Khánh thành Khu lưu niệm Trưởng ban Thường trực Quốc hội Bùi Bằng Đoàn
(PNTĐ) - Sáng 28/9, Văn phòng Quốc hội chủ trì phối hợp với Thành phố Hà Nội long trọng tổ chức Lễ Khánh thành Khu lưu niệm Trưởng ban Thường trực Quốc hội Bùi Bằng Đoàn tại Nhà văn hóa thôn Bặt Chùa, xã Ứng Thiên.
Dự buổi lễ có Nguyên Tổng Bí thư, nguyên Chủ tịch Quốc hội Nông Đức Mạnh; Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn; các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Quốc hội; các đồng chí Phó Chủ tịch Quốc hội, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội; Ban Chỉ đạo, Ban Tổ chức Kỷ niệm 80 năm Ngày Tổng tuyển cử đầu tiên bầu Quốc hội Việt Nam; Thường trực Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, lãnh đạo Văn phòng Quốc hội; đại diện các vụ, đơn vị chuyên môn của các cơ quan của Quốc hội; đại diện lãnh đạo các Bộ, ban, ngành ở Trung ương.
Về phía Hà Nội có: Phó Bí thư Thành uỷ, Chủ tịch HĐND thành phố Nguyễn Ngọc Tuấn; Phó Chủ tịch Thường trực HĐND thành phố Phùng Thị Hồng Hà; UV BTV Thành uỷ, Phó Chủ tịch Thường trực Uỷ ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội Bùi Huyền Mai; Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Mạnh Quyền; cùng các đồng chí nguyên lãnh đạo Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội từ khóa X đến khóa XIV và Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội khóa XV; lãnh đạo Thành ủy, UBND, HĐND, Mặt trận Tổ quốc thành phố Hà Nội.
Cùng Đảng ủy, HĐND, UBND, Mặt trận Tổ quốc xã Ứng Thiên và một số xã lân cận; đại diện lãnh đạo, công chức các sở, ban, ngành của thành phố Hà Nội; đại diện cấp ủy, ban cán bộ thôn Bặt Chùa; đại diện gia đình, dòng họ Trưởng Ban Thường trực Quốc hội Bùi Bằng Đoàn.
Phát biểu tại buổi lễ, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn khẳng định: “Cụ Bùi Bằng Đoàn (1889 - 1955) là một nhân cách lớn, một trí thức yêu nước và là hình mẫu tiêu biểu cho sự chuyển mình của giới sĩ phu Việt Nam trước vận mệnh lịch sử”.
Từ vị trí Thượng thư trong Triều đình, Cụ đã đi theo tiếng gọi của Cách mạng tháng Tám, với câu nói bất hủ: "Cải tạo một nước Việt Nam mới mà không có tôi, thì tôi cũng thấy hổ thẹn". Sự lựa chọn ấy đã đưa Cụ trở thành Trưởng ban Thanh tra đặc biệt của Chính phủ lâm thời, đại biểu Quốc hội Khóa I - một Quốc hội đặt nền móng cho Nhà nước Dân chủ Cộng hòa. Và đặc biệt, cụ làm Trưởng ban Thường trực Quốc hội - người trực tiếp cùng Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chính phủ kiến tạo nên Hiến pháp và hệ thống pháp luật đầu tiên.
Di sản lớn nhất mà Cụ để lại cho Quốc hội và đất nước chính là tinh thần phụng sự công minh, thượng tôn pháp luật và lòng liêm khiết tuyệt đối của người cầm cân nảy mực. Cụ đã cống hiến trọn vẹn cho lý tưởng độc lập dân tộc và hạnh phúc nhân dân.
Cụ luôn đề cao tư tưởng đại đoàn kết, động viên nhân dân tham gia kháng chiến, sát cánh cùng Chính phủ thực hiện kháng chiến toàn dân, toàn diện. Cụ nhiều lần đi thăm hỏi đồng bào, chiến sĩ, gửi thư động viên Nhân dân trong những thời khắc cam go, khích lệ toàn dân, toàn quân quyết tâm chiến đấu vì độc lập, tự do và thống nhất Tổ quốc.
