“Hơi đồng” len lỏi vào giáo dục ở Trung Quốc
PNTĐ-Trên tờ New York Times, phóng viên Dan Levin cho biết gần như mọi thủ tục liên quan đến học hành ở Trung Quốc đều có giá, từ chuyện mua hồ sơ, xin học ở lớp điểm, trường điểm...
 |
| Giáo dục Trung Quốc: Cái gì cũng… có giá? |
Zhao Hua, một người nhập cư gốc Hà Bắc hiện đang làm chủ một doanh nghiệp điện tử nhỏ, cho biết, bà phải nộp số tiền đặt cọc khoảng 4.800 USD để đăng ký cho con gái vào một trường tiểu học ở Bắc Kinh. Sau đó, nhà trường đã đưa cho bà ký một văn bản, thỏa thuận đó là một khoản đóng góp “tự nguyện”. Tất nhiên, bà Zhao Hua biết văn bản đó không hợp pháp, song: “Nếu anh không đưa số tiền ấy, con anh sẽ chẳng đi tới đâu cả”.
Nhà trẻ cũng không ngoại lệ. Vườn trẻ Sạch, nơi liên kết với Đại học Thanh Hoa danh tiếng ở Bắc Kinh, luôn nhận được hàng đống đơn xin học vào mỗi kỳ tuyển sinh vì ai cũng muốn con mình sau này được vào một trong những trường đại học tốt nhất của Trung Quốc. Đáng lẽ ra, nhà trẻ này chỉ dành cho con em những người làm việc tại Đại học Thanh Hoa. Song theo lời một nhân viên làm việc tại đây, giá cho một suất học ở Vườn trẻ sạch khoảng 150.000 nhân dân tệ (tương đương 24.000 USD) vì số tiền ấy mới thuyết phục được một giáo sư Đại học Thanh Hoa “bảo trợ” cho đơn xin học. Thậm chí, việc đưa hối lộ khoản tiền 150.000 nhân dân tệ kia cũng phải có “đường đi riêng” hay người ta còn gọi là có “cửa”. Một nhân viên tiết lộ, nếu không có mối quan hệ quen biết, thì ban giám hiệu nhà trường cũng không dám nhận.
Văn hóa “hơi đồng” không chỉ len lỏi trong chuyện chạy trường, chạy lớp ở Trung Quốc, mà nó còn ngấm vào cả hoạt động của bộ máy giáo dục. Đơn cử, trước đây, Ngày Hiến chương các Nhà giáo ở Trung Quốc diễn ra vào tháng 9 hàng năm, học sinh, sinh viên mọi lứa tuổi mang những bó hoa tươi thắm hay giỏ hoa quả đến cám ơn các thầy cô. Song theo báo chí Trung Quốc ngày nay, nhiều thầy cô giáo ở nước này mong được phụ huynh tặng những món quà đắt tiền như đồng hồ hàng hiệu, thậm chí là cả chuyến du lịch đâu đó. Tờ Shanghai Daily ước tính, giá trị quà tặng thời nay đã tăng trung bình 50 lần so với một thập kỷ trước.
Nhưng những chuyện buồn như vậy về ngành giáo dục Trung Quốc chưa hết, đồng tiền còn can thiệp vào việc phong tặng những danh hiệu cao quý như phong học hàm, học vị. Theo tờ Yangtze Daily, mỗi năm công việc kinh doanh bằng rởm, nhất là bằng tiến sĩ, ở Trung Quốc cũng thu về từ 180 triệu tệ (tương đương 26,3 triệu USD) đến 540 triệu tệ (79 triệu USD). Thậm chí, không khí kinh doanh này còn sôi động đến mức ngày càng có nhiều trang web ra đời để đáp ứng nhu cầu mua bán luận án, những công trình phần lớn được “sao chép” lại từ những nghiên cứu đã được đăng tải trên các tạp chí khoa học thế giới chuyên ngành. Trang web Taobao.com là một ví dụ. Đây hiện là trang web số một về hoạt động mua bán văn bằng.
Theo Tân Hoa xã, giáo sư Shing-Tung Yau, nhà toán học gốc Hoa đạt giải thưởng Fields - được xem là giải Nobel Toán học, hiện giảng dạy tại ĐH Harvard, còn bức xúc hơn nữa với nạn tham nhũng trong giới hàn lâm Trung Quốc. Trong một bài báo đăng trên một tờ báo khoa học Bắc Kinh, giáo sư Yau nói thẳng: “Ở Trung Quốc muốn làm viện sĩ chỉ cần có đủ tiền là mua được. Một số vị học phiệt làm chủ tịch rất nhiều cuộc bình xét, họ cho anh một giải thưởng, bảo anh phải bầu người nọ người kia làm viện sĩ. Ai nắm kinh phí là người đó có năng lực bình xét, là có năng lực ảnh hưởng”.
Minh Thi
