Thường trực HĐND TP Hà Nội tổ chức phiên họp giải trình:
Giải pháp đầu tư, cải tạo, xây mới trường học “gỡ” quá tải ở nội đô
(PNTĐ) -Chiều 17/10, Thường trực HĐND TP Hà Nội tổ chức phiên giải trình về công tác xây dựng trường công lập đạt chuẩn quốc gia và đầu tư, cải tạo, xây mới trường mầm non, trường phổ thông trên địa bàn thành phố Hà Nội.
Dự Phiên giải trình có Uỷ viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Thành uỷ Nguyễn Thị Tuyến; Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND TP Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn; các Uỷ viên Ban Thường vụ Thành uỷ; Thường trực HĐND, UBND TP; lãnh đạo các sở, ngành, quận, huyện, thị xã.
Phát biểu khai mạc Phiên giải trình, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND TP Hà Nội Phùng Thị Hồng Hà cho biết, việc Thường trực HĐND TP quyết định lựa chọn nhóm vấn đề giải trình về công tác xây dựng trường công lập đạt chuẩn quốc gia và việc đầu tư cải tạo, xây mới trường mầm non, trường phổ thông trên địa bàn TP Hà Nội được thực hiện trên cơ sở kế hoạch hoạt động và chương trình giám sát của Thường trực HĐND. Đây là vấn đề rất quan trọng, cấp thiết đang được TP tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và được dư luận, cử tri, nhân dân rất quan tâm.
Theo báo cáo của UBND Thành phố và qua giám sát, khảo sát của Thường trực HĐND Thành phố, đến nay tỷ lệ trường công lập đạt chuẩn quốc gia của Thành phố mới đạt 72,7%, trong khi theo chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội 17 Đảng bộ Thành phố đến năm 2025 sẽ đạt 80-85%.
Một số trường chuẩn quốc gia gặp khó khăn trong việc đảm bảo, duy trì các tiêu chí, tiêu chuẩn do một số trường học thuộc khu vực nội thành có sĩ số học sinh/lớp cao, vượt quy định; nhiều trường học thiếu diện tích đất, khu sân chơi, bãi tập; trường thuộc khu vực ngoại thành thiếu các điều kiện cơ sở vật chất, phòng lớp học, phòng bộ môn, thiết bị và đồ dùng dạy học. Hàng năm, số lượng trường cần công nhận mới và công nhận lại rất lớn, trong khi việc tổ chức thực hiện gặp nhiều vướng mắc, khó khăn cần có các giải pháp để tháo gỡ.
Do tốc độ đô thị hóa nhanh, nhiều khu nhà ở, khu đô thị mới hình thành, dân số cơ học tăng nhanh nên dù đã cải tạo, xây mới được nhiều trường học nhưng tình trạng quá tải trường học công lập vẫn xảy ra ngày càng nghiêm trọng tại một số quận, huyện, đặc biệt là các quận nội thành.
Vấn đề quy hoạch, đầu tư cải tạo, xây dựng trường công lập; thu hồi các dự án chậm triển khai vi phạm Luật đất đai để bố trí xây dựng trường công lập; dành quỹ đất sau di dời để xây dựng trường công lập đã được Thường trực HĐND Thành phố, các Ban HĐND Thành phố giám sát nhiều kỳ nhưng việc tổ chức thực hiện các kiến nghị giám sát chưa có nhiều kết quả.
Xuất phát từ mục đích, yêu cầu đó, trên cơ sở Chương trình giám sát năm 2023 của HĐND Thành phố, Thường trực HĐND Thành phố đã tổ chức khảo sát, làm việc với các địa phương, sở ngành, đơn vị liên quan và thông qua buổi giải trình sẽ tổng hợp, làm rõ các tồn tại, hạn chế, nguyên nhân và trách nhiệm của các cấp, các ngành và các cơ quan, tổ chức liên quan, trên cơ sở đó đề ra các giải pháp, lộ trình để nâng cao hiệu quả, đẩy nhanh tiến độ, kịp thời tháo gỡ khó khăn vướng mắc trong công tác xây dựng trường công lập đạt chuẩn quốc gia và đầu tư cải tạo, xây mới trường mầm non, trường phổ thông đáp ứng yêu cầu phục vụ nhân dân và đảm bảo tiến độ theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố.
