Cảnh báo hội chứng tự ngược đãi bản thân

Chia sẻ

PNTĐ-Gần đây, Viện Sức khỏe Tâm thần–BV Bạch Mai tiếp nhận nhiều bệnh nhân mắc hội chứng tự hủy hoại bản thân với những biểu hiện: tự cào cấu, nhổ tóc, thậm chí tự cứa vào cổ tay...

 
Cảnh báo hội chứng tự ngược đãi bản thân  - ảnh 1
Biểu hiện thường thấy ở người mắc hội chứng ngược đãi bản thân
 
Không phân biệt giới tính
 
Điển hình là trường hợp một bé gái 9 tuổi (Hà Nội), điều trị tại Viện Sức khỏe Tâm thần từ đầu tháng 8/2017 vì tự nhổ trụi tóc của mình. Theo chia sẻ của gia đình, bệnh nhi có biểu hiện trên từ cách đây 1 năm, sau khi bị bố mẹ tịch thu điện thoại do cháu nghiện chơi game, bỏ bê việc học. Đáng nói, khi nhổ tóc, bệnh nhi không đau mà còn cảm thấy thích thú.
 
Trước đó, một nữ sinh viên 21 tuổi phải nhập viện vì tự dùng dao lam cắt 16 vết vào tay (vết thương nông, rỉ máu). Qua khai thác thông tin, bệnh nhân là sinh viên năm thứ 2, tính cách hiền lành và dễ xúc động. Cách đây 2 năm, bệnh nhân có mong muốn đi du học nhưng điều kiện gia đình khó khăn nên không thực hiện được. Bất mãn với thực tại, lại ức chế vì thường xuyên bị gia đình yêu cầu từ bỏ ý nghĩ đi du học... bệnh nhân luôn trong tình trạng mệt mỏi, mất ngủ, hay hồi hộp, tức ngực, cảm giác ngột ngạt khó thở. Khi ức chế lên đỉnh điểm, bệnh nhân dùng dao lam tự cứa vào cổ tay mình. Mỗi lần làm vậy, bệnh nhân cảm thấy trong lòng nhẹ nhõm hơn.
 
Theo TS.BS. Nguyễn Doãn Phương, Viện trưởng Viện Sức khỏe Tâm thần, bệnh viện Bạch Mai, hội chứng tự ngược đãi bản thân (Self-ham) là hình thức tự làm “đau” về thể chất và tinh thần với mục đích loại trừ bản thân hay loại trừ những bất toại… Họ coi đó là cách để giải tỏa tâm lý, để làm dịu nỗi đau tinh thần nào đó mà họ đang chịu đựng. Tự ngược đãi bản thân không phải là bệnh mà là một hội chứng bệnh nên chưa có những thống kê nghiên cứu cụ thể, hiện nay các bác sĩ chủ yếu điều trị các sang chấn tâm lý, giúp đỡ và chỉ dẫn người bệnh có thể tự thích nghi với stress.

Sớm nhận biết để kịp thời điều trị
 
TS.BS Dương Minh Tâm, Trưởng phòng Điều trị stress, Viện Sức khỏe Tâm thần khẳng định, nguyên nhân chính gây ra hội chứng này là do người bệnh mắc stress từ những sang chấn tâm lý, do nhân cách chưa được hoàn thiện. Biểu hiện của chứng tự hủy hoại bản thân khác nhiều so với những loại rối loạn tâm thần khác. Ví dụ, nếu bệnh nhân trầm cảm, tự sát thì hành hạ mình một cách âm thầm, thậm chí xấu hổ về việc mình tự hại mình, nhưng với chứng tự hủy hoại bản thân thì ngược lại muốn bày ra cho mọi người biết rằng tôi đang căng thẳng, đang tự hủy hoại bản thân. Đây chỉ là một trong những triệu chứng, trạng thái căng thẳng của người bệnh. Điều đáng tiếc hội chứng này lại thường xảy ra ở giới trẻ.
 
Trên thực tế, hội chứng tự hủy hoại bản thân có thể sớm nhận biết. Ngoài việc tự gây đau, làm tổn thương cả thể chất và tinh thần thì bệnh nhân còn có các biểu hiện như: stress về tâm lý kéo dài, cảm thấy bất mãn, luôn căng thẳng; Buồn bã, chán nản, rối loạn giấc ngủ, dễ cáu giận, luôn có cảm giác ức chế; Tim đập nhanh, không đều, hay bị đánh trống ngực; Cơ bị run, mỏi đầu gối, bứt rứt, căng cơ, có cảm giác liệt, đau ở khớp; Cảm thấy có cục ở họng, khó nuốt, buồn nôn; Vã mồ hôi, đồng tử giãn... Đối tượng có nguy cơ cao mắc hội chứng này là những người có nét nhân cách dễ bị tổn thương, chẳng hạn: người cầu toàn, hay đòi hỏi; người hay phô trương, hay lo lắng…
 
