Đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường: Đây là cơ hội rất hiếm có để tạo ra định hướng phát triển Thủ đô

3 nội dung quan trọng đượcxem xét, cho ý kiến tại kỳ họp thứ 7

Đại biểu Hoàng Văn Cường cho biết: Sửa đổi Luật Thủ đô lần này thể hiện mong muốn của chúng ta muốn tạo ra khuôn khổ pháp lý mang tính chất vượt trội, đặc thù để phát triển được Thủ đô thực sự là đại diện cho cả quốc gia. Vì vậy, khi xây dựng Luật, tất cả đều gửi gắm tâm tư, nguyện vọng, mong muốn của mình cũng như nhân dân cả nước vào các các cơ chế, chính sách để Thủ đô của cả nước phát triển, chứ không phải là thành phố của riêng ai. Sự tham gia của các Uỷ ban của Quốc hội, các đại biểu Quốc hội vừa thể hiện sự đồng hành, vừa là công việc của chính mình, mang lại đóng góp cho Thủ đô. Với thành phố Hà Nội, sửa đổi Luật Thủ đô là thực hiện trọng trách, sứ mệnh được nhân dân, cử tri và các địa phương trong cả nước trao: Xây dựng Thủ đô trở thành bộ mặt đại diện cho cả nước. 

Đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội)

Đại biểu Hoàng Văn Cường nhấn mạnh:“Đây là cơ hội rất hiếm có để tạo ra định hướng phát triển Thủ đô và có cơ sở về pháp lý cho việc thực hiện định hướng đó”. 

Theo đại biểu, Quy hoạch Thủ đô chính là tạo ra định hướng phát triển chung, phát triển tổng thể, phát triển dài hạn cho Thủ đô, để Hà Nội đại diện cho cả quốc gia, xứng tầm với Thủ đô các nước trên thế giới. Còn điều chỉnh Quy hoạch chung là cụ thể hoá các ý tưởng, các nội dung đặc biệt về hạ tầng, đô thị đã được chỉ ra trong Quy hoạch Thủ đô.  Việc cụ thể hoá Quy hoạch chung Thủ đô sẽ được đưa ra thành các phương án, mô hình phát triển cụ thể để Thủ đô có diện mạo mới trong tương lai. 

Để thực hiện những định hướng, ý tưởng cho Quy hoạch Thủ đô và thực hiện các phương án xây dựng trong điều chỉnh Quy hoạch chung cần có các hành lang, cơ chế, khuôn khổ pháp lý. Khuôn khổ này tạo cơ chế phát triển, để các ý tưởng có thể thành hiện thực, đó chính là sứ mệnh của Luật Thủ đô. 

Do đó, đại biểu Hoàng Văn Cường khẳng định lại, việc Quốc hội thực hiện đồng thời 3 nội dung quan trọng nêu trên tại kỳ họp này là cơ hội rất tốt, hiếm có để tạo ra bứt phá, thay đổi căn bản cho Thủ đô.

Giải quyết được bức xúc, bất cập trong phát triển đô thị

Theo đại biểu Hoàng Văn Cường, những bất cập trong phát triển đô thị của Hà Nội để lại hậu quả đáng tiếc và khôn lường, vì vậy Luật Thủ đô và các quy hoạch Thủ đô phải hướng đến giải quyết những vấn đề bức xúc hiện nay.

Đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội)

Đại biểu nêu ví dụ trước đây theo quy định của pháp luật, nhiều khu vực nằm trong ranh giới nội đô lịch sử bị khống chế về đầu tư cải tạo. Điều đó dẫn đến nhiều khu chung cư cũ không được cải tạo, nhiều khu nhà tự xây không bảo đảm các yêu cầu kỹ thuật, an toàn phòng chống cháy nổ, điều kiện môi trường sinh hoạt nhưng không có cơ chế cải tạo.

Bởi vậy, theo đại biểu Hoàng Văn Cường, trong Luật Thủ đô (sửa đổi) lần này phải tạo khuôn khổ pháp lý để khu vực nào đúng nghĩa là khu bảo tồn sẽ được bảo vệ giá trị lịch sử về Thăng Long – Hà Nội hay các công trình kiến trúc quan trọng, có yếu tố lịch sử. 

“Các khu vực khác phải đưa ra mô hình đầu tư cải tạo theo mô hình đô thị hiện đại, chứ không thể để Thủ đô phát triển tự phát, người dân tự xây dựng theo ý chí chủ quan, không thể tiêu chuẩn quy hoạch của đô thị lớn. Nếu làm được như vậy, chúng ta sẽ giải quyết được được bức xúc hiện nay là phát triển đô thị tự phát, tồn tại nhiều khu dân cư không bảo đảm tiêu chuẩn, nhiều khu vực phát triển đô thị nhếch nhác, không xứng tầm với Thủ đô chúng ta”- đại biểu Hoàng Văn Cường nhấn mạnh.