Đại biểu Lâm Thị Quỳnh Giao (Tổ quận Nam Từ Liêm) cho biết, trên địa bàn Hà Nội thiếu nhiều trường công lập ở các quận, tạo nên tình trạng quá tải tại các trường học công lập, sĩ số học sinh trên lớp tăng cao và gây áp lực cho công tác tuyển sinh đầu cấp, đặc biệt ở các quận Hoàng Mai, Đống Đa. Đâị biểu đề nghị lãnh đạo các sở, ngành, các quận Hoàng Mai, Đống Đa cho biết giải pháp nào khắc phục tình trạng này?
Đại biểu Nguyễn Thanh Bình - Trưởng ban Văn hóa - Xã hội HĐND TP Hà Nội nêu, khu vực trường học nội thành và ngoại thành đều quá tải, đặc biệt là ở khối tiểu học và THPT. Đại biểu Đoàn Việt Cường - Phó Trưởng ban Đô thị HĐND TP Hà Nội cũng đặt vấn đề với Giám đốc Sở Xây dựng về việc xây dựng trường khu vực nội đô lịch sử khó khăn, cần làm rõ tính khả thi?
Trả lời đại biểu Lâm Thị Quỳnh Giao, Chủ tịch UBND quận Hoàng Mai Nguyễn Minh Tâm cho biết: Hoàng Mai là quận đông dân nhất thành phố với khoảng 700 nghìn người, trong đó hơn 100 nghìn cháu trong độ tuổi đi học, mỗi năm trung bình tăng cơ học khoảng 4.000 cháu. Những năm qua, công tác tuyển sinh đầu cấp gặp nhiều khó khăn, bất cập, có năm phải thực hiện bốc thăm vào các trường mầm non. Với sự chỉ đạo của Thành phố và triển khai nhiều giải pháp của quận, tình trạng này đã khắc phục dần những bất cập, khó khăn, không còn tình trạng bốc thăm vào các trường mầm non.
Quận đã tập trung chủ yếu vào 4 biện pháp: Lập kế hoạch tuyển sinh cụ thể, triển khai tuyển sinh trực tuyến, đẩy nhanh các dự án xây dựng trường học, khuyến khích đầu tư các trường ngoài công lập.
Cụ thể, quận điều tra số trẻ vào đầu năm học từ đó phân luồng, phân tuyến tuyển sinh; công khai tuyển sinh từng trường và việc tuyển sinh được đảm bảo đúng quy định, không có trường hợp trái tuyến; 100% đăng ký tuyển sinh trực tuyến.
3 năm qua, quận đã triển khai xây dựng mới được 23 trường học, tăng cường cải tạo sửa chữa 25 trường học để tăng số lượng lớp học. Các trường ngoài công lập, học sinh chiếm 19% số học sinh trên địa bàn, giảm tải trường công lập trên địa bàn. Tuy nhiên, hiện quận Hoàng Mai vẫn thiếu 43 trường học.
Chủ tịch UBND quận Đống Đa Lê Tuấn Định cho biết, hiện quận Đống Đa cần 7 trường học công lập đạt chuẩn quốc gia; quận đã hoàn thành 13/33 dự án, chuẩn bị cho 9 dự án mới để đảm bảo số trường chuẩn theo quy định. Quận Đống Đa có diện tích đất cho các trường rất chật hẹp, hiện nay 1 trường khoảng 60 lớp, trung bình 40-60 học sinh/lớp. Về giải pháp, quận tập trung đầu tư mạnh vào các dự án mới. Đồng thời, có đề án sáp nhập những điểm trường nhỏ vào các trường lớn để đảm bảo số trường đạt chuẩn theo quy định.
Theo Chủ tịch UBND quận Hoàng Mai Nguyễn Minh Tâm, giải pháp là phải có đủ điều kiện về đất và vốn. Về việc tăng số trường công lập, quận đã rà soát triển khai khẩn trương các ô đất quy hoạch để đầu tư xây dựng trường học. Chủ động báo cáo với TP phân cấp cho quận để điều chỉnh các chỉ tiêu quy hoạch; thu hồi các dự án chậm triển khai để ưu tiên xây dựng trường học. Quận đã bố trí trên 50% vốn đầu tư xây dựng cơ bản để xây dựng trường học.
