày đầu và được tín nhiệm bầu làm Chủ tịch Hội Cựu TNXP phường Kim Mã và Uỷ viên Ban Chấp hành Hội Cựu TNXP quận Ba Đình. Hiện nay bà là Phó Chủ tịch Hội Cựu TNXP phường Kim Mã.
Còn Bác Long Vy Lộc, Lê Duẩn, Đống Đa, Hà Nội, cựu thanh niên xung phong tình nguyện “Tháng 8 Thủ đô” chia sẻ: Chúng tôi được Đảng, Chính phủ kêu gọi thanh niên lên đường khi đang học lớp 7. Tôi tham gia thanh niên xung phong từ đội Sông Lô, nông trường Tô Hiệu (tỉnh Sơn La). Chúng tôi là những người tiên phong mở đường cho văn hóa, sản xuất vùng dân tộc Điện Biên, Sơn La.
Khi hỏi về lúc quyết định tham gia Thanh niên xung phong, bác có mong muốn gì, cựu nữ thanh niên xung phong chia sẻ: Chúng tôi không có suy nghĩ đắn đo gì khi Tổ quốc kêu gọi tham gia thanh niên xung phong. Khi đó chỉ duy nhất có một ước muốn là cống hiến tuổi thanh xuân của mình theo tiếng gọi của Tổ quốc.
Lực lượng TNXP đã đóng góp quan trọng trong lịch sử Thủ đô
Từ những đội viên TNXP tình nguyện “Tháng 8 Thủ đô”, qua quá trình rèn luyện và phấn đấu, nhiều người đã trở thành các nhà trí thức, nhà khoa học, văn nghệ sĩ, giảng viên đại học, cán bộ, công chức, chủ doanh nghiệp… Những cựu TNXP tình nguyện “Tháng 8 Thủ đô” năm xưa hầu hết đã ở cái tuổi “xưa nay hiếm”, song, nhiều đồng chí vẫn tích cực tham gia hoạt động ở Hội Cựu TNXP Việt Nam, Hội Cựu TNXP thành phố Hà Nội, ở quận, huyện và xã, phường, thị trấn. Phong trào TNXP tình nguyện “Tháng 8 Thủ đô” năm xưa đã để lại truyền thống tốt đẹp cho các thế hệ thanh niên tuổi trẻ hôm nay.
Phát biểu tại chương trình kỷ niệm 60 năm ngày truyền thống phong trào Thanh niên xung phong tình nguyện “Tháng 8 Thủ đô”, Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong nhấn mạnh, trong lịch sử Thủ đô Hà Nội, thanh niên luôn đóng vai trò quan trọng. Hà Nội cũng là nơi khởi nguồn và phát động nhiều phong trào hành động cách mạng của tuổi trẻ Thủ đô, như phong trào "Ba sẵn sàng", được phát động ngày 15/8/1964, trở thành phong trào chung của tuổi trẻ toàn miền Bắc.

Khẳng định lực lượng TNXP đã đóng góp quan trọng trong lịch sử Thủ đô, thể hiện sinh động tinh thần, bản lĩnh, trách nhiệm của thanh niên Việt Nam nói chung và của Hà Nội nói riêng, sẵn sàng gác bỏ quyền lợi riêng tư, làm sáng tinh thần Hà Nội vì cả nước, cả nước vì Hà Nội, Phó Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Phong mong muốn các cựu TNXP tình nguyện “Tháng 8 Thủ đô” tiếp tục phát huy vai trò tâm huyết, trách nhiệm, là những nhân chứng lịch sử, giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ; tích cực tham gia các hoạt động, đóng góp ý kiến xây dựng địa phương; làm tốt hơn nữa vai trò không chỉ trong giai đoạn kháng chiến mà trong cả công cuộc xây dựng Thủ đô văn hiến, văn minh, hiện đại.
Đồng chí cũng mong muốn và yêu cầu các cơ quan, ban, ngành, đặc biệt là Thành Đoàn Hà Nội tiếp tục kế thừa truyền thống vẻ vang của thế hệ đi trước, trong đó, có thế hệ TNXP tình nguyện “Tháng 8 Thủ đô”; tiếp tục sưu tầm, lưu trữ hình ảnh, hiện vật, câu chuyện về TNXP tình nguyện “Tháng 8 Thủ đô”, lực lượng TNXP Thủ đô, làm giàu hơn phòng truyền thống của Thành Đoàn Hà Nội, đóng góp kỷ vật cho Bảo tàng Hà Nội.
Phong trào Thanh niên xung phong tình nguyện “Tháng 8 Thủ đô” năm xưa đã góp phần xứng đáng vào việc thực hiện thắng lợi chủ trương của Đảng, Nhà nước trong giai đoạn cách mạng thời kỳ đó và làm rạng rỡ thêm trang sử vẻ vang của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, đồng thời cũng là truyền thống tốt đẹp cho các thế hệ thanh niên hôm nay.