Lạm dụng thuốc bổ? - SOS!
PNTĐ-Dù được quảng cáo mang lại nhiều lợi ích sức khỏe, nhưng nếu sử dụng vượt quá ngưỡng cho phép thuốc bổ có thể gây phản tác dụng, thậm chí tử vong.
 |
| Lạm dụng thuốc bổ là tự gây hại cho cơ thể |
Rước bệnh vì tự ý dùng thuốc bổ
Trung tâm Chống độc, BV Bạch Mai vừa tiếp nhận một bệnh nhân nữ (36 tuổi, ở Nghĩa Tân, Q. Cầu Giấy, Hà Nội) trong tình trạng xuất huyết dạ dày, nôn ra máu, khó thở, tím tái, sốc phản vệ… do ngộ độc thuốc tân dược. Qua điều tra dịch tễ ban đầu, bệnh nhân này đã uống vitamin C liều cao và viên vitamin tổng hợp (A, E, D, vi chất…) với mong muốn giữ gìn sắc đẹp, vóc dáng, chữa nám da... BS Nguyễn Trung Nguyên – phụ trách Trung tâm Chống độc phân tích, liều tối đa để một người bổ sung vitamin C là khoảng 500mg/ngày. Bệnh nhân nữ này đã uống tới 1.000mg vitamin C/ngày là quá nhiều, gây nên tình trạng ngộ độc cấp tính rất nguy hiểm.
BS Nguyễn Trung Cấp – khoa Cấp cứu, BV Bệnh nhiệt đới T.Ư cho biết, cách đây chưa lâu, BV cũng đã cấp cứu cho một trường hợp sốc phản vệ sau khi truyền thuốc bổ. Bệnh nhân nữ T.T.V (25 tuổi, Thanh Hóa), khi thấy người mệt mỏi, chán ăn, da nhăm nheo… đã tự ý mua thuốc bổ dạng truyền và nhờ người đến nhà truyền dịch. Tuy nhiên, chưa truyền hết xong chai dịch thuốc bổ chị V đã bị sốc phản vệ, trụy tim mạch, co giật, vã mồ hôi, méo miệng… Gia đình nhanh chóng đưa đi cấp cứu ở BV Bệnh nhiệt đới T.Ư nhưng bệnh nhân đã rơi vào trạng thái hôn mê và tử vong sau đó 20 phút. Các bác sĩ xác định, nguyên nhân tử vong của bệnh nhân này là do sốc phản vệ trong quá trình truyền thuốc bổ vào cơ thể. Thêm nữa, việc truyền thuốc bổ dạng “cấp tốc” khiến gan phải hoạt động quá sức.
Cẩn trọng khi sử dụng thuốc bổ
TS.BSCKII Nguyễn Kim Sơn, nguyên Giám đốc Trung tâm Chống độc cho biết, các loại thuốc bổ, vitamin tổng hợp rất dễ dàng tìm mua tại các nhà thuốc mà không cần theo đơn bác sĩ. Do đó, nhiều người tự ý dùng vì cứ nghĩ thuốc bổ chỉ… bổ mà không có hại. Đa phần mọi người sử dụng là do sự tự cảm nhận của bản thân hoặc qua kinh nghiệm của người thân hoặc sự tư vấn của nhân viên bán thuốc. Tuy nhiên, thuốc bổ (các dạng vitamin) cũng là thuốc tân dược nên ít nhiều đều có độc tính. “Dẫu là thuốc bổ cũng cần uống có chừng mực, chứ không phải thích dùng bao nhiêu thì dùng”.
Các chuyên gia y tế cảnh báo, những người lạm dụng thuốc bổ có thể gây ra nhiều bệnh lý khác nhau do thừa vitamin hoặc khoáng chất. Chẳng hạn, vitamin A có tác dụng được hỗ trợ các chức năng thị giác, các mô tế bào cơ thể như da, ruột, phôi thai…, chống lão hoá qua tác dụng chặn các gốc tự do… nhưng dùng quá nhiều sẽ gây ngộ độc, dẫn đến đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy, nghiêm trọng hơn có thể làm sưng gan, đau khớp xương, vàng da.
Đặc biệt đối với phụ nữ có thai và trẻ sơ sinh khi dùng quá liều vitamin A, vitamin D lại càng nguy hiểm. Phụ nữ có thai dùng thừa vitamin A có thể gây quái thai. Trẻ sơ sinh thừa vitamin A sẽ bị tăng áp lực sọ não đưa đến lồi thóp, viêm teo dây thần kinh thị giác. Trẻ em thừa vitamin A, D sẽ chán ăn, mệt mỏi, nôn ói, tăng áp lực sọ não, xương hoá sụn sớm. Người uống canxi quá liều sẽ có nguy cơ bị nhồi máu cơ tim, tăng quá trình xơ cứng mạnh máu. Uống liều cao kali bổ sung sẽ gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng như rối loạn nhịp tim và có thể ảnh hưởng tới sự sống.
Vì thế, các chuyên gia y tế khuyến cáo, nếu có ý định sử dụng thuốc bổ, người dân cần tư vấn và chỉ định của bác sĩ. Khi đang dùng thuốc, nếu xảy ra các phản ứng bất thường như ngứa, nổi mề đay, khó thở, hoặc cảm thấy rất khó chịu thì ngừng ngay, đến tái khám ở bác sĩ đã chỉ định thuốc để có xử trí kịp thời, tránh những hậu quả đáng tiếc.
Tâm Thanh