Chủ tịch UBND quận Hoàng Mai đề xuất TP quan tâm để hỗ trợ việc triển khai đầu tư xây dựng trường học; khi TP phê duyệt quy hoạch các khu đô thị cần quy định tỷ lệ trường công lập ở các khu đô thị. Bên cạnh đó, TP tích hợp và điều chỉnh quy hoạch Luật Thủ đô lần này sắp xếp để tăng mật độ mạng lưới trường học phù hợp với tốc độ gia tăng dân số hiện nay.
Trả lời chất vấn, Giám đốc Sở Xây dựng Võ Nguyên Phong cho biết: Để nâng cao chất lượng giáo dục và hoàn thành chỉ tiêu trong Nghị quyết Đảng bộ TP khoá XVII, trong đó có chỉ tiêu về trường công lập đạt chuẩn, cơ sở vật chất trường học... Hà Nội đặc biệt có 4 quận nội thành cũ dân số đông, mật độ dân cư cao nên việc dành quỹ đất xây dựng cơ sở giáo dục được TP và địa phương quan tâm.
Thành phố đã triển khai quy chuẩn diện tích đất, trong đó cấp mầm non 8m2/học sinh, THCS là 6m2/học sinh. Để giải quyết vấn đề này, Hà Nội có quy định trên cơ sở về khả năng đáp ứng diện tích đất, còn giải quyết đảm bảo đủ lớp học cũng như phòng học chuyên đề cho học sinh, TP chỉ đạo các quận triển khai đồng bộ các giải pháp trong đó rà soát quỹ đất dành cho công trình giáo dục.
Việc thiết kế phải có tính toán tổng mặt bằng công trình giáo dục phù hợp như tầng thấp cho học sinh, khối hiệu bộ thì ở tầng trên. Để đảm bảo thì TP có thoả thuận với Bộ KHCN, Xây dựng, Bộ Công an liên quan PCCC. Như vậy giải pháp thiết kế sẽ giải quyết chỗ học. Cùng đó phối hợp Bộ GD&ĐT rà soát tiêu chuẩn, quy chuẩn đáp ứng nhu cầu.
Theo Giám đốc Sở GD&ĐT Trần Thế Cương, Hà Nội có số lượng học sinh đông nhất cả nước với 2,3 triệu học sinh. Trung bình mỗi năm lại tăng thêm từ 40.000 - 50.000 học sinh, đòi hỏi lãnh đạo Thành phố cần chỉ đạo, triển khai xây dựng trường học mới kể cả trường công lập và ngoài công lập mỗi năm từ 30-40 trường học để đáp ứng số học sinh tăng mỗi năm.
Để hoàn thành chỉ tiêu trường chuẩn quốc gia đến năm 2025 đạt từ 80-85%, vấn đề nâng trường đạt chuẩn quốc gia và công nhận lại trường đạt chuẩn quốc gia đang được các cấp, các ngành nỗ lực, cố gắng. Tuy nhiên, do có quy định mới, nên theo kế hoạch năm 2022, thành phố phải công nhận mới hơn 194 trường chuẩn quốc gia (mới công nhận được hơn 145 trường). Năm 2023, thành phố có 130 trường cần được công nhận mới đạt chuẩn quốc gia, nhưng đến thời điểm này mới công nhận 16 trường; các quận, huyện, thị xã đang nỗ lực để hoàn thành chỉ tiêu vào cuối năm.
Theo Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo, để đến năm 2025 đạt 80-85% trường đạt chuẩn quốc gia, thì giai đoạn 2023-2025, toàn thành phố phải công nhận mới 410 trường đạt chuẩn, công nhận lại 1.150 trường.
Về tiêu chí học sinh tiểu học là 35 học sinh/lớp, cấp THPT là 45 học sinh/lớp, tiêu chí này khó thực hiện trên địa bàn Hà Nội. Bởi thực tế, việc thừa thiếu chỗ học xảy ra cục bộ; ở một số quận nội đô, học sinh rất đông, trong khi ở một số huyện, sĩ số học sinh không đủ trong 1 lớp.
Còn về việc xây dựng 7 trường liên cấp, ông Cương cho rằng, hiện các quận, huyện đang nỗ lực thực hiện các chỉ tiêu và dự kiến sẽ hoàn thành đưa vào sử dụng năm 2025-2026.