Đối với những khu vực không bảo đảm an toàn về phòng cháy chữa cháy, không có không gian cho cứu nạn cứu hộ, không có không gian cho sinh hoạt công cộng, đại biểu Hoàng Văn Cường cho rằng phải được đưa vào phương án cải tạo, giải quyết những bức xúc hiện nay theo hướng phát triển văn minh, hiện đại. 

Theo đại biểu, điều này hoàn toàn có thể làm được vì phần lớn những khu chúng ta nói tới đang lộn xộn, nhếch nhác, lại nằm giữa khu vực trung tâm nhất của Thủ đô. Nếu cải tạo tốt sẽ tạo ra các khu có gía trị, kinh tế cao. Vấn đề là cần tạo ra khuôn khổ pháp lý như: Khai thác không ngầm, không gian trên cao, có hệ thống công trình hạ tầng công cộng hiện đại như hệ thống giao thông công cộng có khối lượng vận chuyển lớn như đường sắt đô thị.

“Nếu làm được như vậy, những khu vực đang tập trung mật độ dân số đông, nhiều nhà thấp tầng sẽ chuyển thành một số ít toà nhà cao tầng. Không gian sinh hoạt dưới mặt đất được đưa lên cao, nhường mặt đất cho phát triển không gian xanh, công cộng, không gian giao thông, phát triển dịch vụ” - đại biểu nêu.

Cần thay đổi thói quen và cơ chế, trách nhiệm của Nhà nước

Để thực hiện được việc tạo không gian Thủ đô, theo đại biểu Hoàng Văn Cường, trước tiên phải đánh đổi về quan niệm, thói quen sinh sống. Bởi nhiều người hiện nay mong muốn phải sống ở nhà mặt đất, chưa có thói quen ở nhà trên cao, dù điều kiện sinh sống ở chung cư có thể tốt hơn nhiều lần.

Thứ hai là về cơ chế cũng phải thay đổi. Việc cải tạo đô thị không chỉ giải quyết vấn đề bức xúc của người dân, thực hiện nhiệm vụ giúp đời sống người dân tốt hơn mà còn là trách nhiệm của Nhà nước, của chính quyền nên phải có cơ chế đầu tư cho cải tạo. Đại biểu ví dụ hệ thống hạ tầng giao thông cộng cộng, Nhà nước phải đầu tư, nếu không thì sẽ không giải quyết được vấn đề tập trung dân số. 

“Nếu chúng ta đầu tư tuyến đường sắt đô thị, có thể xây nhiều toà nhà cao tầng, ùn tắc giao thông vẫn không xảy ra. Cộng với thay đổi về tâm lý, thói quen, tập quán sinh hoạt người dân, có cơ chế cho người dân lựa chọn cơ hội chuyển đổi, chấp nhận từ bỏ sống ở nhà lụp xụp, chuyển lên nhà cao tầng. Còn người nào muốn ở nhà mặt đất thì phải ở xa trung tâm hơn. Trong trung tâm phải quy hoạch những khu hiện đại”- đại biểu Hoàng Văn Cường nêu.

Phải có cơ chế riêng trong việc khai thác hai bên bãi sông Hồng, sông Đuống

Ý kiến về dự thảo Luật Thủ đô, đại biểu Hoàng Văn Cường bày tỏ: Dự thảo hiện nay rất tốt, đặc biệt tinh thần trao quyền, trao trách nhiệm cho Hà Nội thực hiện sứ mệnh tạo ra bước phát triển bứt phá, vượt trội cho Thủ đô.Tuy nhiên, theo đại biểu còn một vài chỗ quy định chưa thật sự rõ ràng, đúng nghĩa. Như chúng ta rất băn khoăn việc khai thác phát triển hai bên bờ sông Hồng, biến thành trục trung tâm văn hoá, sinh thái, du lịch, dịch vụ của thành phố. 

ảnh minh hoạ

Nếu vẫn cứ để quy định như trong dự thảo: “Xây dựng các công trình ven sông phải tuân thủ quy định về Luật Đê điều thì có nghĩa toàn bộ hành lang ven sông Hồng của Hà Nội cũng giống hành lang ven sông ở các tỉnh thành khác, tiếp tục để hoang hoá như hiện nay, không thể tạo ra diện mạo mới cho Thủ đô. 

Chính vì vậy, đây là một trong những nội dung cần cân chỉnh lại, tạo cho Hà Nội có cơ chế riêng trong việc khai thác hai bên bãi sông Hồng, sông Đuống.