TS.BS Tâm khuyến cáo, khi nhận thấy người thân có các biểu hiện của hội chứng này, cần phải hạn chế các dụng cụ, đồ dùng có khả năng gây sát thương, người bệnh cũng cần được điều trị các sang chấn tâm lý. Đồng thời người thân luôn bên cạnh giúp đỡ, chia sẻ và chỉ dẫn cho người bệnh một cách đúng đắn. Bên cạnh đó, người bệnh có thể tự chữa trị cho mình bằng cách tách bản thân ra khỏi môi trường tù túng ngột ngạt; tích cực tham gia các hoạt động chung của gia đình, xã hội; hướng bản thân vào các hoạt động vui chơi giải trí ngoài trời hay thậm chí chỉ cần “xách balo lên và đi du lịch”. Để điều trị và phòng ngừa hội chứng tự hủy hoại bản thân, mỗi người cần xây dựng cho mình lối sống tích cực. Khi gặp buồn phiền, khúc mắc hãy chia sẻ với người thân, bạn bè và gia đình để sớm giải tỏa tâm lý.

Thảo Hương

Tin cùng chuyên mục

Hỗ trợ bữa ăn dinh dưỡng hằng ngày cho hơn 3.000 người có hoàn cảnh khó khăn

Hỗ trợ bữa ăn dinh dưỡng hằng ngày cho hơn 3.000 người có hoàn cảnh khó khăn

(PNTĐ) - Được triển khai lần đầu tiên tại Việt Nam vào năm 2013, chương trình Casa Herbalife là một sáng kiến chủ đạo trong cam kết lâu dài của Herbalife nhằm đóng góp hỗ trợ cộng đồng và góp phần nuôi dưỡng sức khỏe, hạnh phúc của những người có hoàn cảnh khó khăn. Năm nay, Herbalife Việt Nam sẽ cung cấp hỗ trợ tài chính cho 15 trung tâm Casa Herbalife tại Việt Nam để hỗ trợ bữa ăn hằng ngày cho hơn 3.000 trẻ em và người cao tuổi có hoàn cảnh khó khăn đang được chăm sóc và nuôi dưỡng bởi các đối tác này.
Mặc cảm vì bị chê “không cân đối”, nữ sinh 17 tuổi ăn kiêng, tập luyện đến ngất xỉu

Mặc cảm vì bị chê “không cân đối”, nữ sinh 17 tuổi ăn kiêng, tập luyện đến ngất xỉu

(PNTĐ) - "Phong trào" giảm cân không kiểm soát đang khiến nhiều thanh thiếu niên có thể tiếp cận các xu hướng ăn uống cực đoan dưới danh nghĩa "lối sống lành mạnh", dẫn tới lo âu, trầm cảm, rối loạn, ám ảnh. Các bác sĩ Viện Sức khỏe Tâm thần (Bệnh viện Bạch Mai) vừa chia sẻ trường hợp nữ sinh nhập viện vì suy kiệt nặng, mạch chậm, huyết áp thấp do chán ăn tâm thần sau khi bị bạn bè chê bai ngoại hình, gióng lên hồi chuông cảnh báo khẩn cấp về rối loạn tâm thần nguy hiểm này.
Cảnh báo từ ca cấp xuất huyết tiêu hoá ở người trẻ

Cảnh báo từ ca cấp xuất huyết tiêu hoá ở người trẻ

(PNTĐ) - Sáng 17/9/2025, Bệnh viện Hữu Nghị tiếp nhận một nữ bệnh nhân 29 tuổi trong tình trạng nguy kịch, được người nhà đưa vào cấp cứu. Bệnh nhân nhập viện với các triệu chứng lâm sàng như da xanh, niêm mạc nhợt, mạch nhanh, huyết áp tụt, nghĩ nhiều đến sốc mất máu nặng.
Khi lợi thế của chồng trở thành rào cản hạnh phúc chăn gối trong hôn nhân

Khi lợi thế của chồng trở thành rào cản hạnh phúc chăn gối trong hôn nhân

(PNTĐ) - Chuyện phòng the tưởng chừng riêng tư lại có thể ẩn chứa những vấn đề y khoa ít ai ngờ tới. Mới đây, Trung tâm Y học Giới tính Hà Nội (Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Hà Nội) đã tiếp nhận một ca đặc biệt, khi lợi thế của người chồng lại vô tình trở thành nguyên nhân khiến người vợ gặp khó khăn trong đời sống tình dục.