Chủ tịch Hồ Chí Minh từng dạy: “Việc gì lợi cho dân, ta phải hết sức làm. Việc gì hại đến dân, ta phải hết sức tránh.” Cuộc đời và sự nghiệp của Cụ chính là hiện thân cho lời dạy đó. Tấm gương cao quý ấy sẽ mãi trường tồn, nhắc nhở và thôi thúc các thế hệ hôm nay và mai sau tiếp tục rèn luyện, phấn đấu, cống hiến vì độc lập, tự do của dân tộc, vì hạnh phúc của nhân dân.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết: Với sự chỉ đạo sát sao của Đảng bộ, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội, trực tiếp là xã Ứng Thiên, Dự án xây dựng Khu lưu niệm đã được triển khai khẩn trương, nghiêm túc. Tiến độ công trình vẫn được bảo đảm; đến nay, công trình đã hoàn thành đúng kế hoạch để phục vụ kỷ niệm trọng đại.
Chủ tịch Trân Thanh Mẫn chân thành cảm ơn và biểu dương tinh thần trách nhiệm cao của Thành phố Hà Nội, trực tiếp là xã Ứng Thiên, các đơn vị tư vấn, thi công, cùng sự ủng hộ của nhân dân địa phương, gia đình Cụ Bùi Bằng Đoàn.
“Khu lưu niệm hôm nay không chỉ là nơi để Nhân dân cả nước tri ân, tôn vinh công lao và nhân cách cao quý của một nhà lãnh đạo mẫu mực, mà còn là biểu tượng sinh động của đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, là “địa chỉ đỏ” phục vụ công tác nghiên cứu, tìm hiểu về Quốc hội Việt Nam và các nhân vật lịch sử có công với nước”- Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn khẳng định.
Việc khánh thành Di tích Đình Bùi Bằng Đoàn hôm nay không chỉ là hành động tri ân người tiền bối, mà còn phục vụ công tác nghiên cứu, tìm hiểu về Quốc hội Việt Nam và các nhân vật lịch sử có công với nước, là dịp để các thế hệ cán bộ, đặc biệt là các Đại biểu Quốc hội, ôn lại và tiếp nối những giá trị cốt lõi:
Đó là tinh thần đại đoàn kết và hòa hợp dân tộc, sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa văn hóa truyền thống và tinh thần cách mạng, giữa trí thức cũ và chế độ mới. Bài học về sự đoàn kết, sử dụng nhân tài không phân biệt xuất than, vẫn còn nguyên giá trị trong công cuộc xây dựng đất nước hiện nay.
Đó là tinh thần thượng tôn Hiến pháp và pháp luật. Cụ là người đã cùng Quốc hội Khóa I và Chủ tịch Hồ Chí Minh xây dựng nên Hiến pháp 1946, một bản Hiến pháp mẫu mực về dân chủ và quyền con người. Quốc hội ngày nay phải tiếp tục giữ vững và phát huy truyền thống ấy, không ngừng hoàn thiện hệ thống pháp luật, kiến tạo Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa thực sự vững mạnh.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị thành phố Hà Nội và UBND xã Ứng Thiên quan tâm tổ chức quản lý, vận hành, chăm lo bảo dưỡng, gìn giữ và bảo vệ các hạng mục công trình, bảo đảm Khu lưu niệm được duy trì trang nghiêm, bền vững.
Phát biểu tại Lễ khánh thành, Phó Bí thư Thành uỷ, Chủ tịch HĐND thành phố Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn nhấn mạnh: Sinh thời, cụ Bùi Bằng Đoàn là một tấm gương sáng ngời về đạo đức, trí tuệ và tinh thần phụng sự đất nước. Là người hiếu học, con đường khoa cử sớm đỗ đạt, cụ được bổ nhiệm giữ nhiều chức vụ khác nhau trong triều đình nhà Nguyễn như: Tri huyện, Tri phủ, Án sát, Tuần phủ, Thượng thư Bộ hình.
Ngày 6/1/1946, trong cuộc Tổng tuyển cử bầu Quốc hội đầu tiên diễn ra trên cả nước, cụ Bùi Bằng Đoàn được bầu là đại biểu Quốc hội, sau đó được bầu là Ủy viên Ban Thường trực Quốc hội. Tháng 11/1946, Cụ đã được Quốc hội nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (nay là nước Cộng hòa XHCN Việt Nam) tín nhiệm bầu giữ chức Trưởng Ban Thường trực Quốc hội (tương đương Chủ tịch Quốc hội hiện nay).
Khi cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược bùng nổ, Cụ lên Việt Bắc, sát cánh cùng Cụ Hồ trên mọi mặt trận quân sự, chính trị, kinh tế, văn hoá và trong những thời điểm hết sức khó khăn vẫn một lòng một dạ phục vụ nhân dân, phục vụ kháng chiến.
