Mỷ ủng hộ Việt Nam dùng hành động pháp lý
PNTĐ-Theo phát ngôn viên Nhà Trắng, Mỹ ủng hộ Việt Nam dùng biện pháp ngoại giao để giải quyết bất đồng, trong đó có cả biện pháp sử dụng trọng tài hoặc các cơ chế pháp lý quốc tế khác.
Việc Trung Quốc hạ đặt giàn khoan trái phép trong vùng kinh tế đặc quyền và thềm lục địa của Việt Nam ở biển Đông từ ngày 2/5 tiếp tục bị dư luận quốc tế chỉ trích mạnh mẽ. Trong đó, Mỹ cho biết sẽ ủng hộ Việt Nam dùng hành động pháp lý.
Phát biểu với báo chí, phát ngôn viên Nhà Trắng Patrick Ventrell cho biết, Mỹ có lợi ích quốc gia trong duy trì hòa bình, ổn định, tôn trọng thương mại hợp pháp và tự do hàng hải, hàng không trên biển Đông. Ông Ventrell nhấn mạnh rằng, Mỹ ủng hộ dùng biện pháp ngoại giao để giải quyết bất đồng, trong đó có cả biện pháp sử dụng trọng tài hoặc các cơ chế pháp lý quốc tế khác.
Trước đó, tại quốc hội Mỹ, trong một phiên chất vấn, ông Daniel Russel, trợ lý phụ trách vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương của Ngoại trưởng Mỹ, các nghị sĩ Mỹ đã kịch liệt lên án hành động đặt giàn khoan Hải Dương – 981 của Trung Quốc tại biển Đông. Ông Russel bày tỏ quan điểm của Mỹ, coi hành xử của Trung Quốc là ép buộc, hăm dọa, phi ngoại giao.
Ông Russel cho biết thêm, Mỹ kêu gọi Trung Quốc hợp tác với các nước láng giềng và các nước trong khối ASEAN để thúc đẩy đàm phán về Bộ Quy tắc ứng xử ở biển Đông (COC), nhằm nhất trí cơ chế ngăn chặn xung đột và xử lý các sự cố có thể xảy ra ở biển Đông.
Cũng trong phiên họp này, nghị sĩ Ami Bera của bang California cảnh báo rằng nếu Mỹ không phản ứng để buộc Trung Quốc lùi lại và hành động theo đúng phép tắc quốc tế thì Trung Quốc sẽ tiếp tục lối hành xử ngang ngược, bắt nạt và phi ngoại giao này trong các vụ việc khác ở biển Đông, ví dụ như với Philippines. Ông Bera cho rằng, Mỹ cần phải gửi thông điệp cứng rắn tới Trung Quốc rằng hành động của nước này là không thể chấp nhận được trong thế giới hiện đại có luật pháp và quy tắc quốc tế.
Trong khi đó, tiến sĩ Kim Tae-wan, Chủ nhiệm khoa Khoa học chính trị thuộc Đại học Dong-eui, Hàn Quốc khẳng định hành động đặt giàn khoan Hải Dương – 981 của Trung Quốc vi phạm Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS). Nhận định của ông Kim Tae-wan cũng góp thêm sức nặng trong phản ứng quốc tế đối với Trung Quốc vì ông là một chuyên gia quan hệ quốc tế có uy tín, chuyên nghiên cứu chính sách đối ngoại của Trung Quốc và quan hệ Mỹ-Trung.
Không chỉ dư luận quốc tế, mà cả dư luận Trung Quốc cũng không đồng tình với hành xử của chính phủ nước này. Học giả Lý Lệnh Hoa, một nhà nghiên cứu nổi tiếng về luật biển và là chuyên viên nghiên cứu thuộc Trung tâm Thông tin Cục Hải Dương Quốc gia Trung Quốc, có thể nói là học giả Trung Quốc đầu tiên phản đối hành động của chính phủ. Ông bày tỏ ý kiến của mình trên các blog rằng Trung Quốc cần phải hành xử theo UNCLOS mà chính mình đã ký kết, tôn trọng thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của các nước. Ông cũng chính là học giả phản đối cái gọi là “đường chín đoạn” của Trung Quốc vẽ ra từ năm 1947.
Minh Đức