Với vai trò là người đứng đầu cơ quan lập pháp đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, cụ Bùi Bằng Đoàn đã cùng Chủ tịch Hồ Chí Minh và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước đặt nền móng vững chắc cho nền dân chủ non trẻ, xây dựng Hiến pháp và pháp luật, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân. Cụ là một người bạn chiến đấu thân thiết, được Chủ tịch Hồ Chí Minh vô cùng kính trọng và tin cậy.
Cuộc đời cụ Bùi Bằng Đoàn là minh chứng sinh động cho tinh thần “Đoàn kết dân tộc, lấy đại nghĩa làm trọng”, là tấm gương về một nhà trí thức đã cống hiến trọn đời cho sự nghiệp độc lập, tự do và hạnh phúc của Nhân dân.
Nhằm tri ân những đóng góp quan trọng của nhà yêu nước, nhà hoạt động chính trị tiêu biểu Bùi Bằng Đoàn, đồng thời nghiêm túc triển khai Đề án số 1856 của Ban Chỉ đạo kỷ niệm 80 năm ngày tổng tuyển cử đầu tiên bầu Quốc hội Việt Nam, Thành ủy - HĐND – UBND - Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội đã khẩn trương chỉ đạo, triển khai xây dựng Khu lưu niệm Trưởng ban Thường trực Quốc hội Bùi Bằng Đoàn tại khu vực Nhà thờ Thiệu Đức Đường thuộc quần thể di tích đình - chùa - miếu Bặt Chùa (thôn Bặt Chùa, xã Liên Bạt, huyện Ứng Hòa, nay là xã Ứng Thiên, thành phố Hà Nội), đây là nơi thờ tự truyền thống của gia đình cụ Bùi Bằng Đoàn.
Chủ tịch HĐND thành phố Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn trân trọng cảm ơn các đồng chí lãnh đạo, các nhà khoa học, nhà nghiên cứu, các tổ chức, cá nhân, đặc biệt là gia đình cụ Bùi Bằng Đoàn, đã đóng góp công sức, trí tuệ và vật chất để hoàn thành công trình đảm bảo chất lượng, tiến độ, kỹ, mỹ thuật.
Để Khu lưu niệm thực sự phát huy được giá trị, Chủ tịch HĐND thành phố Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn đề nghị các cấp, các ngành, đặc biệt là Ban Quản lý Di tích, phối hợp chặt chẽ với gia đình, thân nhân cụ Bùi Bằng Đoàn tiếp tục sưu tầm, bổ sung tư liệu, hiện vật, tổ chức các hoạt động nghiên cứu, tuyên truyền, giáo dục để phát huy một cách hiệu quả nhất giá trị văn hóa của Khu lưu niệm. Đồng thời các cấp, các ngành quan tâm gìn giữ để Khu lưu niệm cụ Bùi Bằng Đoàn luôn được xanh, sạch, đẹp, văn minh, là địa chỉ văn hóa giáo dục truyền thống của địa phương.
Phó Bí thư Đảng uỷ, Chủ tịch UBND xã Ứng Thiên Đỗ Năng Bình cho biết: Dự án Xây dựng khu lưu niệm Trưởng ban Thường trực Quốc hội Bùi Bằng Đoàn tại xã Liên Bạt, huyện Ứng Hòa (nay là xã Ứng Thiên) là dự án nhóm C; cấp quyết định chủ trương đầu tư dự án: UBND thành phố Hà Nội; chủ đầu tư UBND xã Ứng Thiên.
Địa điểm thực hiện tại thôn Bặt Chùa, xã Ứng Thiên, thành phố Hà Nội. Diện tích 972m2; tổng mức đầu tư 37,54 tỷ đồng; nguồn vốn ngân sách Thành phố; công trình bắt đầu thi công từ ngày 1/7/2025.
Các hạng mục dự án bao gồm: Nhà chính, nhà khách, nhà chiếu phim tư liệu, kè đá, san nền, khu vệ sinh, am hóa vàng, cổng, lắp đặt lan can đá. Thiết bị cho khu trưng bày đã được triển khai lắp đặt theo tiến độ xây dựng.
Với sự chỉ đạo sát sao, sự lỗ lực của các đơn vị dự án Xây dựng khu lưu niệm trưởng ban Thường trực Quốc hội Bùi Bằng Đoàn đã hoàn thành đúng ngày 18/9/2025.
Chủ tịch UBND xã Ứng Thiên Đỗ Năng Bình nhấn mạnh: “Công trình khu lưu niệm trưởng ban Thường trực Quốc hội Bùi Bằng Đoàn được khánh thành là niềm vinh dự, tự hào của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Ứng Thiên, là nơi giáo dục truyền thống, sinh hoạt tâm linh của nhân dân trong và ngoài xã”.
